کریم اسلاملوییان؛ سارا مهرعلیان
دوره 20، شماره 65 ، بهمن 1394، صفحه 1-36
چکیده
هدف این مطالعه بررسی نقش نااطمینانی مالی در اتخاذ سیاست پولی و اثرات آن بر تورم و تولید ناخالص ملی در ایران است. در اینجا، نااطمینانی مربوط به چگونگی تاثیر متغیرهای مالی بر سایر متغیرهای اقتصادی است. در این راستا، یک الگوی تعادل عمومی پویای تصادفی کینزی جدید که امکان بررسی اثرات اصطکاک مالی بر سیاست پولی را فراهم میکند، برآورد ...
بیشتر
هدف این مطالعه بررسی نقش نااطمینانی مالی در اتخاذ سیاست پولی و اثرات آن بر تورم و تولید ناخالص ملی در ایران است. در اینجا، نااطمینانی مربوط به چگونگی تاثیر متغیرهای مالی بر سایر متغیرهای اقتصادی است. در این راستا، یک الگوی تعادل عمومی پویای تصادفی کینزی جدید که امکان بررسی اثرات اصطکاک مالی بر سیاست پولی را فراهم میکند، برآورد می‌شود. بنا به فرض، اقتصاد میتواند بین دو وضعیت نرمال و غیرنرمال (فشار مالی) تغییر کند. ابتدا با استفاده از روش حداکثر درستنمایی، پارامترهای الگوی نرمال تخمین زده شده و در مرحله بعد با روش متروپلیس- هستینگز گام تصادفی پارامترهای الگوی مربع- خطی- جهشی مارکف برآورد می‌شود. با کمک توابع ضربه- واکنش، عکسالعمل متغیرهای کلیدی به سه تکانه 1- تورم، 2- شکاف تولید و 3- شکاف نرخ سود بانکی در حالتهای مختلف استخراج و تحلیل می‌شود. بر اساس یافتهها، واکنش سیاست پولی نسبت به این تکانهها در زمان غیرنرمال تحت شرایط اطمینان، شدیدتر از حالت عدم اطمینان است. نتایج، بیانگر اهمیت توجه توسط سیاستگذار به نااطمینانی و اصطکاک مالی برای جلوگیری از اتخاذ سیاست پولی نادرست است.
سید کمال صادقی؛ رضا رنج‌پور؛ فاطمه باقرزاده آذر؛ سها موسوی
دوره 20، شماره 65 ، بهمن 1394، صفحه 37-61
چکیده
برای کشورهای در حال توسعهای مانند ایران ابزارهای سیاست مالی– به ویژه مالیات- بر قدرت رقابت بازارهای مالی کشور و عملکرد نهادهای بانکی و غیربانکی در این بازارها تاثیرگذار است. از این رو، چگونگی ترکیب توانمند بازار مالی و سیاست مالیاتی در جهت رشد اقتصادی کشور بحثهای فراوانی را برانگیخته است. تئوریها از یک سو بیان میکنند ...
بیشتر
برای کشورهای در حال توسعهای مانند ایران ابزارهای سیاست مالی– به ویژه مالیات- بر قدرت رقابت بازارهای مالی کشور و عملکرد نهادهای بانکی و غیربانکی در این بازارها تاثیرگذار است. از این رو، چگونگی ترکیب توانمند بازار مالی و سیاست مالیاتی در جهت رشد اقتصادی کشور بحثهای فراوانی را برانگیخته است. تئوریها از یک سو بیان میکنند که هر افزایشی در مالیات، منجر به کاهش وجوه سرمایه‌گذاری می‌شود و به طور عکس بر بازارهای مالی تاثیر میگذارد و از سوی دیگر بیان میکنند که مالیات، نوسانات بازار را کم کرده و از بحرانهای مالی جلوگیری میکند. در این پژوهش تاثیر مالیات بر بازار مالی ایران، طی دوره 1349-1390 و با استفاده از آزمون کرانهها و مدل خودرگرسیونی با وقفه توزیعی (ARDL) مورد مطالعه قرار میگیرد. نتایج نشان میدهند اخذ مالیات توسط دولت اثر مثبت بر بازار مالی دارد. این امر حاکی از آن است که در سالهای اخیر با توجه به پیشرفتهایی که در سیستم مالیاتی کشور به وقوع پیوسته، نقش آن در توسعه هرچه بیشتر بازار مالی برجستهتر شده است.
علی فریدزاد؛ محمدصادق قاضی‌زاده؛ کیومرث حیدری
دوره 20، شماره 65 ، بهمن 1394، صفحه 63-92
چکیده
ایران روزانه معادل 30 میلیون مترمکعب گاز طبیعی فلر را در میادین نفتی می‌سوزاند. با توجه به اهمیت استراتژیک این حوزه به دلیل عدم بهره‌برداری بهینه از حجم عظیمی از سرمایه ملی و شناخت منافع حاصل از سرمایه‌گذاری در آن، در این مطالعه، با استفاده از اطلاعات سری زمانی، متوسط تولید گازهای همراه نفت در 44 میدان نفتی واقع در خشکی کشور و با استفاده ...
