نویسندگان

• غلامرضا کشاورز حـداد
• محمـد قدسی قاراب

چکیده

افزایش سن ازدواج زنان و مردان اثر مهمی بر متغیرهای جمعیتی از جمله باروری و رشد جمعیت دارد. از این رو بسیاری از پژوهشگران به بررسی علل و عوامل موثر بر آن پرداخته‏اند.در این میان متغیرهای بازار کار از جمله دستمزد به دلیل تامین معاش خانواده که می­تواند تاثیر معنی­داری بر ازدواج  داشته باشد، بیش از سایر متغیر‏ها خود را می‏نمایاند. طبق مطالعات صورت گرفته افزایش نابرابری دستمزد مردان موجب شده است که زنان سطح دستمزد مورد انتظار از همسر آینده‏شان را افزایش دهند و برای یافتن همسر مناسب  مدت زمان بیشتری صرف جستجو نمایند. این به معنای افزایش سن ازدواج در جامعه است. در ایران نیز با توجه با آمارهای موجود سن اولین ازدواج زنان و مردان روندی افزایشی داشته و افزایش نابرابری دستمزد در بازار کار که از داده‏های بودجه خانوار سال‏های 1370 تا 1389 بدست آمده، افزایش محسوسی را نشان می­دهد. اگرچه اثر دیگر متغیرها همچون نسبت جنسیتی افراد مجرد، نسبت دستمزد مردان به زنان، نرخ طلاق به ازدواج در این مطالعه بررسی شده، ولی تمرکز اصلی در این پژوهش بر نابرابری دستمزد مردان است. بر اساس داده‏های همفزون دستمزد واقعی مردان و نسبت زنان مجرد 20 تا30 سال که در قالب داده‏های استانی حاصل و با روش اقتصاد سنجی پانل برازش شدند، نتیجه گرفته می‏شود که نابرابری دستمزد مردان موجب تاخیر در ازدواج زنان سنین 20 تا 30 سال می‏شود. البته اثر این متغیر بر سن ازدواج امری موقتی است و زنان با گذار به سنین بالاتر حساسیت معنی­دار ولی کمتری به این مشخصه می‏نمایند. بطوریکه برای زنان 30 تا 50 سال این مشخصه به مرور تعیین‏کنندگی خود را از دست می‏دهد. در مطالعه حاضر علاوه بر داده‏های همفزون از داده‏های فردی بودجه خانوار نیز استفاده شده و تاثیر نابرابری دستمزد بر تمایل زنان به ازدواج با استفاده از روش پروبیت در سطح فرد نیز تایید می­شود. 

کلیدواژه‌ها

• بازار ازدواج
• جستجو و زوج‏یابی
• سن اولین ازدواج
• نابرابری دستمزد