اقتصادکلان
زانا مظفری؛ بختیار جواهری
چکیده
سرمایه انسانی متغیری پنهان در اقتصاد می‌‌باشد. در مطالعات مختلف اقتصادی از پراکسی‌‌های گوناگونی مانند؛ شاخص میانگین سواد، تعداد فارغ التحصیلان یا میانگین سال‌های تحصیل به عنوان جایگزین سرمایه انسانی استفاده شده است. در این راستا مقاله حاضر پس از مرور ادبیات اقتصادی؛ متغیرهای آموزش، مهارت و سلامت به عنوان مولفه‌‌های تعیین کننده ...
بیشتر
سرمایه انسانی متغیری پنهان در اقتصاد می‌‌باشد. در مطالعات مختلف اقتصادی از پراکسی‌‌های گوناگونی مانند؛ شاخص میانگین سواد، تعداد فارغ التحصیلان یا میانگین سال‌های تحصیل به عنوان جایگزین سرمایه انسانی استفاده شده است. در این راستا مقاله حاضر پس از مرور ادبیات اقتصادی؛ متغیرهای آموزش، مهارت و سلامت به عنوان مولفه‌‌های تعیین کننده شاخص سرمایه انسانی در اقتصاد ایران شناسایی نموده است. سپس با استفاده از رویکرد فازی و سیستم استنتاج ممدانی، شاخص سرمایه انسانی در اقتصاد ایران طی دوره 1398- 1360 برآورد شده است. نتایج این محاسبه نشان داد که طی دوره زمانی مورد بررسی این شاخص رشد محسوسی داشته است به طوری که در سال 1360 شاخص سرمایه انسانی 0/13 در سال 1398 به 0/59 برآورد شده است. بر این اساس میتوان اظهار داشت که سرمایه انسانی در اقتصاد ایران طی دوره زمانی 1360 الی 1398 روند رو به رشدی را تجربه نموده است. این انباشت سرمایه انسانی میتواند به صورت صحیح در تولید به کار گرفته شود و موجبات رشد تولید و افزایش بهرهوری را فراهم نماید.
اسفندیار جهانگرد؛ علیرضا ناصری بروچنی
چکیده
در این مقاله با تلفیق الگوی داده- ستانده و خوشه‌بندی فازی، با ترکیب شاخص‌های بین‌بخشی، وزن اقتصادی و پتانسیل‌های اقتصادی هر بخش، بخش‌های کلیدی اقتصاد ایران با استفاده از جداول داده- ستانده سال‌های 1390 و 1385 شناسایی شده است. پیش از آن، برای حذف اثر نامطلوب داده‌های پرت بر خوشه‌بندی، داده‌های پرت شناسایی و به‌طور جداگانه خوشه‌بندی ...
بیشتر
در این مقاله با تلفیق الگوی داده- ستانده و خوشه‌بندی فازی، با ترکیب شاخص‌های بین‌بخشی، وزن اقتصادی و پتانسیل‌های اقتصادی هر بخش، بخش‌های کلیدی اقتصاد ایران با استفاده از جداول داده- ستانده سال‌های 1390 و 1385 شناسایی شده است. پیش از آن، برای حذف اثر نامطلوب داده‌های پرت بر خوشه‌بندی، داده‌های پرت شناسایی و به‌طور جداگانه خوشه‌بندی شدهاند. نتایج بهدستآمده نشان میدهد که بخش‌های کلیدی اقتصاد ایران در گروه داده‌های پرت قرار دارد و میتوان از جداسازی این دادهها برای شناسایی بخش‌های کلیدی اقتصاد در این روش استفاده کرد. با تفسیر نتایج خوشه‌بندی و تحلیل شاخص‌های تعریف شده، بخش‌های صنعتی و معدنی (ساخت سایر محصولات کانی غیر فلزی، ساخت فلزات اساسی، ساخت ماشینآلات و تجهیزات طبقهبندی نشده در جای دیگر، توزیع گاز طبیعی، سایر معادن و ساخت کک، فرآوردههای حاصل از تصفیه نفت و سوختهای هستهای) بخش‌های کلیدی اقتصاد ایران هستند. همچنین بخش «نفت خام و گاز طبیعی» از نظر صادرات و بخش‌های خدمات (عمدهفروشی، خردهفروشی، تعمیر وسایل نقلیه و کالاها، امور عمومی، حملونقل جادهای) و «کشاورزی و باغداری» از نظر اشتغالزایی، بخش‌های کلیدی اقتصاد ایران شناسایی شدند.
