نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار اقتصاد، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

2 دانشیار اقتصاد، دانشگاه شهیدچمران اهواز، اهواز، ایران

چکیده

در مطالعه­ حاضر به بررسی اثر نااطمینانی بر سازوکارهای انتقال پولی منتخب ایران طی دوره 1369:1 تا1401:4 پرداخته شده است. در این راستا ابتدا با توجه به سه متغیر ابزار سیاستی بانک مرکزی (پایه­ پولی (BM)، پول ( ) و نقدینگی ( )) و دو متغیر هدف آن (تولید و تورم) و به­کارگیری روش VAR-X، سه مسیر انتقال پولی منتخب نرخ بهره، نرخ ارز و اعتبارات بررسی شده است. نتایج نشان‌دهنده­ آن است که طی دوره­ مورد بررسی بدون توجه به نوع متغیر سیاستی و هدف بانک مرکزی، مسیر انتقال اعتبارات نقش ایفا کرده است. این در حالی است که نقش دو مسیر انتقالی دیگر بستگی به نوع ابزار سیاستی و متغیر هدف دارد. پس از شناسایی مسیرهای انتقال پولی، به منظور بررسی اثر سطوح مختلف نااطمینانی بر سازوکارهای انتقال پولی، از صدک90ام و 10ام شاخص نااطمینانی اقتصادی بهینه به عنوان جایگزین سطوح نااطمینانی بالا و پایین استفاده و با به‌کارگیری روش خودرگرسیونی برداری برهم­کنشی (IVAR) و استخراج توابع واکنش تکانه­ای (IRFs) دو متغیر تولید و تورم، بررسی مورد نظر انجام شده است. نتایج حاکی از آن است که طی دوره­ مورد بررسی مسیرهای انتقال پولی در سطوح نااطمینانی مختلف به صورت متفاوت عمل کرده و درواقع میزان اثر نااطمینانی بر مسیرهای انتقال پولی مؤثر و البته متفاوت است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

حافظیان، فریده، زمانیان، غلامرضا و شهرکی، جواد. (1401). اثر توسعه مالی بر کانال ترازنامه انتقال سیاست پولی. نظریه‌های کاربردی اقتصاد، 9(2)، 245-264.
 doi:10.22034/ecoj.2022.46269.2887
خداپرست شیرازی، جلیل. (1396). دگردیسی انتقال پولی در طی زمان: رویکرد الگوهای DSGE و FVAR. فصلنامه اقتصاد مقداری (بررسی­های اقتصادی سابق)، 14(1)، 143- 172.  https://doi.org/10.22055/jqe.2017.20579.1546
رحیمی، مجید، ندری، کامران و یزدانی، مهدی. (1401). شناسایی مهم‌ترین سازوکارهای انتقال سیاست پولی بر رشد اقتصادی در اقتصاد ایران با رویکرد الگوهای میانگین پویا. نظریه‌های کاربردی اقتصاد، 9(2)، 151-190.       doi:10.22034/ecoj.2022.50571.3024
سوری، علی (1394). اقتصادسنجی (پیشرفته) همراه با کاربرد Eviews 8 و Stata 12 (جلد 2)، چاپ چهارم، انتشارات فرهنگ شناسی.
شاهچرا، مهشید و طاهری، ماندانا. (1395). سازوکار انتقال سیاست پولی بر وام­دهی بانک­ها از طریق اقلام زیر خط ترازنامه. فصلنامه­ پژوهش­ها و سیاست­های اقتصادی، 24(78)، 145-170. http://qjerp.ir/article-1-1172-fa.html
شهرکی، سارا، صباحی، احمد، مهدوی عادلی، محمدحسین و سلیمی­فر، مصطفی. (1394). نرخ ارز واقعی به عنوان سازوکار انتقال پولی جدید در اقتصاد ایران: یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی. مجله­ برنامه و بودجه،20(4)، 71-106. https://civilica.com/doc/1209984
صمصامی، حسین، داودی، پرویز و عباسقلی‌نژاد اسبقی، رعنا. (1402). ارزیابی مقایسه‌ای میزان تأثیر اصطکاک‌های مالی بر سازوکار انتقال اثرگذاری سیاست پولی با تأکید بر درونزایی پول بر اقتصاد ایران، پژوهش‌های اقتصادی ایران، 28(96)، 207-252.
 doi: 10.22054/ijer.2023.76169.1224 
علائی، رضا، صلاح‌منش، احمد و آرمن، سیدعزیز. (1398). تعیین شاخص نااطمینانی اقتصادی بهینه برای اقتصاد ایران. راهبرد اقتصادی، 8(28 )، 111-145.
