اقتصاد رشد
محسن نمائی قاسمی؛ مهدی فتح آبادی؛ مسعود صوفی مجیدپور؛ محمود محمود زاده
چکیده
مجموع تولید ناخالص داخلی منطقه منا حدود 7 تریلیون دلار (9/5 درصد جهان) و جمعیت آن حدود 405 میلیون نفر (5/5 درصد جهان) در سال 2019 است. پرسش این است شکاف درآمد سرانه این کشورها نسبت به آمریکا (به عنوان نمونه بهینه) چه مسیری را طی کرده است؟ در این راستا، هدف این مقاله ارزیابی پیشران‌های شکاف درآمدی 15 کشور منطقه منا و شمال آفریقا در دوره 2019-1980 ...
بیشتر
مجموع تولید ناخالص داخلی منطقه منا حدود 7 تریلیون دلار (9/5 درصد جهان) و جمعیت آن حدود 405 میلیون نفر (5/5 درصد جهان) در سال 2019 است. پرسش این است شکاف درآمد سرانه این کشورها نسبت به آمریکا (به عنوان نمونه بهینه) چه مسیری را طی کرده است؟ در این راستا، هدف این مقاله ارزیابی پیشران‌های شکاف درآمدی 15 کشور منطقه منا و شمال آفریقا در دوره 2019-1980 در زیربازه‌های مختلف است. شواهد نشان می‌دهد 11 کشور در کل دوره 2019-1980 هم‌پایگی داشته‌اند. برای دریافت بهتر، هم‌پایگی در چهار دهه 89-1980 (دوره اول)، 99-1990 (دوره دوم)، 09-2000 (دوره سوم) و 19-2010 (دوره چهارم) محاسبه شده است. در دوره اول، فقط مصر و مراکش هم‌پایگی داشته‌اند. در دوره دوم، 9 کشور هم‌پایگی و 6 کشور جاماندگی را تجربه کرده‌اند. در دوره سوم، بهبود قابل ملاحظه‌ای در هم‌پایگی کشورها (به جز امارات) مشاهده می‌شود. در دوره چهارم،کشورها در مسیر جاماندگی قرار گرفته‌اند. این دوره همزمان با درگیری‌های داخلی در عراق و سوریه، درگیری‌های یمن با عربستان، تنش‌های سیاسی در لبنان و تحریم‌های شدید آمریکا بر ضد ایران است. شواهد نشان می‌دهد در زمان هم‌پایگی، تعمیق سرمایه (افزایش سرمایه سرانه) در 11 کشور نقش مسلط داشته است. مشارکت نیروی انسانی در سه کشور عراق، سوریه و عربستان منفی و در سایر کشورها مثبت بوده و اینکه سهم مشارکت نیروی انسانی کمتر از تعمیق سرمایه است. در هیچ یک از کشورها، مشارکت بهرهوری مثبت نبوده است و شواهدی از نقش‌آفرینی رشد بهرهوری در عملکرد این کشورها مشاهده نمی‌شود و فاصله عمیقی با آمریکا (کشور پیش‌رو مترقی) دارند.
فاطمه کلانتر مهرجردی؛ شهناز نایب‌زاده؛ محمود معین‌الدین
دوره 18، شماره 54 ، فروردین 1392، ، صفحه 153-180
چکیده
هدف از این پژوهش ارزیابی کارایی و بهرهوری سرمایه فکری شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از رویکرد تحلیل پوششی دادهها و شاخص بهرهوری مالمکوئیست میباشد. در این پژوهش شرکتهای بخش صنعت خودرو و ساخت قطعات بورس اوراق بهادار به عنوان پایلوت انتخاب و از شاخص سرمایه فکری (سرمایه انسانی، فیزیکی و ...
بیشتر
هدف از این پژوهش ارزیابی کارایی و بهرهوری سرمایه فکری شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از رویکرد تحلیل پوششی دادهها و شاخص بهرهوری مالمکوئیست میباشد. در این پژوهش شرکتهای بخش صنعت خودرو و ساخت قطعات بورس اوراق بهادار به عنوان پایلوت انتخاب و از شاخص سرمایه فکری (سرمایه انسانی، فیزیکی و ساختاری) به عنوان شاخص ورودی و از شاخصهای بازده سهام، بازده داراییها و بازده حقوق صاحبان سهام به عنوان متغیرهای خروجی برای 15 شرکت این صنعت طی سالهای 1389-1385 استفاده شده است. نتایج حاصل از کارایی سرمایه فکری حاکی از آن است که برای تمام سالهای ارزیابی، تنها شرکت لنت ترمز است که در میان شرکتهای منتخب دارای بهترین عملکرد میباشد. چون که این شرکت توانسته است در تمام سالهای ارزیابی حداکثر کارایی از سرمایه فکری یعنی کارایی کامل بدست آورد. همچنین نتایج حاصل از بهرهوری سرمایه فکری حاکی از آن است که برای سالهای بین 85 تا 89 به جزء برای شرکتهای سایپا، گروه بهمن و زامیاد که متوسط نرخ بهرهوری سرمایه فکری آنها در بازه مورد بررسی رشد پایینتر از مقدار یک بوده است برای سایر شرکتها متوسط نرخ بهرهوری مثبت بوده است
وحید مهربانی
دوره 15، شماره 45 ، بهمن 1389، ، صفحه 199-220
چکیده
وضع قوانین و مقررات با اهداف و انگیزههای مختلف، از جمله مداخلههای دولتها در اقتصاد است. قوانین میتوانند شرایط محیط کسب و کار را تغییر دهند و به دنبال آن بازارهای مشمول مقررات را به لحاظ سطح اشتغال، تولید و بهرهوری دستخوش تحولاتی سازند. قانون کار یکی از مهمترین ابزارهای دخالت دولت در ایران بوده است که در سال 1369 مشمول ...
