نویسنده

• رضا محسنی

پژوهشگر مؤسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی

چکیده

مقالة حاضر تأثیر آزادسازی‌ تجاری بر واردات برخی از کشورهای در حال توسعة منتخب (ازجمله ایران) را با استفاده از روش‌ پویای داده‌های پانل بررسی می‌کند. یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که کاهش تعرفة وارد‌اتی و متغیّر‌ آزاد‌سازی تجاری اثر مثبت و معنی‌داری بر رشد واردات کشورهای در حال توسعه به‌ویژه ایران دارد، همچنین،متغیّرهای تولید ‌ناخالص داخلی اثر مثبت و قیمتهای نسبی اثر منفی و معنی‌داری بر رشد واردات دارند. نتایج، این فرضیه که حذف انحرافات تجاری اثر مثبت و قابل‌ملاحظه‌ای بر رشد وارد‌ات دارد، را تأیید می‌کند. به‌ویژه آنکه، با آزاد‌سازی تجاری رشد وار‌دات را به‌طور متوسط در دامنة 100 تا300 درصد برای تمامی کشور‌هایدرحال ‌توسعه افزایش می‌دهد. همچنین،این فرضیه که، با  آزاد‌سازی تجاری، کششهای درآمدی و قیمتی افزایش می‌یابد، مورد تأیید قرار گرفت. کششهای درآمدی بالاتر پس از آزا‌د‌سازیتجاری، افزایش در درجة باز بودن تجارت خارجی کشور‌های مورد بررسی را نتیجه می‌دهد و همچنین، افزایش کششهای قیمتی به‌عنوان نتیجه‌ای از اصلاح وار‌دات مورد تأیید قرار گرفت، به نحویکه جایگزینی محصولات وارداتی به جای تولیدات داخلی تسهیل می‌گردد. به عبارت دیگر، این فرض حاکی از آن استکه آزادسازی تجاری(یعنی کاهش و یا حذف انحرافات تجاری)دارای اثر مثبت معنی‌دار نه تنها بر رشد واردات داشته،‌ بلکه کششهای درآمدی و قیمتی واردات را نیز تغییر می‌دهد.

کلیدواژه‌ها

• آزادسازی تجاری
• تقاضای واردات
• داده‌های تابلویی
• روش گشتاورهای تعمیم یافته