نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار ، گروه اقتصاد اسلامی، دانشکده علوم اقتصادی و اداری، دانشگاه قم، قم، ایران.

2 گروه اقتصاد اسلامی،دانشکده علوم اقتصادی و اداری، دانشگاه قم، قم، ایران

3 استاد ، گروه مدیریت ، دانشکده علوم اقتصادی و اداری، دانشگاه قم، قم، ایران

10.22054/ijer.2025.85266.1354

چکیده

تحقیق حاضر به دنبال شناسایی و تحلیل عوامل مؤثر بر فقر ذهنی در ایران است. تحقیق حاضر از نظر جهت‌گیری، کاربردی بوده و از حیث روش‌شناسی، کمی چندگانه است. جامعه نظری پژوهش، خبرگان بحث فقر ذهنی بوده و روش نمونه‌گیری، قضاوتی است. برای گردآوری داده‌ها از دو پرسشنامه خبره‌سنجی و اولویت‌سنجی استفاده شد. در گام اول، 36 عامل از طریق مرور پیشینه و مصاحبه با خبرگان بدست آمد. این عوامل با بکارگیری توزیع پرسشنامه و روش دلفی فازی غربال شدند. 13 عامل دارای عدد دیفازی بالاتر از 65/0 بودند و برای اولویت‌بندی نهایی انتخاب شدند. عوامل غربال شده با توزیع پرسشنامه‌های اولویت‌سنجی با روش مارکوس رتبه‌بندی شد. عوامل موثر بر فقر ذهنی در ایران بر اساس خروجی روش مارکوس عبارت بودند از: عوامل شخصیتی، نابرابری اقتصادی، شبکه‌های اجتماعی آنلاین، بی هویتی اجتماعی و بیکاری. یافته‌ها نشان می‌دهد عوامل شخصیتی مانند عزت نفس، امید به آینده در کنار عواملی دیگر مانند نابرابری‌های اقتصادی و حضور فعال در شبکه‌های اجتماعی آنلاین می‌تواند بر فقر ذهنی جامعه تأثیرگذار باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات