نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• جواد جعفرزاده ¹
• محمدمهدی حاجیان ²
• داود دانش جعفری ³

¹ دانشجوی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه

² دانشکده حقوق دانشگاه علامه طباطبایی

³ عضو هیات علمی گروه اقتصاد بازرگانی ، دانشکده اقتصاد ،دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

در قراردادهای بلندمدت گازی معمولا این ریسک برای فروشنده وجود دارد که خریدار از تحویل گرفتن مبیع سرباز زند. به همین دلیل شرط تعهد به دریافت یا پرداخت در قراردادهای این چنینی مرسوم شده است. شرط تعهد به دریافت شرطی است که خریدار را در قرارداد فروش گاز متعهد می‌کند تا حتی در صورتی که حجم گاز مورد توافق را دریافت نکند، بخشی از ثمن قرارداد را که به صورت درصدی از کل معین می‌شود٬ به فروشنده بپردازد. پرسش تحقیق آن است که ایا این شرط کارایی اقتصادی نیز دارد؟ به بیان نظریه بازی٬ آیا تعادل بلندمدت بین خریدار و فروشنده گزینه ی وجود این شرط در قرارداد خواهد بود یا خیر؟ برای پاسخ به این سوال ابتدا با مفهوم نظریه بازی تکاملی٬ تصویری از قراردادهای قبل از وجود این شرط و بعد از شکل گیری آنرا نمایش داده‌ایم. انگاه با تنظیم فرم نرمال بازی و با بهره گیری از نرم افزار پایتون٬ این بازی را به میزان هزار مرتبه تکرار نموده ایم که نتایج آن نشان می‌دهد پذیرش شرط تعهد به دریافت یا پرداخت تعادل پایدار تکاملی خواهد بود. از این منظر گنجاندن چنین شرطی در قرارداد کارایی اقتصادی ایجاد کرده و توصیه سیاستی در این زمینه برای سیاست گذار این خواهد بود که با گنجاندن چنین شرطی٬ درآمد قطعی کمتر را به درآمد احتمالی بیشتر ترجیح دهند.

کلیدواژه‌ها

• قرارداد تعهد به دریافت یا پرداخت
• کارایی اقتصادی
• نظریه بازی

موضوعات

• اقتصاد انرژی