اقتصاد بین الملل
سید حسن ملک حسینی؛ سیدکمیل طیبی؛ منیره رفعت؛ مهدی یزدانی
چکیده
برآورد انحراف نرخ ارز حقیقی از مقدار تعادلی و شناسایی عوامل موثر بر تغییرات آن هم برای سیاستگذاران اقتصادی و هم برای عاملین اقتصادی حائز اهمیت است. از بین عوامل مختلف اثرگذار بر انحراف نرخ ارز، نظام ارزی با وجود اهمیتی که دارد در مطالعات تجربی کمتر مورد توجه قرار گرفته است. بر این اساس، پژوهش حاضر بهدنبال یافتن پاسخ این سوال ...
بیشتر
برآورد انحراف نرخ ارز حقیقی از مقدار تعادلی و شناسایی عوامل موثر بر تغییرات آن هم برای سیاستگذاران اقتصادی و هم برای عاملین اقتصادی حائز اهمیت است. از بین عوامل مختلف اثرگذار بر انحراف نرخ ارز، نظام ارزی با وجود اهمیتی که دارد در مطالعات تجربی کمتر مورد توجه قرار گرفته است. بر این اساس، پژوهش حاضر بهدنبال یافتن پاسخ این سوال بوده که چگونه انحراف نرخ ارز حقیقی تحت تاثیر نظامهای مختلف ارزی قرارگرفته است؛ بهعبارت دیگر، انحراف نرخ ارز حقیقی در کدامیک از نظامهای ارزی کمتر و در کدامیک بیشتر است؟ برای پاسخ به این سوال از رهیافت جورسازی امتیاز تمایل استفاده شده است. بدین منظور از دادههای مربوط به 116 کشور در حال توسعه با نظامهای ارزی مختلف در سال 2019 استفاده شده و برای خالص کردن اثر نظام ارزی بر انحراف نرخ ارز و جدا کردن اثر بقیه متغیرها، سایر عوامل موثر نظیر انحراف نرخ ارز حقیقی در دوره قبل، تورم، کیفیت نهادها و توسعه مالی بهعنوان متغیرهای مچ درنظرگرفته شدهاند. نتایج حاکی از آن است که انحراف نرخ ارز حقیقی از سطح تعادلی آن نسبت به نوع نظام ارزی اتخاذ شده واکنش نشان داده، بهطوریکه اتخاذ نظام ارزی شناور بهدلیل نوسانهای زیاد نرخ ارز، تعدیل شدیدتر در سطح قیمتها، اثرات انتقالپذیری و یا حبابهای سفته بازی منجر به افزایش این انحرافها شده است.
الهمراد سیف؛ موسی خوشکلام خسروشاهی
دوره 18، شماره 54 ، فروردین 1392، ، صفحه 181-204
چکیده
اقتصاد مقاومتی مفهوم جدیدی است که با شدت گرفتن تحریمهای آمریکایی- غربی علیه اقتصاد ایران موضوعیت پیدا کرده و به تعبیری عبارت از مجموعه تدابیر مدیریتی جهت حداقلسازی آسیبپذیری اقتصاد ایران در برابر ریسکهای متعدد داخلی و خارجی میباشد. یکی از بخشهای اقتصاد ایران که همواره در معرض آسیب و ریسک قرار دارد بازار ارز میباشد؛ ...
بیشتر
اقتصاد مقاومتی مفهوم جدیدی است که با شدت گرفتن تحریمهای آمریکایی- غربی علیه اقتصاد ایران موضوعیت پیدا کرده و به تعبیری عبارت از مجموعه تدابیر مدیریتی جهت حداقلسازی آسیبپذیری اقتصاد ایران در برابر ریسکهای متعدد داخلی و خارجی میباشد. یکی از بخشهای اقتصاد ایران که همواره در معرض آسیب و ریسک قرار دارد بازار ارز میباشد؛ از این رو در مقاله حاضر با توجه به آسیبپذیریهای نظام ارزی کشور تلاش شده است تا با معرفی و برآورد مدلهایی که ارتباط بین نرخ ارز با صادرات، واردات و تولید را بررسی میکنند و همچنین با آسیبشناسی نظام ارزی موجود، راهکارهایی برای پیریزی نظام ارزی بهمعنی دقیق آن بیان شده و سپس نظام ارزی مطلوب برای اقتصاد ایران در چارچوب اقتصاد مقاومتی معرفی و پیشنهاد شود. نظام ارزی به معنی دقیق آن در اقتصاد ایران وجود ندارد چراکه عوامل ذرهای در طرفین عرضه و تقاضای بازار ارز تعیینکننده نرخ ارز نیستند. با توجه به نتایج حاصل از برآورد مدلهای مربوط به تأثیر نرخ ارز بر صادرات، واردات و تولید از یکسو و آسیبشناسی نظام ارزی موجود کشور از سوی دیگر بیان میگردد که برای پیریزی و شکلگیری نظام ارزی در اقتصاد ایران (که فرآیندی زمانبر است) بایستی مجموعه اقداماتی انجام گیرد که اهم آنها عبارتند از بکارگیری سیاستهای اقتصادی به قصد متنوعسازی صادرات کالاها و خدمات، اصلاح ساختارهای نهادی و فنی و تکنولوژیکی تولید کشور، افزایش بهرهوری نهادههای تولیدی بهخصوص بهرهوری نیرویکار، ارتقاء رقابتپذیری کالاها و خدمات تولیدی در اقتصاد کشور و نهایتاً تنوعبخشی به منابع ارزآوری از نفت و محصولات وابسته به آن به غیرنفت. بدنبال شکلگیری نظام ارزی، نظام ارزی شناور مدیریتشده بهعنوان نظام ارزی مطلوب برای اقتصاد ایران معرفی و پیشنهاد گردید که دلیل آن مربوط به مزایای نظام ارزی شناور و همچنین امکان مدیریت نرخ ارز در مواقع لزوم میباشد.