علائی، رضا، صلاح‌منش، احمد و آرمن، سیدعزیز. (1399). بررسی کارایی سیاست پولی تحت شرایط نااطمینانی اقتصادی (پژوهشی در اقتصاد ایران). پژوهش‌های رشد و توسعه­ اقتصادی،11(41)، 15-34.  https://doi.org/10.30473/egdr.2020.49960.5538
کمیجانی، اکبر و علی­نژادمهربانی، فرهاد. (1391). ارزیابى اثربخشى کانال‌هاى انتقال پولى بر تولید و تورم و تحلیل اهمیت نسبى آنها در اقتصاد ایران. فصلنامه­ علمی-پژوهشی برنامه و بودجه، 17(2)، 39-64. http://jpbud.ir/article-1-609-fa.html
مشیری، سعید و واشقانی، محسن. (1389). بررسی مکانیزم انتقال پولی و زمان‌یابی آن در اقتصاد ایران. فصلنامه مدلسازی اقتصادی، 4(1پیاپی11)، 1-32.
https://sanad.iau.ir/journal/eco/Article/555572?jid=555572&lang=en
مهرگان، نادر و دلیری حسن. (1392). واکنش بانک‌ها در برابر سیاست‌های پولی براساس مدل DSGE. فصلنامه پژوهش­ها و سیاست­های اقتصادی،21(66)، 39-68.  http://qjerp.ir/article-1-725-fa.html
Aastveit, K.A., Natvik, G.J. & Sola, S. (2017). Economic uncertainty and the influence of monetary policy. Journal of International Money and Finance, 76, 50–67. https://doi.Org/10.1016/J.Jimonfin.2017.05.003.
Afrin, S. (2017). Monetary policy transmission in bangladesh: Exploring the lending channel. Journal of Asian Economics, 49, 60-80. https://doi.org/10.1016/j.asieco.2016.10.003.
Alaei, R., Salahmanesh, A. & Arman, S.A. (2019). Determination of optimal economic uncertainty index for Iranian economy. Economic Strategy8(28).111-145. [In Persian]
Alaei, R., Salahmanesh, A. & Arman, S.A. (2020). Monetary policy efficiency under economic uncertainty (research in Iranian economy). Economic Growth and Development Research11(41), 34-15. [In Persian] doi: 10.30473/egdr.2020.49960.5538
Alexandre, M., Lima, G.T., Riccetti, L. & Russo, A. (2023). The financial network channel of monetary policy transmission: An agent-based model. Journal of Economic Interaction and Coordination, Springer; Society for Economic Science with Heterogeneous Interacting Agents, 18(3), 533-571. doi: 10.1007/s11403-023-00377-w.
Anwar, S. & Nguyen, L.P. (2018). Channels of monetary policy transmission in vietnam. Journal of Policy Modeling, 40(4), 709–729.
Https://doi.Org/10.1016/J.Jpolmod.2018.02.004
Atkin, T. & Cava, G. La. (2017). Abstract for the transmission of monetary policy: How does it work? Bulletin–September Quarter 2017. Retrieved From Https://Ho.Website. Rba.Gov. Au/Publications /Bulletin/2017/Sep/Bu-0917-1a.Html
Balcilar, M., Demirer, R., Gupta, R. & Van Eyden, R. (2017). The impact of us policy uncertainty on the monetary effectiveness in the euro area. Journal of policy modeling, 39(6), 1052–1064. Retrieved From Https:/Www.Sciencedirect.Com/Science/Article/Pii/S0161893817300923. DOI: 10.1016/j.jpolmod.2017.09.002
Boivin, J., Kiley, M.T. & Mishkin, F.S. (2010). How has the monetary transmission mechanism evolved over time? In Handbook of Monetary Economics, 369–422. Elsevier. Retrieved From  Https:// Www.Sciencedirect.Com/Science/Article/ ii/B9780444532381000089
Borio, C. & Zhu, H. (2012). Capital regulation, risk-taking and monetary policy: A missing link in the transmission mechanism? Journal of Financial Stability, 8(4), 236-251. https://doi.org/ 10.1016/j.jfs. 2011.12.003
Carroll, C.D. (1997). Buffer-stock saving and the life cycle/permanent income hypothesis. The Quarterly Journal of Economics. 112(1), 1–55. https://www.jstor.org/stable/2951275
Charles, A., Darné, O. & Tripier, F. (2018). Uncertainty and the macroeconomy: Evidence from an uncertainty composite indicator. Applied Economics. 50(10), 1093–1107. Https://Doi.Org/ 10.1080/00036846.2017.1349294
Dajcman, S. & Tica, J. (2017). The broad credit and bank capital channels of monetary policy transmission in the core and peripheral Euro area. zbornik radova ekonomskog fakulteta u rijeci, časopis za ekonomsku teoriju i praksu - proceedings of rijeka faculty of economics. Journal of Economics and Business, 35(2), 249-275, Available at
SSRN: https://ssrn.com/abstract=3104373
Guler, A. (2016). Effectiveness of expectation channel of monetary transmission mechanism in inflation targeting system: An empirical study for turkey. Global Journal of Business, Economics and Management, 6(2), 222–231. doi: 10.18844/gjbem. v6i2.1394.
Hafezian, F., Zamanian, G. & Shahraki, J. (2022). The effect of financial development on the firm balance sheet channel. Quarterly Journal of Applied Theories of Economics9(2), 245-264. [In Persian] doi: 10.22034/ecoj.2022.46269.2887.
