نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری اقتصاد، گروه اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران
2 استاد، گروه اقتصاد، دانشگاه الزهرا(س)، تهران، ایران (مدرس دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک)
3 استادیار، گروه اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران
4 دانشیار،گروه حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی ،تنکابن،ایران
5 استادیار، گروه اقتصاد، دانشگاه الزهرا(س)، تهران، ایران
چکیده
در این مقاله اثر سالمندی جمعیت بر رشد اقتصادی با مدل قابل محاسبه با نسل‌های هم‌پوشان (OLG) دیاموند تعمیم‌یافته در یک اقتصاد بسته که در آن عنصر سرمایه انسانی به‌صورت درون‌زا شکل‌گرفته، شبیه‌سازی شده است. ابتدا پویایی‌های اثر سالمندی بر متغیرهای اقتصاد کلان و به‌ویژه رشد اقتصادی در سناریو پایه (وضعیت فعلی اقتصاد ایران) و سپس پویایی‌های آثار سیاستهای عمومی دولت تحت سناریوهای مختلف جهت افزایش سرمایه انسانی و افزایش حقوق بازنشستگی بر رشد اقتصادی برای یک دوره50 ساله شبیه‌سازی شده است. نتایج مدل نشان داد که سیاستهای عمومی دولت در جهت افزایش سرمایه انسانی سهم نیروی کار ماهر ( نیروی کار موثر) را افزایش می‌دهد؛ بنابراین، اثر رشد دارد. در مقادیر بالای سناریو پایه (وضعیت کشورهای صنعتی) اثر بهره‌وری بر سالمندی غلبه می‌کند و رشد بلندمدت افزایش می‌یابد. همچنین نتایج نشان داد که افزایش نسبت حقوق بازنشستگی به سطح کشورهای پیشرفته، رشد اقتصادی مبتنی بر سمت تقاضا را ترغیب می‌کند، اما اثر سطح دارد و رشد بلندمدت را تغییر نمی‌دهد. نتایج نشان می‌دهد افزایش سالمندی اگر همراه با سیاستهای عمومی دولت در جهت ارتقای سرمایه‌انسانی باشد، می‌تواند به‌طور بالقوه اثر منفی سالمندی را بر رشد جبران کند.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
آقایی، مجید، رضاقلی زاده، مهدیه و باقری، فریده. (1392). بررسی تاثیر سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی در استان‌های ایران. پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، 19(1)، 21-44.
باسخا، مهدی، یاوری، کاظم، صادقی، حسین و ناصری، علیرضا. (1394). تاثیر سالمندی جمعیت بر رشد اقتصاد غیرنفتی ایران. دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران (پی‌آورد سلامت)، 9(2)، 131-146.
بهزاد، فریبا.(1395). سیاست بازنشستگی کشور دانمارک. ثمر، 19(329)، 1-3.
بهمنی، مرضیه، راغفر، حسین و موسوی، میرحسین. (1398). اصلاح پارامتری نظام بازنشستگی ایران با کاهش نرخ جایگزینی: مدل تعادل عمومی نسل‌های همپوش و بازار ناقص نیروی کار. پژوهش‌نامه اقتصادی، 19(72)، 67-104.
تفضلی، علیرضا، یاوری، غلامرضاو مانی، کامران. (1395). بررسی آثار سالمندی جمعیت بر روی متغیرهای کلان اقتصادی (مطالعه موردی ایران و ژاپن). پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام‌نور استان البرز.
جعفری، هدی، نجفی زاده، عباس، صفرزاده، اسماعیل وحاجی، غلامعلی. (1397).آثار کلان اقتصادی اصلاحات ساختاری در نظام بازنشستگی ایران. مدل‌سازی اقتصادی، 12(44)، 25-46.
خورسندی، مرتضی و افسری، علی. (1396). تاثیر نرخ زادوولد بر پایداری سیستم بازنشستگی در قالب الگوی نسل‌های هم پوشان. پژوهش‌های اقتصادی ایران، 22(71)، 157-188.
جنتی مشکانی، ابوالفضل، سامتی، مرتضی، خوش‌اخلاق، رحمان، دلالی اصفهانی، رحیم و عمادزاده، مصطفی. (1390). بررسی تاثیر هزینه آموزش بر سرمایه انسانی و رشد اقتصادی با استفاده از الگوی تعادل عمومی قابل محاسبه. تحقیقات مدل‌سازی اقتصادی، 2(5)، 103-130.
