نویسندگان

1 کارشناس ارشد علوم اقتصاد دانشگاه مازندران

2 استاد گروه اقتصاد نظری، دانشگاه مازندران

چکیده

محدودیت منابع تولیدی نظیر نیروی کار، سرمایه، انرژی، آب و دیگر منابع تولیدی در کشورهای درحال توسعه سبب شده است تا براساس نظریه رشد نامتوازن، استفاده از آن‌ها در بخش‏های تولیدی با توجه به اولویت این بخش‏ها صورت پذیرد.  این تحقیق در پی تعیین  جایگاه بخش بانک در اقتصاد ایران و تأثیر آن بر دیگر بخشهای اقتصادی کشور است. برای تعیین میزان اثرگذاری این بخش بر تولیدات دیگر بخشهای اقتصادی و مقایسه آن با سایر بخشها، از پیوندهای پیشین کل (خالص و ناخالص) استفاده می‌گردد. میزان تحرکآفرینی توسعهی فعالیتهای بانک در بخشهای مختلف اقتصادی با استفاده از شاخص ارتباط پسین کل (خالص و ناخالص) اندازهگیری میشود. منابع آماری تحقیق از جدول داده-ستانده سال 1390 مرکز پژوهشهای مجلس که آخرین جدول بههنگام شدهرسمی کشور است تأمین می‌گردد. موقعیت این بخش، هم به‌لحاظ تحریکپذیری و هم تحرکآفرینی در بخشهای تولیدی، از متوسط بخشهای اقتصادی پایین‏تر است. شاخص ارتباطی جزیی پیشین بخش بانک ‏نشان میدهد 93/67 درصد از خدمات بانک به‌عنوان کالاهای واسطه در اقتصاد مصرف میشود. به این ترتیب، بخش بانک جزء بخشهایی است که بیشتر در خدمت بخشهای تولیدی قرار دارد و از این نظر در بین بخشهای خدماتی اقتصاد کشور، رتبه نخست را دارد. بخش‏های ساخت مواد شیمیایی، ساختمان و بانک به‌ترتیب بیشترین استفادهکنندگان خدمات بانکی به‏شمار می‏روند. در مقابل بخش‏های ساخت مواد شیمیایی، بانک و آب، برق و گاز هم به‌ترتیب بیشترین تأمینکنندگان نیازهای بخش بانک به‌حساب می‏آیند.

کلیدواژه‌ها

سعیدی، پرویز (1388)، «نقش تسهیلات (تکلیفی و غیر تکلیفی) بانک­های تخصصی در رشد اقتصادی»، مجله­ی مدیریت صنعتی دانشکده­ علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج، شماره­ 8، صص 110-97.
شریفی، نورالدین (1390)، «جایگاه بخش نفت در تامین نهاده برای بخش­های تولیدی و تغییرات آن در یک کشور: یک تحلیل داده-ستانده»، مجله تحقیقات اقتصادی، شماره 97، صص 64-35.
شریفی، نورالدین (1390)، «جایگاه حمل و نقل و تاثیر آن بر دیگر بخش­های اقتصاد: یک تحلیل داده ستانده»، فصلنامه پژوهش­های رشد و توسعه اقتصادی، شماره 5 ، صص 237-207.
طیبی، سیدکمیل ،مهسا ساطعی و پریسا صمیمی (1389)، «تأثیر تسهیلات بانکی بر اشتغال‌زایی بخش‌های اقتصادی ایران»، نشریه پول و اقتصاد، شماره4، صص 33-1.
مجتهد، احمد، فتح اله تاری و علی حسن زاده (1383)، «نقش و جایگاه شبکه بانکی در توسعه­ی استان تهران»، همایش پژوهشکده پولی و بانکی تهران.
میرزایی خلیل­آبادی، حمیدرضا (1390)، «جایگاه بخش آب دراقتصاد استان کرمان»، تحقیقات اقتصاد کشاورزی، جلد 4 ، شماره 2، صفحات 82-69.
ولی­نژادترکمانی، رضا ، علی­اصغر بانویی و محمد جلوداری ممقانی (1390)، «ارزیابی پیوندهای بین بخشی، مطالعه­ی موردی: استان تهران»،  فصلنامه پژوهش­های اقتصادی ایران، شماره2، صفحات 59-37.
Ahmad ,N. (2011), “Impact of Institutional Credit on Agricultural Output: A Case Study of Pakistan”, Theoretical and Applied Economics,. Vol.10, No.563, pp.5-16.
Amores, A.F. and Rueda-Cantuche, J.M. (2009), “The Identification of Key Sectors by Means of Data Envelopment Analysis (DEA): The Case of EU-27”, The 17th International Input-Output Conference, Sao Paolo, Brazil.
Bazzazan, F., & Mohsenpour, S. (2011), “The Economic Importance of Housing Sector in Tehran Province- Extraction Method Approach”, The 19th International Input-Output Conference, Alexandria, USA.
Cai, J., & Leung, P. (2004), “Linkage Measures: a Revisit and a Suggested Alternative”, Economic Systems Research. Vol.16, No. 1, pp. 65-85.
Chenery, H.B. & Watanabe, T. (1958), “International Comparisons of Structure of Production”, Econometrica. Vol.26, No.4, pp. 487-521.
Ghosh, A. (1958), “Input-Output Approach to an Allocation System”, Economica. No.25, pp.58-64.
Hazari, B.R. (1970), “Empirical Identification of Key Sectors in Indian Economy”,The Review of Economics and Statistics. No.52,pp. 301-305.
Jones, L. (1976), “The Measurement of Hirschmanian Linkages”, Quarterly Journal of Economics. No.90, pp.323-333.
Koller, W., & Luptacik, M. (2007), “Measuring the Economic Importance of an Industry: An Application to the Austrian Agricultural Sector”, The 16th International Input-Output Conference, Istanbul, Turkey.
Laumas, P.S. (1976), “The Weighting Problem in Testing the Linkage Hypothesis”, Quarterly Journal of Economics. No.90, pp.308-312.
Maureen, W., & Nzomoi, J., & Rutto, N. (2012), “Assessing the Impact of Private Sector Credit on Economic Performance: Evidence from Sectoral Panel Data for Kenya”, International Journal of Economics and Finance. Vol.4, No.3, pp.182-190.
Osterhaven, J. (2008), “A New Approach to the Selection of Key Sectors: Net Forward and Net Backward Linkages”, International Input-Output Meeting on Managing the Environment,Seville, Spain.
Rameezdeen, R., Zainudeen, N. & Ramachandra, T. (2006), “The Role of Construction in a Developing Economy: An Input-Output Analysis”, Sri Lanka Economic Journal, Vol.6, No.1&2, pp. 23-39.
Rasmussen, P. (1956), “Studies in Inter-Sectoral Relations”, Einar Harks, Copenhagen.