بیشتر
ایران روزانه معادل 30 میلیون مترمکعب گاز طبیعی فلر را در میادین نفتی می‌سوزاند. با توجه به اهمیت استراتژیک این حوزه به دلیل عدم بهره‌برداری بهینه از حجم عظیمی از سرمایه ملی و شناخت منافع حاصل از سرمایه‌گذاری در آن، در این مطالعه، با استفاده از اطلاعات سری زمانی، متوسط تولید گازهای همراه نفت در 44 میدان نفتی واقع در خشکی کشور و با استفاده از مدل قیمت‌گذاری داراییهای سرمایهای، فرصتهای عمده سرمایه‌گذاری شامل گروه طرحهای سرمایه‌گذاری (تزریق مجدد گاز به میادین نفتی، تولید برق در داخل و مصارف نهایی داخل) و گروه طرحهای رقابتی سرمایه‌گذاری (تزریق مجدد گاز به میادین نفتی، تولید برق صادراتی، مصارف نهایی صادراتی) ارائه شده است. نتایج این مطالعه نشان میدهد که در دامنه تولید گازهای همراه کمتر از 3 میلیون مترمکعب در روز، اولویت سرمایه‌گذاری به ترتیب با تزریق مجدد به میادین نفتی، تولید برق و مصارف نهایی است در حالی که در دامنههای بیش از 3 میلیون مترمکعب تولید گاز همراه در روز، تولید برق به عنوان اولویت سرمایه‌گذاری نسبت به سایر گزینههای ممکن بشمار میرود.
رضا طالبلو؛ تیمور محمدی؛ حمید رضاپور
دوره 20، شماره 65 ، بهمن 1394، صفحه 93-128
چکیده
رابطه بین پول و قیمت از دیرباز مورد بحث مکاتب مختلف اقتصادی بوده است. با وجود نظرات مختلف، اکثریت اقتصاددانان بر پولی بودن تورم در بلندمدت اتفاق‌نظر دارند. اگرچه در شکلگیری تورم عوامل مختلفی نقش دارند، اما در این زمینه اقتصاددانان مکتب کلاسیک معتقدند که تورم یک پدیده پولی بوده و رشد نقدینگی عامل اصلی بروز آن است. در راستای تبیین ...
بیشتر
رابطه بین پول و قیمت از دیرباز مورد بحث مکاتب مختلف اقتصادی بوده است. با وجود نظرات مختلف، اکثریت اقتصاددانان بر پولی بودن تورم در بلندمدت اتفاق‌نظر دارند. اگرچه در شکلگیری تورم عوامل مختلفی نقش دارند، اما در این زمینه اقتصاددانان مکتب کلاسیک معتقدند که تورم یک پدیده پولی بوده و رشد نقدینگی عامل اصلی بروز آن است. در راستای تبیین پولی بودن تورم، پیشبینی آن و آگاهی از چگونگی حرکت آن در اقتصاد، مدلهای مختلفی طراحی شده است. یکی از مدلهایی که به تازگی مدنظر قرار گرفته است، مدل پیاستار است که ریشه در نظریه مقداری پول دارد. چارچوب مدل پیاستار بر این اساس است که تورم در بلندمدت پدیدهای پولی است و سطح قیمتها متناسب با مقدار عرضه پول در اقتصاد حرکت میکند. در این مقاله دو نسخه مدل پیاستار با استفاده از شکاف نقدینگی، شکاف سرعت گردش پول و شکاف تولید با استفاده از دادههای فصلی بین سالهای 1389-1367 مورد آزمون قرار گرفتند. به‌منظور تخمین شکاف نقدینگی با استفاده از مدل ARDL به تخمین تابع تقاضای نقدینگی پرداختیم. برای محاسبه شکاف سرعت گردش پول، فیلتر هادریک-پرسکات مورداستفاده قرار گرفت و با استفاده از مدلهای فضا-حالت و فیلتر کالمن شکاف تولید تخمین زده شد. نتایج حاکی از آن است که مدل پیاستار با استفاده از شکاف حجم نقدینگی و همچنین شکاف سرعت گردش نقدینگی و شکاف تولید از قدرت توضیحدهندگی مناسبی برای تورم ایران برخوردار است. طبق نتایج به‌دستامده از مدل، سهم متغیرهای نامبرده از تورم ایران حدود 55 درصد است. طبق نتایج آزمونهای پیشبینی مدل پیاستار با شکاف نقدینگی از قدرت پیشبینی بیشتری برای تورم ایران برخوردار است.