درگاهی، حسن و بیرانوند، امین. (1398). بررسی رابطه آسیب‌های اجتماعی و رشد اقتصادی ایران با تاکید بر سرمایه انسانی در الگوی رشد درون‌زا: رویکرد DSGE. برنامه‌وبودجه، 23(3)، 59-100.
راغفر، حسین و اکبربیگی، سپیده. (1394). تاثیر تغییرات نرخ جایگزینی در صندوق بازنشستگی تامین اجتماعی بر موجودی سرمایه، عرضه نیروی کار و پس انداز. پژوهش ها و سیاستهای اقتصادی، 23(75) ، 45-74.
سبزعلی زاد هنرور، سونیا، راغفر، حسین و موسوی، میرحسین. (1398). تاثیر اصلاحات پارامتریک در صندوق‌های بازنشستگی بر رفاه و متغیرهای کلان اقتصادی: با تاکید بر تغییر نرخ حق بیمه و نرخ جایگزینی. رساله دکتری، دانشگاه الزهرا.
فخرحسینی، سیدفخرالدین. (1395). مدل ادوار تجاری حقیقی با شکل‌گیری عادات: راه حلی برای معمای صرف سهام. مدل‌سازی اقتصادی، 10(35)، 141-169.
کاشانیان، زهرا، راغفر، حسین و موسوی، میرحسین. (1397). شبیه‌سازی تاثیر سالمندی بر متغیرهای اقتصاد کلان (کاربردی از روش تعادل عمومی نسل‌های همپوش). تحقیقات اقتصادی، 53(1)، 93-115.
کاوند، حسین. (1388).تعیین آثار درآمدهای نفتی و سیاستهای پولی در قالب یک الگوی ادوار تجاری واقعی برای اقتصاد ایران.رساله دکتری، دانشگاه تهران، دانشکده اقتصاد.
عبدالله میلانی، مهنوش، محمدی، تیمور وتوسلی، سلاله. (1396). عوامل موثر بر مخارج سلامت با تاکید بر سالمندی جمعیت: یک مطالعه پانل بین کشوری. پژوهش‌نامه اقتصادی، 17(65)، 25-50.
مرکز آمار ایران. (1395). گزیده نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن.
میری، ندا ، مداح، مجید و راغفر، حسین. (1397).سالمندی و رشد اقتصادی. سالمندی ایران، 13(5)، ۶۲۶-۶۳۷.
نادی، لیلا. (1395). بررسی تاثیر سالمندی جمعیت بر رشد اقتصادی ایران و پیش‌بینی رشد اقتصادی با استفاده از مدل‌های سری زمانی و شبکه عصبی مصنوعی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده علوم اداری.
Abdolah Milani, M., Mohammadi, T., & Tavassoli, S. (2017). The determinants of health expenditures with an emphasis on population ageing: a country-level panel data analysis. Economics Research, 17(65), 25-50. [In Persian]
Aghaei, M., Rezagholizadeh, M., & Bagheri, F. (2013). The effect of human capital on economic growth: The case of Iran’s provinces. IRPHE. 19(1), 21-44 [In Persian].
Aghion,P., & Howitt,P.(1992).A model of growth through creative destruction,Econometrica.60, 323–351.
Alders, P., & Broer,D.P.(2004).Ageing, fertility,and growth. Journal of Public Economics,89,1075– 1095.
Altig,D.,Auerbach,A.J.,Kotlikoff,L.J.,Smetters,K.,&Walliser,J.(2001).Simulating fundamental tax reform in the US. Am. Econ. Rev.91, 574–595.
Auerbach,A.J., & Kotlikoff,L.J.(1987).Dynamic fiscal policy. Cambridge University Press, Cambridge.
Bahmani, M., Raghfar, H., & Mousavi, M. (2019). Parametric reform of Iranian pension system with imperfect labor market: utilizing replacement rate reduction and OLG model approach. Economics Research, 19(72), 67-104. [In Persian]
Bakshi, G. S. & Chen, Z. (1994). Baby boom, population aging and capital markets. Journal of Business, 165-202.
