نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، گروه اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

2 دکتری، اقتصاد مالی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

چکیده

این مقاله به بررسی تأثیر احساسات به عنوان یک عامل ریسک بحرانی در بازار سرمایه می‌پردازد که منجر به انحرافات رفتاری در قیمت‌گذاری دارایی‌های مالی می‌شود. ما تخمینی از مدل قیمت‌گذاری دارایی را براساس چارچوب عامل تنزیل تصادفی (SDF) پیشنهاد می‌کنیم که هر دو رویکرد سنتی و رفتاری را دربرمی‌گیرد. با بسط مدل قیمت‌گذاری دارایی مبتنی بر مصرف (CCAPM) و وارد کردن احساسات به تابع مطلوبیت از طریق معادلات اویلر و روش گشتاورهای تعمیم‌یافته (GMM)، بورس اوراق بهادار تهران را تحلیل می‌کنیم. برای تعیین کمیت احساسات، از شاخص گردش مالی بازار به عنوان یک شاخص قابل اعتماد استفاده می‌کنیم. مطالعه ما دوره زمانی 1390 تا 1399 و 18 گروه بورسی شامل 63 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران را دربرمی‌گیرد. نتایج حاکی از آن است که مدل (SDF) رفتاری سازگاری و کارایی بالاتری نسبت به مدل سنتی ارائه می‌دهد که نزدیک به پویایی مشاهده شده در بورس اوراق بهادار تهران است. علاوه بر این، ضریب احساسات از نظر آماری معنادار است. از نظر ریسک، مدل رفتاری ضرایب بالاتری نسبت به مدل سنتی نشان می‌دهد. جالب توجه است که هر دو مدل نشان می‌دهند که فعالان بازار عامل ترجیح زمانی بالایی و در رفتار سرمایه‌گذاری خود صبر و حوصله نشان می‌دهند.