مجید صامتی؛ محمدرضا قاسمی؛ هورام عثمانپور
چکیده
عدم استفاده از ظرفیت‌های مالیاتی و نبود عدالت در دریافت مالیات میان استان‌های ایران از جمله مسائل و دغدغه‌های ذهنی مسئولان است. از این رو به منظور برنامهریزی هر چه بهتر جهت افزایش درآمدهای مالیاتی، شناخت ظرفیت مالیاتی استانها ضرورتی اجتنابناپذیر است. تاکنون روشهای گوناگون اقتصادسنجی، الگوهای داده- ستانده، الگوی تابع ...
بیشتر
عدم استفاده از ظرفیت‌های مالیاتی و نبود عدالت در دریافت مالیات میان استان‌های ایران از جمله مسائل و دغدغه‌های ذهنی مسئولان است. از این رو به منظور برنامهریزی هر چه بهتر جهت افزایش درآمدهای مالیاتی، شناخت ظرفیت مالیاتی استانها ضرورتی اجتنابناپذیر است. تاکنون روشهای گوناگون اقتصادسنجی، الگوهای داده- ستانده، الگوی تابع مرزی و سری زمانی فازی برای برآورد ظرفیت مالیاتی بکار گرفته شده است. عمده مشکل این روشها آن است که بر اساس داده‌های عملکرد گذشته، برآورد را انجام میدهند. در این پژوهش بکارگیری روش کنترل منطق فازی (FLC) -برای نخستین بار- جهت تعیین ظرفیت مالیاتی استان‌های کشور ایران در سال ۱۳۹۰ گامی کارساز در رفع این ایراد بوده است. نتایج پژوهش نشان داده بجز استان تهران در سایر استان‌های کشور ظرفیت بالقوه مالیاتی وجود دارد. در بیشتر استانها کوشش مالیاتی علاوه بر اینکه در سطح پایینی است، پراکندگی زیادی دارد که نشان میدهد مالیاتستانی در استانها بر اساس عدالت نبوده است. همچنین توان مالیاتدهی کشور تا 717/2 برابر میتواند افزایش پیدا کند.
علی سعدوندی؛ حسین صادقی؛ زهرا کشاورزی
دوره 18، شماره 56 ، مهر 1392، ، صفحه 95-122
چکیده
نرخ استهلاک متغیری ضروری در مدلهای رشد اقتصادی است با این حال تلاش علمی چندانی در زمینه محاسبه نرخ استهلاک صورت نگرفته است. در این پژوهش، شاخص ترکیبی استهلاک سرمایه برای 21 کشور در حال توسعه در چارچوب منطق فازی محاسبه شده است. بدین منظور، نخست چهار شاخص استهلاک برای سرمایه‌های انسانی، اجتماعی، فیزیکی و منابع طبیعی از طریق ترکیب ده ...
بیشتر
نرخ استهلاک متغیری ضروری در مدلهای رشد اقتصادی است با این حال تلاش علمی چندانی در زمینه محاسبه نرخ استهلاک صورت نگرفته است. در این پژوهش، شاخص ترکیبی استهلاک سرمایه برای 21 کشور در حال توسعه در چارچوب منطق فازی محاسبه شده است. بدین منظور، نخست چهار شاخص استهلاک برای سرمایه‌های انسانی، اجتماعی، فیزیکی و منابع طبیعی از طریق ترکیب ده متغیر مرتبط به دست آمده، سپس با ادغام این چهار شاخص، برآوردی از شاخص استهلاک کل ارائه میشود. نتایج تحقیق حاکی از آن است که تفاوت معناداری در میان شاخص‌های استهلاک کشورهای در حال توسعه وجود دارد به نحوی که این شاخص در کشورهای شوروی سابق در بالاترین میزان (حدود 70/0) و در کشورهای در حال توسعه اروپا در پایینترین سطح (حدود 40/0) قرار دارد. هر چند به دلیل کمبود اطلاعات برآورد شاخص استهلاک در ایران مقدور نمیباشد، در این تحقیق با استفاده از منطق فازی یک میزان حداقل برای استهلاک محاسبه شده که نشانگر وضعیت بحرانی استهلاک در ایران است.