Basakhah, M., Yavari, K., Sadeghi, H., & Naseri, A. (2015). Population aging and iran's non-oil economic growth. Payavard, 9(2), 131-146. [In Persian]
Becker, G. S. (1967). Human capital and the personal distribution of income: An analytical approach, Institute of Public Administration.
Bloom, D.E., Canning, D.&Fink,G. (2010), Implications of population ageing for economic growth. Oxford Review of Economic Policy, 26 (4), 583-612.
Bloom, E. D. & Williamson, G. J. (1998). Demographic transition and economic miracles in emerging Asia. The World Bank Economic Review, 12, 419 -455.
Changa X., & Shi Y (2016). The Econometric study on effects of Chinese economic growth of human capital. Procedia Computer Science, 91, 1096 – 1105.
Choi.K.H, & Shin.S.(2015). Population aging, economic growth, and the social transmission of human capital: An analysis with an overlapping generation’s model. Economic Modelling, 50, 138-147.
Ciutienė R. & Railaitė R. (2015). A Development of human capital in the context of an aging population. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 753 – 757.
Cruz.M, & Ahmed.A.. (2018). On the impact of demographic change on economic growth and poverty. World Development, 105, 95-106.
Dargahi, H., & Beiranvand, A. (2018). Examining the relationship between social damages and Iran's economic growth with an emphasis on human capital in an endogenous growth model: DSGE approach. JPBUD, 23(3), 59-100. [In Persian]
Day C., & Day G. (2020). Aging, voters and lower income tax: A role for pension design. Economic Modelling, DOI: 10.1016/j.econmod.2020.02.002.
De la Croix D., Docquier F. & Liégeois P. (2007). Income growth in the 21st century: Forecasts with an overlapping generation model. International Journal of Forecasting, 23, 621–635.
Elgin, C. & Tumen, S. (2010). Can sustained economic growth and declining population coexist? Barro-becker children meet Lucas. Economic modeling, 29, 1899-1908.
Elmeskov, J. (2004). Aging, public budgets, and the need for policy reform. Review of International Economics, 12, 233-242.
Fakhrhoseini, S. (2016). Real business cycles model with habits formation: A resolution of the equity premium puzzle. Economic Modeling, 10(35), 141-169. [In Persian]
Han M (2017). Aging, human capital and economic growth in china. ISCTE Business School.
Hung-Ju C. & Koichi M. (2019).Labor productivity, labor supply of the old, and economic growth. Munich Personal RePEc Archive, No.97372,1-10.
Jafari, H., Najafizadeh, A., Safarzade, E. & Haji, G. (2019). The macroeconomic effects of structural reforms in Iran's retirement system. Economic Modeling, 12(44), 25-46. [In Persian]
Janati Mashkani, A., Sameti, M., Khosh Akhlagh, R., Dallali Esfahan, R., & Emadzadeh, M. (2011). The impact of education expenditures on human capital and economic growth in Iran: A computable general equilibrium approach. jemr. 2 (5), 103-130. [In Persian]
Kashanian, Z., Raghfar, H., & Mousavi, M. (2018). Simulation of macroeconomic effects of population ageing (application of general equilibrium overlapping generations model). Journal of Economic Research (Tahghighat- E- Eghtesadi), 53(1), 93-115. [In Persian]
Kavand, H. (2010). Determining the effects of oil revenues and monetary policy in the form of a model of real business cycles for the Iranian economy. Thesis for receiving PH.D degree, Tehran University[In Persian].
Khorsandi, M., & Afsari, A. (2017). The impact of fertility rate on the sustainability of the pension system in the framework of two-period overlapping generations model: the case of iran. Iranian Journal of Economic Research, 22(71), 157-188. doi: 10.22054/ijer.2017.8282. [In Persian]
Lee, S.H. & Mason, A. (2007). Who gains from the demographic dividend? forecasting income by age. International Journal Forecast, 23, 603-619.
Lee, S.H., Mason, A. & Park, D. (2011). Why does population aging matter so much for asia? population aging, economic security and economic growth in asia. ERIA Discussion Paper Series, ERIA-DP-2011-04.
Lisenkova, K., Mérette, M. & R. Wright. (2012). The impact of population ageing on the labour market: evidence from overlapping generations computable general.
