نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استاد گروه برنامه ریزی و توسعه اقتصادی، دانشکده اقتصاد ،دانشگاه علامه طباطبایی
2 دانشجوی دکتری توسعه اقتصادی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی
چکیده
در نیم قرن اخیر مدل معمای زندانی از مرزهای آغازین خود در حوزه تعارض منافع سطح خرد، فراتر رفته و گستره ای از مسائل مرتبط با نظام های وابستگی متقابل ازجمله کنش جمعی، منابع اشتراکی، هنجارهای اجتماعی، سرمایه اجتماعی و... را تحت تاثیر قرار داده است. با چنین بازتاب گسترده ای بدیهی است وجود کاستی های بنیادی در این مدل، پژوهشگران و سیاست گذاران را به نتایج اشتباهی رسانده و آسیب شناسی دام های اجتماعی را ناممکن خواهد نمود. در این مقاله با بهره گیری از روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و نظریه بازی های تحولی، ابتدا به واکاوی کاستی های نهفته در پویایی ها و انگاره های مدل معمای زندانی-تکراری و تحولی- پرداخته و چنین نتیجه گرفته ایم که این مدل در چهار سطح تعریف مفهوم، توضیح کارکرد، تبیین پیدایش و توصیف دگرگونی نهادها با کاستی های بنیادینی روبروست، از اینرو از توانایی تحلیل مسائل یادشده در سطرهای آغازین برخوردار نیست. سپس با یادآوری نقش عدم اطمینان در ایجاد چالش همکاری و واکاوی تاثیر شبکه های جهان کوچک بر نظام توزیع منافع، از ماتریس شبه پارامتریک شکار گوزن جهت ارائۀ یک چارچوب نظری جایگزین بهره گرفته و به این نتیجه رسیده ایم که همپوشانی ناخودانگیختۀ میان پیوندهای قوی و ضعیف می تواند با انباشت جریان های هم افزایی میان محتوا و ساختار، بستری برای خلق ظرفیت نهادگذاری و تامین خیرهای همگانی بزرگ مقیاس فراهم آورد. براین اساس فرایند برون رفت از دام های اجتماعی تنها به کمک نهادهای هم افزاینده آغاز خواهد شد نه با هنجارهای اقتدارگرایانۀ معمای زندانی.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
)