هومن کرمی؛ مریم همتی
دوره 20، شماره 65 ، بهمن 1394، صفحه 129-157
چکیده
در این مطالعه به پیروی از مکوویاک و همکاران (۲۰۰۹) با استفاده از الگوی عامل پویای بیزی، واکنش شاخص قیمت کالاها و خدمات مصرفی در اقتصاد ایران به دو نوع شوک کلان (مشترک) و ویژه (بخشی) بررسی می‌شود. به این منظور از دادههای ماهانه مربوط به شاخص قیمت ۲۳۸ قلم کالا و خدمت مصرفی موجود در سبد خانوار شهری در دوره زمانی۱۳۶۹:۱ تا ۱۳۹۱:۹ استفاده ...
بیشتر
در این مطالعه به پیروی از مکوویاک و همکاران (۲۰۰۹) با استفاده از الگوی عامل پویای بیزی، واکنش شاخص قیمت کالاها و خدمات مصرفی در اقتصاد ایران به دو نوع شوک کلان (مشترک) و ویژه (بخشی) بررسی می‌شود. به این منظور از دادههای ماهانه مربوط به شاخص قیمت ۲۳۸ قلم کالا و خدمت مصرفی موجود در سبد خانوار شهری در دوره زمانی۱۳۶۹:۱ تا ۱۳۹۱:۹ استفاده شده است. تفکیک واکنش قیمتها به این دو نوع شوک به منظور شناسایی مدل قیمت‌گذاری سازگار با اقتصاد ایران انجام میگیرد. به بیان دقیقتر، در صورت وجود تفاوت معنادار در سرعت و اندازه واکنش به هریک از این شوکها میتوان نتیجه گرفت که برخی از مدلهای قیمت‌گذاری متداول نظیر کالوو دیگر قادر به توضیح این تفاوت نیستند و برای تبیین رفتار قیمت‌گذاری باید مدلهای دیگری مورد سنجش قرار گیرند. نتایج حاصل از این مطالعه دلالت بر وجود تفاوت معنادار در نحوه واکنش قیمتها به دو نوع شوک کلان و ویژه دارد. همچنین مدل قیمت‌گذاری «عدم واکنش عقلایی» با این حقیقت آشکار شده در اقتصاد ایران انطباق زیادی دارد.
حسین محمدی؛ سید حسین سقاییان؛ امیرحسین توحیدی
دوره 20، شماره 65 ، بهمن 1394، صفحه 159-184
چکیده
انتقال نرخ ارز یکی از مباحث مهم در اقتصاد بینالملل است و با تعیین درجه آن میتوان از کارایی سیاستهای ارزی، ساختار بازار، شرایط تقاضا و عملکرد صادرکنندگان اطلاعات بسیار مهمی را به دست آورد. هدف اصلی این مطالعه بررسی انتقال نرخ ارز بر قیمت صادرات یکی از محصولات غیرنفتی، یعنی پسته ایران طی دوره 2011-1961 است. در مطالعات گذشته ...
بیشتر
انتقال نرخ ارز یکی از مباحث مهم در اقتصاد بینالملل است و با تعیین درجه آن میتوان از کارایی سیاستهای ارزی، ساختار بازار، شرایط تقاضا و عملکرد صادرکنندگان اطلاعات بسیار مهمی را به دست آورد. هدف اصلی این مطالعه بررسی انتقال نرخ ارز بر قیمت صادرات یکی از محصولات غیرنفتی، یعنی پسته ایران طی دوره 2011-1961 است. در مطالعات گذشته فرض بر این بوده است که انتقال نرخ ارز برای سالهای مختلف یکسان است که این امر مطابق با واقعیت نیست، زیرا عوامل متعددی میتوانند بر درجه انتقال نرخ ارز تأثیرگذار باشند. در این مطالعه برای رفع این نقیصه، از روش تحلیل حساسیت در مدل شبکه عصبی مصنوعی استفاده شد. نتایج مطالعه نشان داد که انتقال نرخ ارز بر قیمت صادرات پسته ایران طی سالهای مورد مطالعه دارای یک روند تناوبی و طی سالهای اخیر بیش از 70 درصد بوده است. همچنین نتایج مطالعه موید آن است که یک رابطه مستقیم میان نوسان نرخ ارز و قیمت صادرات پسته ایران وجود دارد. بنابراین با کاهش نوسان نرخ ارز میتوان پسته صادراتی را با قیمت کمتری به بازارهای جهانی عرضه کرد و با توجه به کششپذیر بودن تقاضای جهانی، درآمدهای حاصل از صادرات این محصول را افزایش داد. با توجه به باکشش بودن تقاضای صادرات پسته ایران نسبت به تغییرات قیمت، کاهش هزینه تولیدکنندگان پسته ایران میتواند درآمدهای حاصل از صادرات این محصول را افزایش دهد.