Liu,Y.(2020). Aging & economic growth:is there a role for a two-child policy in China? ECONOMIC RESEARCH-EKONOMSKA ISTRAŽIVANJA, 220. 33, 1, 438–455.
Lucas R E. (1988). On the mechanics of economic development. Journal of Monetary Economics, 22, 3-42.
Ludwig, A., Schelkle, T. & Vogel, E. (2011). Demographic change, human capital and welfare. Review of Economic Dynamic, 5, 94-107.
Maestas N.,Mullen K. J.,& Powell D.(2016). The effect of population aging on economic growth, the labor force and productivity. NATIONAL BUREAU OF ECONOMIC RESEARCH, NBER Working Paper, No. 22452.
Mankiw N G, Romer D & Weil D N. (1992). A contribution to the empirics of economic growth. Quarterly Journal of Economics, 107, 407-37.
Mincer, J. A. (1974). The human capital earnings function. schooling, experience, and earnings, NBER, 83-96.
Miri N, Maddah M, & Raghfar H. (2019). Aging and economic growth. Salmand: Iranian Journal of Ageing, 13(5), 626-637. [In Persian]
Nadi, L. (2016). The impact of population aging on economic growth in iran and predicting economic growth using time series models and artificial neural network. Thesis for receiving M.A degree, Ferdowsi University Mashhad. [In Persian]
Nagarajan R. Teixeira A. A.C. & Silva S. (2013). The Impact of an ageing population on economic growth: An exploratory review of the main mechanisms. FEP, FEP-UP, School of Economics and Management, University of Porto n. 504.
Narciso, A. (2010). The impact of population ageing on international capital flows, MPRA Paper, 26457.
Ono T. & Uchida Y. (2018). Human capital, public debt, and economic growth: a political economy analysis. Journal of Macroeconomics,10.1016 / j. jmacro.2018.03.003.
Prettner, K. (2012). Population aging and endogenous economic growth. Journal of Population Economics, DOI 10.1007/s00148-012-0441-9.
Raghfar, H., & Akbarbeygi, S. (2016). The effect of replacement rate changes in social security pension fund on the capital stock. Labor Supply and Saving. 23 (75), 45-74. [In Persian]
Romer D. (2015). Advanced macroeconomics. New York, McGraw-Hill.
Romer P M. (1990). Endogenous technical change. Journal of Political Economy, 98,71-102.
Romer P M. (1986). Increasing returns and long-run growth. Journal of Political Economy, 94, 1002-1037.
Sabzalizad, H, S., Raghfar, H., & Moosavi, M. (2019). Welfare and macroeconomic impact of parametric reforms in pension funds: with emphasis on replacement and contribution rates. Ph.D. Thesis, Alzahra University. [In Persian]
Sadahiro, A., & Shimasawa, M..(2002).The computable overlapping generations model with an endogenous growth mechanism. Econ. Model. 20, 1–24.
Sala-i-Martin X. (1996). A positive theory of social security. Journal of Economic Growth, 1, 277-304.
Solow R M. (1956). A contribution to the theory of economic growth.Quarterly Journal of Economics,70, 65-94.
Tafazoli, A., Yavari, Gh., & Mani, K. (2016). Investigating the effects of population aging on macroeconomic variables (Case study of Iran and Japan). Thesis for obtaining M.Sc degree, Alborz Payamnour university. [In Persian]
Teixeira A. A. C., Nagarajan N. R., & Silva S T. (2017). The impact of ageing and the speed of ageing on the economic growth of least developed, emerging and developed countries 1990–2013. Review of Development Economics, 21(3), 909–934. doi:10.1111/rode.12294
Tosun, M. S. (2003). Population aging and economic growth political economy and open economy effects. Economics Letters, 81,291-296.
Walder, A. B. & Döring, T. (2012). The effect of population ageing on private consumption – a simulation for Austria based on household data up to 2050. Eurasian Economic Review, 2, 63-80.
Weil, D. N. (2006). Population aging. NBER working paper, 1, 21-47.
World Bank: http://data.worldbank.org/country/iran-islamic-republic.
Ziesemer, T & Gässler.A.(2020). Ageing, human capital and demographic dividends with endogenous growth, labour supply and foreign capital. Portuguese Economic Journal, https://doi.org/10.1007/s10258-020-00176-2.
)