نویسندگان
1 کارشناس ارشد علوم اقتصادی دانشگاه ایلام
2 مربی اقتصاد دانشگاه ایلام
3 کارشناس ارشد علوم اقتصادی
چکیده
تعاریف متعددی از مفهوم فقر ارائهشده که از نظر روششناختی ماهیت بسیار متفاوتی دارند. همچنین، روشهای متفاوتی برای اندازهگیری حداقل معاش ارائه شده است. در این پژوهش، حداقل معاش مناطق شهری استان ایلام به همراه شاخصهای مربوطه را اندازهگیری، بررسی و تفسیر کردهایم. بر همین اساس، خط فقر نسبی عبارت است از: عدم توانایی خانوارها در تأمین یک سطح معین از استانداردهای زندگی که در جامعه فعلی لازم و مطلوب تشخیص داده میشود. برای بررسی سطح استاندارد زندگی از مؤلفههای هشت گروه اصلی کالایی شامل خوراکیها، پوشاک، مسکن، لوازم و اثاثه، بهداشت و درمان، حمل ونقل، تفریح و تحصیل و گروه متفرقه به همراه شاخص قیمت آنها که توسط مرکز آمار ایران منتشر میشود، استفاده کردهایم. در تعیین حداقل معاش از تابع تقاضای سیستم مخارج خطی استفاده شده که براساس آن، حداقل معاش برای سال 1374 برابر500/460/6 ریال بوده که در سال1383 به رقم 271/287/27ریال رسیده است. با توجه به حداقل معاش محاسبهشده، شاخص نسبت شمار، نسبت شکاف درآمدی، نابرابری درآمد بین فقرا و کاکوانی را نیز در سالهای 1374 تا 1383 محاسبه کردهایم. براساس این شاخصها در سال 1374 به ترتیب برابر 52 درصد، 39 درصد ، 33 درصد و 17 درصد بوده که در سال 1383 به ترتیب به 17 درصد، 33 درصد ،16 درصد و 3 درصد رسیده است. وضعیت و روند حرکت این شاخصها نشاندهنده بهبود وضعیت افراد فقیر در این دوره است. همچنین، با مقایسه این شاخصها در سالهای برنامه دوم توسعه (1374 – 1378) با سالهای برنامه سوم (1379 – 1383 ) در مییابیم که وضعیت فقر در برنامه سوم توسعه نسبت به برنامه دوم توسعه بهتر شده است؛ هر چند که حداقل معاش در برنامه سوم توسعه نسبت به برنامه دوم افزایش یافته است.
کلیدواژهها