کلیدواژه‌ها

موضوعات

طالبلو، رضا و شیخی، حسین. (1396). آزمون قیمت‌گذاری دارایی‌های مالی در شرکت‌های بخش شیمیایی و پتروشیمی: مقایسه الگوهای عاملی، پژوهشنامه اقتصاد انرژی ایران، 7(25)، 61-94. https://doi.org/10.22054/jiee.2018.9048
طالبلو، رضا، طلاکش نایینی، حسین و مهاجری، پریسا. (1396). ارزیابی اعتبار تجربی مدل‌های قیمت‌گذاری دارایی در بازار سهام ایران: بکارگیری سطح بهینه معنی‌داری و آزمون برابری احتمال، مدل‌سازی اقتصادسنجی، 3(1)، 135-163.
 10.22075/JEM.2018.15211.1182
طالبلو، رضا، محمدی ، تیمور، مروت، حبیب و باقری تودشکی، محمدمهدی. (1401). آزمون الگوی قیمت‌گذاری دارایی براساس عامل تنزیل تصادفی (SDF) رفتاری: (مطالعه بورس اوراق بهادار تهران)، مطالعات و سیاست‌های اقتصادی، 9(2)، 112-83.
 https://doi.org/10.22096/esp.2022.532379.1534
طلاکش نایینی، حسین، طالبلو، رضا، محمدی، تیمور و مهاجری، پریسا. (1401). ارزیابی کارایی و پایداری روش‌های بتا و عامل تنزیل تصادفی در بازار سهام ایران، پژوهش‌های اقتصادی ایران، 27(93)، 54-9.   https://doi.org/10.22054/ijer.2022.59966.962
Baker, M. & Wurgler, J. (2006). Investor sentiment and the cross-section of stock returns. Journal of Finance, 61(4), pp. 1645–1680.
Baker, M. & Stein, J. C. (2004). Market liquidity as a sentiment indicator. Journal of Financial Markets, 7(3), 271–299.
doi: 10.1016/j.finmar.2003.11.005.
Baker, M. & Wurgler, J. (2007). Investor sentiment in the stock market. Journal of Economic Perspectives, 21(2), 129–152. doi:10.1257/jep.21.2.129.
Baker, M., Wurgler, J. & Yuan, Y. (2012). Global, local, and contagious investor sentiment. Journal of Financial Economics, 104(2), 272–287. doi: 10.1016/j.jfineco.2011.11.002.
Barberis, N., Greenwood, R., Jin, L. & Shleifer, A. (2015). X-CAPM: An extrapolative capital asset pricing model. Journal of Financial Economics, 115(1), 1–24. doi: 10.1016/j.jfineco.2014.
Barberis, N., Shleifer, A. & Vishny, R. (1998). A model of investor sentiment. Journal of Financial Economics, 49(3), 307–343.
Barberis, N. (2018). Psychology-based models of asset prices and trading volume, Yale School of Management: 79-175.
https://doi.org/10.1016/bs.hesbe.2018.07.001.
Berk, J.B. & Van Binsbergen, J.H. (2016). Assessing asset pricing models using revealed preference. Journal of Financial Economics, 119(1), 1–23. doi: 10.1016/j.jfineco.2015.08.010
Byun, S.J., Lim, S.S. & Yun, S.H. (2016). Continuing overreaction and stock return predictability. Journal of Financial and Quantitative Analysis, 51(6), 2015–2046. doi:10.1017.
Chan, K., Hameed, A. & Tong, W. (2000). Profitability of momentum strategies in the international equity markets. The Journal of Financial and Quantitative Analysis, 35(2), 153–172.
https://doi.org/10.2307/2676188
Charoenrook, A. (2003). Change in consumer sentiment and aggregate stock market returns. The Owen Graduate School of Management, Vanderbilt University
Chen, H.Y., Chou, P.H. & Hsieh, C.H. (2016). Persistency of the momentum effect. European Financial Management, 37(1), 1–20.
Cochrane, J. (2000). Asset Pricing, University of Chicago.
Cohen, L. & Frazzini, A. (2008). Economic links and predictable returns. The Journal of Finance, 63(4), 1977-2011.
Cooper, I. & Priestley, R. (2013). The world business cycle and expected returns. Review of Finance, 17(3), 1029-1064.
Daniel, K., Hirshleifer, D. & Subrahmanyam, A. (1998). Investor psychology and security market under-and overreactions. The Journal of Finance, 53(6), 1839–1885. https://doi.org/10.1111/0022-1082.00077
Dennis, P.J. & Mayhew, S. (2002). Risk-neutral skewness: Evidence from stock options. Journal of Financial and Quantitative Analysis37(3), 471-493. http://dx.doi.org/10.2307/3594989
Engle, R. & Rosenberg, J. (2002). Empirical pricing kernels. Journal of Financial Economics, 64, 341–372. https://doi.org/10.1016/S0304-405X(02)00128-9
Fama, E.F. (1965). The behavior of stock-market prices. The Journal of Business, 38(1), 34–105.
Fama, E.F. & French, K.R. (1993). Common risk factors in the returns on stocks and bonds. Journal of Financial Economics, 33(1), 3–56. doi:10.1016/0304-405X (93)90023-5.
Finter, P., Niessen-Ruenzi, A., & Ruenzi, S. (2012). The impact of investor sentiment on the German stock market. Zeitschrift F€ur Betriebswirtschaft, 82(2), 133–163. doi:10.1007/s11573- 011-0536-x.
Fisher, K.L. & Statman, M. (2003). Consumer confidence and stock returns. The Journal of Portfolio Management30(1), 115-127.
doi: 10.3905/jpm.2003.319925
