نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه اقتصاد، دانشگاه صنعتی شریف، تهران، ایران

2 کارشناسی ارشد، دانشگاه صنعتی شریف، تهران، ایران

چکیده

نسبت «ارزش دفتری بر ارزش بازار» به عنوان یک متغیر غیر‌عادی در ادبیات مالی شناخته می‌شود. این متغیر قدرت توضیح‌دهندگی بالایی در پیش‌بینی بازدهی شرکت‌ها در بازارهای سرمایه  دارد. با این حال، درک چرایی قدرت توضیح‌دهندگی آن همچنان محل بحث است. در این پژوهش، ما به دنبال ارائه تبیینی از قدرت توضیح‌‌دهندگی نسبت «ارزش دفتری بر ارزش بازار» در توضیح بازدهی سالانه‌ داده‌های مقطعی سهم‌های حاضر در بورس اوراق بهادار تهران هستیم. ارزش دفتری را می‌توان به دو بخش «سود انباشته»  و «سرمایه مشارکت‌ شده» با معنای اقتصادی متفاوت برای استفاده­­کنندگان از صورت­­­های مالی، تفکیک کرد. پرسش اصلی این است که آیا نسبت «ارزش دفتری بر ارزش بازار» توانایی پیش‌بینی بازدهی شرکت‌ها در بازارهای سرمایه را دارد یا فقط یک پدیده تصادفی. فرضیه ما این است که قدرت پیش‌بینی نسبت «ارزش دفتری بر ارزش بازار» ناشی از مولفه‌ای از حقوق صاحبان سهام است که قدرت سودآوری شرکت را نمایندگی‌ می‌کند. با استفاده از روش فاما و مکبث، بازدهی‌ سالانه داده‌های مقطعی شرکت‌های حاضر در بورس اوراق بهادار تهران در سال‌های 1400-1380 روی نسبت «ارزش دفتری بر ارزش بازار» و دو مولفه آن برازش شد. هیچ‌کدام از دو مولفه‌ «ارزش دفتری بر ارزش بازار» نمی‌توانند قدرت پیش‌بینی این نسبت را ناپدید کنند؛ با این حال نسبت «سود انباشته بر ارزش بازار» می‌توانست در کنار نسبت «ارزش دفتری بر ارزش بازار» از خود قدرت پیش‌بینی نشان دهد. در این مقاله متغیر «سود انباشته بر ارزش دفتری» به عنوان عامل توضیح‌دهنده بازدهی آتی سهام در بازار سهام ایران معرفی می­شود که می­تواند اطلاعات بیشتری رو در اختیار فعالان بازار مالی قرار دهد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

دولو، مریم و رضائی، سید مهدی. (1397). رابطه اجزای تشکیل‌دهنده نسبت ارزش دفتری به قیمت بازار و بازده سهام. راهبرد مدیریت مالی، 6(4)، 60-29.
https://doi.org/10.22051/jfm.2018.16856.1461
عرب مازاریزدی، محمد، و عرب احمدی، فرهاد. (1390). رابطه اجزای نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار با بازده آتی سهام در بورس اوراق بهادار تهران. بورس اوراق بهادار، 4(15)، 123-107. SID. https://sid.ir/paper/470311/fa
Arabmazar Yazdi, M., & Arabahmadi, F. (2012). The relationship between components of BP ratio and future stock returns in Tehran stock exchange. Journal of Securities Exchange, 4(15), 107-123. [In Persian]SID. https://sid.ir/paper/470311/fa
Ball, R., Gerakos, J., Linnainmaa, J. T., & Nikolaev, V. (2020). Earnings, retained earnings, and book-to-market in the cross section of expected returns. Journal of Financial Economics, 135(1), 231-254.https://doi.org/10.1016/j.jfineco.2019.05.013
Capaul, C., Rowley, I., & Sharpe, W. F. (1993). International value and growth stock returns. Financial Analysts Journal, 49(1), 27-36. https://doi.org/10.2469/faj.v49.n1.27
Chan, L. K., Hamao, Y., & Lakonishok, J. (1991). Fundamentals and stock returns in Japan. The journal of finance, 46(5), 1739-1764.https://doi.org/10.1111/j.1540-6261.1991.tb04642.x
Daniel, K., & Titman, S. (1997). Evidence on the characteristics of cross sectional variation in stock returns. the Journal of Finance, 52(1), 1-33.https://doi.org/10.1111/j.1540-6261.1997.tb03806.x
Daniel, K., & Titman, S. (2006). Market reactions to tangible and intangible information. The Journal of Finance, 61(4), 1605-1643.https://doi.org/10.1111/j.1540-6261.2006.00884.x
Davallou, M., Rezaei, S. M. (2018). The Relationship between Components of the Book to Market Ratio and Stock Returns. Journal of Financial Management Strategy, 6(4), 29-60. [In Persian]https://doi.org/10.22051/jfm.2018.16856.1461
Davis, J. L., Fama, E. F., & French, K. R. (2000). Characteristics, covariances, and average returns: 1929 to 1997. The Journal of Finance, 55(1), 389-406.https://doi.org/10.1111/0022-1082.00209
Fama, E. F., & MacBeth, J. D. (1973). Risk, return, and equilibrium: Empirical tests. Journal of political economy, 81(3), 607-636.https://doi.org/10.1086/260061
Fama, E. F., & French, K. R. (1993). Common risk factors in the returns on stocks and bonds. Journal of financial economics, 33(1), 3-56.https://doi.org/10.1016/0304-405X(93)90023-5
Fama, E. F., & French, K. R. (2008). Average returns, B/M, and share issues. The Journal of Finance, 63(6), 2971-2995. https://doi.org/10.1111/j.1540-6261.2008.01418.x
Lakonishok, J., Schleifer, A., & Vishny, R. W. (2005). Contrarian investment, extrapolation, and risk. Advances in Behavioral Finance, 2, 273-316. https://doi.org/10.1111/j.1540-6261.1994.tb04772.x
Malkiel, B. G. (2003). The efficient market hypothesis and its critics. Journal of economic perspectives, 17(1), 59-82. https://doi.org/10.1257/089533003321164958
Park, H. (2019a). Intangible assets and the book‐to‐market effect. European Financial Management, 25(1), 207-236. https://doi.org/10.1111/eufm.12148
Park, H. (2019). An intangible-adjusted book-to-market ratio still predicts stock returns. Critical Finance Review, 25(1), 207-236. http://dx.doi.org/10.1561/104.00000100
Roberts, H. (1967). Statistical versus clinical prediction of the stock market. unpublished manuscript. Chicago, University of Chicago, Centre for Research on Security Prices.
Rosenberg, B., Reid, K., & Lanstein, R. (1985). Persuasive evidence of market inefficiency.The Journal of Portfolio Management, 11(3),9-16. http://www.doi.org/10.3905/jpm.1985.409007
Zhang, L. (2005). The value premiumThe Journal of Finance, 60(1), 67-103. https://doi.org/10.1111/j.1540-6261.2005.00725.x