بیشتر
وضع قوانین و مقررات با اهداف و انگیزههای مختلف، از جمله مداخلههای دولتها در اقتصاد است. قوانین میتوانند شرایط محیط کسب و کار را تغییر دهند و به دنبال آن بازارهای مشمول مقررات را به لحاظ سطح اشتغال، تولید و بهرهوری دستخوش تحولاتی سازند. قانون کار یکی از مهمترین ابزارهای دخالت دولت در ایران بوده است که در سال 1369 مشمول اصلاحاتی شد و به موجب آن تسهیلاتی برای نیروی کار منظور شد. برخی مطالعات که در زمینه آثار این تحول قانونی در بازار کار انجام شده است، نشان می‌دهد که به موجب این قانون، تقاضای نیروی کار در بخش صنعت کاهش معناداری یافته است. نظر به اهمیت بخش صنعت در توسعه اقتصادی، در این پژوهش به بررسی آثار اجرای قانون کار مصوب سال 1369 بر بهرهوری صنایع کشور میپردازیم. نتایج بررسی که بر اساس دادههای ترکیبی صنایع نه گانه و به روش اثر ثابت بهدست آمده است، نشان می‌دهد که اجرای قانون کار در مجموع، بهرهوری صنایع را افزایش داده است و این در حالی است که در بیشتر صنایع چنین بهبودی در بهرهوری مشاهده می‌شود؛ اما تنها در صنایع چوب و محصولات آن، تأثیر منفی بر بهرهوری وجود دارد.
علیرضا کازرونی؛ علیرضا محمدی
دوره 9، شماره 31 ، تیر 1386، ، صفحه 127-150
چکیده
هدف این پژوهش، بررسی رابطه بین دستمزد واقعی و بهرهوری نیروی کار در بخش صنعت ایران در دوره 1358 تا 1381 است. برای این منظور از روش اقتصاد سنجی خود رگرسیون با وقفههای توزیع شونده (ARDL) استفاده شده است.
براساس یافتههای این پژوهش، بهرهوری تأثیر معناداری بر دستمزد واقعی بخش صنعت ندارد. هرچند، وجود رابطه تعادلی بلندمدت ...
بیشتر
هدف این پژوهش، بررسی رابطه بین دستمزد واقعی و بهرهوری نیروی کار در بخش صنعت ایران در دوره 1358 تا 1381 است. برای این منظور از روش اقتصاد سنجی خود رگرسیون با وقفههای توزیع شونده (ARDL) استفاده شده است.
براساس یافتههای این پژوهش، بهرهوری تأثیر معناداری بر دستمزد واقعی بخش صنعت ندارد. هرچند، وجود رابطه تعادلی بلندمدت (همگرایی) میان دستمزد واقعی ، بهرهوری و دیگر متغیرهای مدل در بخش صنعت ایران تأیید می‌شود. همچنین، آزمون علیت گرانجر میان بهرهوری و دستمزد نشاندهنده عدم وجود رابطه علیّت میان این دو متغیر در بخش صنعت ایران است، این مسئله نشان می‌دهد که عواملی غیر از بهرهوری در تعیین دستمزد واقعی بخش صنعت ایران دخالت داشته که از جمله میتوان به عوامل نهادی و قانونی و دخالتهای دولت در تعیین دستمزدها در این بخش اشاره کرد.
منصور زراء نژاد؛ بهروز قنادی
دوره 7، شماره 24 ، مهر 1384، ، صفحه 33-52
چکیده
تعیین معیاری برای اندازه‌گیری میزان بهرهوری نیروی کار در صنایع استان خوزستان، یکی از لوازم بهبودِ بهرهوری نیروی کار است. تعیین این معیار نیازمند تخمینِ تابع بهرهوری نیروی کار صنایع این استان و بررسی عوامل مؤثر برآن است. بدین منظور یک مدل کاب- داگلاسِ تعمیم یافته با متغیرهای مستقلی مانند موجودی سرمایه، شکاف بین تولیدِبالقوّه ...
بیشتر
تعیین معیاری برای اندازه‌گیری میزان بهرهوری نیروی کار در صنایع استان خوزستان، یکی از لوازم بهبودِ بهرهوری نیروی کار است. تعیین این معیار نیازمند تخمینِ تابع بهرهوری نیروی کار صنایع این استان و بررسی عوامل مؤثر برآن است. بدین منظور یک مدل کاب- داگلاسِ تعمیم یافته با متغیرهای مستقلی مانند موجودی سرمایه، شکاف بین تولیدِبالقوّه و بالفعل وهزینههای تحقیق وتوسعه به کار رفته و دورة مورد بررسی، سالهای1350-1380 است. با توجّه به نبود دادههای موجودی سرمایه و شکاف تولید در استان، دادههای مربوط تولید شد. برای تخمین دادههای موجودیِ سرمایة صنایع استان خوزستان از روش روندنمایی سرمایهگذاری و برای تخمین تولید بالقوّه صنایع از روش اینتریلییگیتور استفاده شده است. نتایج برآورد نشان می‌دهد که میزان بهرهوری نیروی کار با موجودی سرمایه و با هزینههای تحقیق و توسعه رابطة مستقیم و با شکاف بین تولید بالقوّه و بالفعل رابطة معکوس دارد. همچنین، نتایج نشان داد که بهرهوری واقعی در صنایع استان روند نزولی دارد به گونهای که مقدار بهرهوری واقعی در سال 1380 تنها ده درصد مقدار واقعی بهرهوری سی سال پیش است.