اکبر کمیجانی؛ محمد نادعلی
دوره 7، شماره 23 ، تیر 1384، ، صفحه 1-37
چکیده
تحول نظام بین المللی پولی در سال 1973 و ایجاد جو جدید، کشورهای در حال توسعه را در برابر این سوال قرار داد که ثبات نرخ ارز یا قبول شناوری در آن، کدام یک نظام ارزی مناسبی برای انتخاب اند. هدف اصلی این پژوهش نیز، انتخاب نظام ارزی مناسب برای اقتصاد ایران است. از آنجایی که مطالعات انجام شده در مورد اقتصاد ایران بر رژیم تک نرخی انعطاف پذیر ارز ...
بیشتر
تحول نظام بین المللی پولی در سال 1973 و ایجاد جو جدید، کشورهای در حال توسعه را در برابر این سوال قرار داد که ثبات نرخ ارز یا قبول شناوری در آن، کدام یک نظام ارزی مناسبی برای انتخاب اند. هدف اصلی این پژوهش نیز، انتخاب نظام ارزی مناسب برای اقتصاد ایران است. از آنجایی که مطالعات انجام شده در مورد اقتصاد ایران بر رژیم تک نرخی انعطاف پذیر ارز و هماهنگی سایر سیاستها به ویژه سیاست پولی با سیاست ارزی تاکید دارند، با هدف ترکیبی ایجاد ثبات نسبی درتولید و قیمت، اتخاذ نظام شناور مدیریت شده، نظام ارزی مناسب برای اقتصاد ایران خواهد بود، به عنوان فرضیه این پژوهش مورد آزمون قرار گرفته است.پس از بررسی نظامهای ارزی مختلف و تحولات مربوط به آن در جهان و نیز، عوامل موثر در انتخاب نظام ارزی مناسب، با استفاده ازیک مدل نظری کلان اقتصادی - از نوع مدل «ماندل- فلمینگ» - که با توجه به شرایط اقتصاد ایران تغییرات لازم در آن داده شده است، آزمون فرضیه صورت گرفت. نتایج تخمین مدل نظری، که به روش 3SLS بر اساس داده های اقتصاد ایران طی دوره 53-1380 تخمین زده شده، حاکی از مطلوب بودن مدل از نظر سازگاری نظری، قدرت توضیح دهندگی و شبیه سازی درون نمونه ای است.سپس، با استفاده از مدل کلان سنجی تخمین زده شده به شبیه سازی عملکرد نظامهای ارزی گوناگون در برابر شوکهای نفتی پرداخته شد. نتایج حاصل از شبیه سازیهای انجام شده نشان می دهد که نظام شناور مدیریت شده با ملاک تعادل تراز تجاری و برابری قدرت خرید، عملکرد مناسبی در مورد تثبیت متغیرهای هدف مورد نظر - تولید ناخالص داخلی غیر نفتی و تورم- خواهد داشت. در مقابل، نظام ارزی شبه شناور که درآن فقط درصد انحراف تراز تجاری مبنای تعیین نرخ ارز واقع می شود در هنگام ورود شوکهای نفتی، عملکرد مناسبی را درمورد ثبات متغیرهای هدف از خود نشان نمی دهد.
فرخنده جبل عاملی؛ حمیدرضا برادران شرکا
دوره 5، شماره 15 ، تیر 1382، ، صفحه 121-141
چکیده
مقاله حاضر، ارتباط متقابل انتخاب نظام ارزی و تغییرات نرخ موثر واقعی ارز در ایران مورد بررسی قرار داده است. برای تعیین این ارتباط، در ابتدا یک سیستم معادلات هم زمان موسوم به SLDVM را برای کشور ایران تدوین کرده، سپس، با استفاده از روش دو مرحلهای پروبیت موسوم به 2SEPM، به تخمین آن در یک دوره 23 ساله (1973-1996) پرداختهایم.نتایج ...
بیشتر
مقاله حاضر، ارتباط متقابل انتخاب نظام ارزی و تغییرات نرخ موثر واقعی ارز در ایران مورد بررسی قرار داده است. برای تعیین این ارتباط، در ابتدا یک سیستم معادلات هم زمان موسوم به SLDVM را برای کشور ایران تدوین کرده، سپس، با استفاده از روش دو مرحلهای پروبیت موسوم به 2SEPM، به تخمین آن در یک دوره 23 ساله (1973-1996) پرداختهایم.نتایج حاصل از تخمین نشان می دهد که افزایش تکانه های پولی داخلی، سبب کاهش توان رقابت بین المللی در ایران خواهد شد و هر چه اقتصاد از درجه بازبودن بالاتری برخوردار باشد، اتخاذ نظام ارزی شناور مدیریت شده نسبت به نظام ثابت دارای مزیت بالاتری است و سرانجام اینکه هر چه نوسانات نرخ موثر واقعی ارز افزایش یابد، اتخاذ نظام ارزی ثابت به شناور مدیریت شده برای کاهش آن نوسانات برتری می یابد.