Hong, H. & Stein, J.C. (2007). Disagreement and the stock market (digest summary). Journal of Economic Perspectives, 21(2), 109–128. doi:10.1257/jep.21.2.109.
Jegadeesh, N. & Titman, S. (2001). Profitability of momentum strategies: An evaluation of alternative explanations. The Journal of Finance, 56(2), 699-720.  https://doi.org/10.1111/0022-1082.00342
Lashgari, M. (2000). The role of Ted spread and confidence index in explaining the behavior of stock prices. American Business Review18(2), 9.
Lutz, C. (2015). The asymmetric effects of investor sentiment. Macroeconomic Dynamics, 20(6), 1-27.  https://dx.doi.org/10.2139/ssrn.2050435
Maio, P. & Silva, A.C. (2020). Asset pricing implications of money: New evidence. Journal of Banking & Finance, forthcoming.
Michailidis, G., Tsopoglou, S. & Papanastasiou, D. (2006). Testing the capital asset pricing model (CAPM): The case of the emerging Greek securities market. International Research Journal of Finance and Economics, 4(1), 78–82.
Novak, J. & Peter, D. (2011). CAPM beta, size, book-to-market, and momentum in realized stock returns. Finance a Uver: Czech Journal of Economics & Finance, 61(1), 447–460.
Rashid, A., Chughtai, S. & Fayyaz, M. (2017). The impact of investor sentiment on return of different industries in Pakistan. NICE Research Journal of Social Science, 11(2), 1–23. https://doi.org/10.1016/j.bir.2021.06.005
Sahalia, Y. & Lo, A. (2000). Nonparametric risk management and implied risk aversion. Journal of Econometrics, 94(1-2), 9-51. https://doi.org/10.1016/S0304-4076(99)00016-0.
Schaul, K. (2013). Investor sentiment. Tilburg: Master in Finance, Tilburg University.
Schmeling, M. (2009). Investor sentiment and stock returns: Some international evidence. Journal of Empirical Finance, 16(3), 394–408. doi: 10.1016/j.jempfin.2009.01.002.
Shefrin, H. (2008). A behavioural approach to asset pricing. Amsterdam, Elsevier Academic Press.
Shefrin, H. (2015). Investors judgments, asset pricing factors and sentiment. European Financial Management, 21(2), 205–227.
doi:10.1111/eufm.12059.
Shiller, R.J. (1987). Investor behavior in the October 1987 stock market crash: Survey evidence (No. w2446). National Bureau of Economic Research.
Statman, M. (2014). Behavioral finance: Finance with normal people. Borsa Istanbul Review, 14(2), 65-73.  https://doi.org/10.1016/j.bir.2014.03.001
Statman, M., Fisher, K.L. & Anginer, D. (2008). Affect in a behavioral asset-pricing model. Financial Analysts Journal, 64(2), 20–29. doi:10.2469/faj. v64.n2.8.
Strugnell, D., Gilbert, E. & Kruger, R. (2011). Beta, size and value effects on the JSE, 1994–2007. Investment Analysts Journal, 40(74), 1–17.  https://doi.org/10.1080/10293523.2011.11082537
Talakesh Naeini, H., Taleblou, R., Mohammadi, T. & Mohajeri, P.  (2022). Evaluating the efficiency and robustness of beta and stochastic discount factor methods in Iranian stock market.  Iranian Journal of Economic Research, 27(93), 9-54. https://doi.org/10.22054/ijer.2022.59966.962. [In Persian].
Taleblou, R. & Sheikhi, H. (2017). Financial asset pricing test in chemical and petrochemical companies: Compare factor patterns. Iranian Energy Economics, 7(25), 61-94. https://doi.org/10.22054/jiee.2018.9048. [In Persian].
Taleblou, R., Mohammadi, T., Morovvat, H. & Bagheri Toodeshki, M.M. (2022). Asset pricing modeling test based on behavioral stochastic discount factor (SDF): A case study of Tehran stock exchange. The Journal of Economic Studies and Policies, 9(2), 83-112.
https://doi.org/10.22096/esp.2022.532379.1534. [In Persian].
Taleblou, R., Talakesh Naeini, H. & Mohajeri, P.  (2018). Emprical validity of asset pricing models in Iran's stock market: Application of optimal significance level and equal probability test. Journal of Econometric Modelling, 3(1), 135-163. Doi:10.22075/jem.2018.15211.1182. [In Persian]..
Uhl, M.W. (2014). Reuter’s sentiment and stock returns. Journal of Behavioral Finance, 15(4), 287-298.
https://doi.org/10.1080/15427560.2014.967852
Verardo, M. (2009). Heterogeneous beliefs and momentum profits. Journal of Financial and Quantitative Analysis, 44(4),
Zhang, C. (2008). Defining, modeling, and measuring investor sentiment. Working paper, Department of Economics. Berkeley: University of California.
Zhu, B. & Niu, F. (2016). Investor Sentiment, Accounting Information and Stock price: Evidence from China.