نویسندگان
1 دانشیار اقتصاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز
2 کارشناس ارشد اقتصاد
چکیده
یارانهها و مالیاتها ابزارهای مهم اجرای سیاست دولت با هدف کاهش فقر میباشند . در این پژوهش، روشی برای ارزیابی یارانهها و مالیاتهای غیرمستقیم از جنبه کاهش فقر در ایران ارائه مینماییم. این روش به تشخیص این که "آیا سیاست یارانهها و مالیاتهای غیرمستقیم دولت فقرگرا یا غیر فقرگراست؟ کمک میکند . چنانچه منافع مالی حاصل از اجرای سیاست مالی دولت به نسبت برای افراد فقیر بیشتر از افراد غیرفقیر باشد، سیاست مالی دولت را میتوان سیاست مالی فقرگرا نامید . در این پژوهش، از کشش شاخص فقر فاستر، گریر و توربک نسبت به قیمت کالاها و خدمات استفاده کرده و سپس، شاخص به نفع فقیر برای قیمتها استخراج شده و سرانجام از این شاخص برای ارزیابی مالیاتهای غیرمستقیم و یارانهها استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان میدهد که در سالهای 79-1383 در جوامع شهری و روستایی ایران افزایش قیمت اقلام خوراکی به افراد فقیر بیشتر از افراد غیرفقیر آسیب رسانده و پرداخت یارانه به گروه اقلام خوراکی ( بجز گروه نوشابهها و دخانیات ) در جوامع شهری و روستایی به نفع افراد فقیر بوده است، در حالیکه افزایش قیمت گروههایی نظیر بهداشت و درمان، حمل و نقل و ارتباطات و تحصیل و آموزش به افراد غیرفقیر بیشتر از افراد فقیر آسیب رسانده و افراد غیرفقیر بیشتر از فقرا از یارانه‌های پرداختی به این بخشها منتفع شدهاند . بنابراین؛ بازنگری در نحوه پرداخت یارانه و کاهش آن و اعمال مالیات بر بخشهای یاد شده برای کاهش نابرابری و فقر، ضروری بهنظر میرسد.
کلیدواژه‌ها
)