Hayashi, F. (1982). Tobin’s marginal q and average q: A neoclassical interpretation. Econometrica, 50(1), 213–224. https://doi.org /10.2307/1912538
Khodaparast Shirazi, J. (2017). Metamorphosis of monetary transmission over time: DSGE and FAVAR approach. Quarterly Journal of Quantitative Economics14(1), 143-172. [In Persian]
doi: 10.22055/jqe.2017.20579.1546.
Kimball, M.S. (1990). Precautionary saving in the small and in the large. Econometrica, 58(1), 53–73. https://doi.org/10.2307/ 293 8334
Komijani, A. & Alinejad-Mehrabani, F. (2012). Evaluating the effectiveness of monetary transmission channels on production and inflation besides analyzing their relative importance in iran’s economy. Journal of Planning and Budgeting, 1(2), 39-64. [In Persian]
Mehregan, N. & Daliri, H. (2013). Banks respond to monetary policy shocks based on DSGE model. Journal of Economic Research and Policies, 21(66), 39-68. [In Persian]
Mishkin, F. (1996). The channels of monetary transmission: Lessons for monetary policy. NBER Working Paper 5464.
Morales, P., Osorio, D., Lemus, J.S. & Sarmiento, M. (2022). The internationalization of domestic banks and the credit channel of monetary policy. Journal of Banking & Finance, 135, 106317.
https://doi.Org/10.1016/J.Jbankfin.2021.106317
Moshiri, S. & Vasheghani, M. (2010). Study of the monetary policy transmission mechanism and its timing in Iran. Journal of Economic Modelling, 4(1), 1-32. [In Persian]
ps://sanad.iau.ir/journal/eco/Article/555572?jid=555572&lang=en
Neuenkirch, M. (2013). Monetary policy transmission in vector autoregressions: A new approach using central bank communication. Journal of Banking \& Finance, 37(11), 4278–4285. doi: 10.1016/j.jbankfin.2013.07.044
Nguyen, T.P., Dinh, T.P. & Tran, N.T. (2022). Financial development and monetary policy transmission in a multiple-tool regime: The case of vietnamese commercial banks. Cogent Business & Management, 9(1), 2135218, doi: 10.1080/ 23311975. 2022. 2135218.
Nyumuah, F.S. (2018). An empirical analysis of the monetary transmission mechanism of developing economies: Evidence from ghana. International Journal of Economics and Finance, 10(4), 72–83.
https://doi.Org/10.5539/Ijef.V10n4p72
Ocampo, S. & Rodriguez, N. (2012). An introductory review of a structural var-x estimation and applications. Revista Colombiana de Estadística. 35(3), 479-508. doi: 10.32468/be.686
Poddar, M., Khachatryan, H. & Sab, M. (2006). The monetary transmission mechanism in Jordan. International monetary fund. IMF Workig Paper, No. 06/48, Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=892939
Rahimi, M., Nadri, K. & Yazdani, M. (2022). Identification of the most important variables affecting the mechanism of monetary policy transmission in the Iranian economy with the dynamic model averaging approach. Quarterly Journal of Applied Theories of Economics. 9(2), 151-190. [In Persian] doi:10.22034/ECOJ.2022.50571.3024.
Sá, F., Towbin, P. & Wieladek, T. (2014). Capital inflows, financial structure and housing booms. Journal of the European Economic Association, 12(2), 522–546. Retrieved From https://Academic. Oup.Com/Jeea/Article-Abstract/12/2/522/2317930
Samsami, H., Davoodi, P. & Abbasgholinezhad Asbaghi, R. (2023). A comparative evaluation of the effect of financial frictions on the transmission mechanism of monetary policy with an emphasis on the endogeneity of money on Iran’s economy. Iranian Journal of Economic Research28(96), 207-252. [In Persian] doi: 10.22054 /ijer. 2023. 76169. 1224.
Schasfoort, J., Godin, A., Bezemer, D., Caiani, A. & Kinsella, S. (2018). Monetary policy transmission in a macroeconomic agent-based model. Advances In Complex Systems, 20(08), 1850003. Https:// Doi. Org/ 10.1142/S0219525918500030
Shahchera, M. & Taheri, M. (2016). Impact of off-balance sheet banking on the bank lending channel of monetary transmission. Journal of Economic Research and Policies, 24(78), 145-170. [In Persian]
Shahraki, S., Sabahi, A., Mahdavi Adeli, M.H. & Salimifar, M. (2016). The real exchange rate as a monetary transmission mechanism in the economy of Iran: A dynamic stochastic general equilibrium model. The Journal of Planning and Budgeting, 20(4), 1-20. [In Persian] https://civilica.com/doc/1209984
Towbin, P. & Weber, S. (2013). Limits of floating exchange rates: The role of foreign currency debt and import structure. Journal of Development Economics, 101, 179–194. doi: 10.1016/j. jdeveco. 2012.10.007