نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد، گروه برنامه‌ریزی و توسعه اقتصادی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

2 استاد، گروه اقتصاد نظری، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

3 استادیار، گروه اقتصاد نظری، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

4 دانشجوی دکتری اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

چکیده

برخی نظریه‌های اقتصادی که بر رابطه مثبت میان توسعه بخش مالی و توسعه بخش حقیقی اقتصاد تاکید دارند، خصوصی‌سازی بازارها و نهادهای مالی و توسعه حضور بخش خصوصی را به عنوان روشی برای دستیابی به توسعه مالی مطرح می‌سازند، اما عملکرد بانک‌های خصوصی در برخی کشورها تفاوت‌های اساسی با اهداف مورد نظر را بروز داده است. فقدان چارچوب‌های مناسب اقتصادی و نهادی سبب شده تا عملکرد بانک‌های خصوصی در این کشورها قابل دفاع نباشد. با توجه به این توضیحات، مطالعه حاضر به بررسی اثر بانکداری خصوصی بر رشد اقتصادی ایران، مبتنی بر داده‌های سری‌زمانی (فصلی) و روش خودرگرسیونی با وقفه‌های توزیعی برای سال‌های 1396-1382 پرداخته است. نتایج تحقیق نشان داد که توسعه مالی نقش تعیین‌کننده و مثبتی در افزایش تولید و رشد اقتصادی دارد، اما هرچه دامنه فعالیت بانک‌های خصوصی گسترش یافته، تولید به طور منفی تحت تاثیر قرار گرفته است. علت این را باید در فضای نهادی و اقتصادی که بانک‌ها در آن فعالیت می‌کنند، جست‌وجو کرد. بنابراین، بهره‌گیری از ظرفیت بانک‌های خصوصی باید مشروط به فراهم‌سازی چارچوب‌های نهادی مناسب در این حوزه شود. نظارت مستمر و همراه با ضمانت اجرایی بانک مرکزی به ویژه جلوگیری از بنگاه‌داری بانک‌ها و ورود کنترل نشده به بازار دارایی‌ها، مهم‌ترین شروط هستند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

حسین‌زاده بحرینی، محمدحسین؛ ناجی میدانی، علی‌اکبر و چمانه‌گیر، فرشته. (1387). مقایسه کارایی اقتصادی بانک های خصوصی و دولتی در ایران با استفاده از روش تحلیل پوششی (فراگیر) داده‌ها DEA. فصلنامه دانش و توسعه،  25(15) ، 30-1.
دانایی، محمدحسین. (1384). هنوز برای خصوصی‌سازی بانک‌ها زود است. ماهنامه بانک و اقتصاد، 59(84)، 31-30.
سروش، اباذر. (1386). بررسی عملکرد بانک‌های دولتی پس از واگذاری به بخش خصوصی (مورد کاوی بانک‌های خارجی). ماهنامه بورس، 67(86)، 73-54.
صادقی، مهدی و احمدی، سید روح‌الله. (1391). تاثیر بانک‌های خصوصی بر کارآیی اقتصادی صنعت بانکداری جمهوری اسلامی ایران، تحلیل پوششی داده‌های استوکاستیک SDEA و داده‌های تابلویی. پژوهشهای اقتصادی ایران، 51(17)، 112-89.
صفرنیا، حسن. (1390). بررسی عوامل موثر در ایجاد و تقویت تعهد سازمانی ‏کارکنان بانک‌های دولتی. فصلنامه پژوهش‌های مدیریت در ایران، 71(15)، 105-85.
فرازمند، علی. (1386). جهانی‌سازی، خصوصی‌سازی و آینده حاکمیت مدرن: ارزیابی انتقادی. ترجمه حسن دانایی‌فرد. ویژه‌نامه گزیده مدیریت دولتی، (4).
لشکری، محمد و هژبرالساداتی، سیدمرتضی. (1389)، خصوصی‌سازی بانک‌ها و تاثیرات آن بر افزایش کارایی و بهبود عملکرد بانک‌ها. راهبرد یاس، 23(89)، 148-135.
محرابیان، کتایون. (1382). تاثیر حضور بانک‌های خصوصی بر بانک‌های دولتی. مجله بانک و اقتصاد، 37(82) ، 54-52.
محمدی، تیمور. (1390). خطای متداول در کاربرد مدل‌های سری‌ زمانی: کاربرد نادرست مدل ARDL (مدل خودرگرسیونی و توزیع باوقفه). فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران، 47(16) ، 183-163.
 
Abouzar, S. (2007). Evaluation of governmental banks performance after privatization (cases of foreign banks). Journal of Bours. 86(67), 54-73.[In Persian]
Andersen, T. B., and Tarp, F. (2003). Financial liberalization, financial development and economic growth in LDCs. Journal of International Development: The Journal of the Development Studies Association. 15(2). 189-209.
Andrews, M. M. (2005). State-Owned Banks, Stability, Privatization, and Growth: Practical Policy Decisions in a World Without Empirical Proof (EPub) (No. 5-10). International Monetary Fund.
Asongu, S. A. (2014). Linkages between investment flows and financial development: Causality evidence from selected African countries. African Journal of Economic and Management Studies.
Beck, T., Cull, R., and Jerome, A. (2005). Bank privatization and performance: Empirical evidence from Nigeria. The World Bank.
Berger, A. N., Clarke, G. R., Cull, R., Klapper, L., and Udell, G. F. (2005). Corporate governance and bank performance: A joint analysis of the static, selection, and dynamic effects of domestic, foreign, and state ownership. The World Bank.
Berkowitz, D., Hoekstra, M., and Schoors, K. (2014). Bank privatization, finance, and growth. Journal of Development Economics. 110. 93-106.
Bhattacharyya, A., Lovell, C. K., and Sahay, P. (1997). The impact of liberalization on the productive efficiency of Indian commercial banks. European Journal of operational research. 98(2). 332-345.
Boehmer, E., Nash, R. C., and Netter, J. M. (2005). Bank privatization in developing and developed countries: Cross-sectional evidence on the impact of economic and political factors. Journal of Banking & Finance. 29(8-9). 1981-2013.
Bonin, J. P., Hasan, I., and Wachtel, P. (2005). Privatization matters: Bank efficiency in transition countries. Journal of Banking & Finance, 29(8-9), 2155-2178.
Braz, J. (1999, March). Bank (re) privatization in Portugal. In World Bank/Federal Reserve Bank of Dallas Conference on Bank Privatization (Vol. 5, No. 7, p. 31).
Clarke, G. R., Cull, R., and Shirley, M. M. (2005). Bank privatization in developing countries: A summary of lessons and findings. Journal of Banking & Finance. 29(8-9). 1905-1930.
Danaei, M.H., (2005). Still too early to privatize banks. Journal of Bank and Economy. 85(59), 30-31.[In Persian]
De Vincenzo, A., Fiorentino, E., Heid, F., Karmann, A., & Koetter, M. (2009). The effects of privatization and consolidation on bank productivity: comparative evidence from Italy and Germany. Bank of Italy Temi di Discussione (Working Paper) No, 722
Dietrich, B. H. (2009). German Banking Structure, Pricing and Competition: Implications and International Policy Perspectives. Peter Lang.
Dragomir, L. (2010). European prudential banking regulation and supervision: the legal dimension. Routledge.
Farazmand, A. (2007). Globalization, privatization, and the future of modern governance: A critical assessment. translated by danaeifard, H. Journal of Governmental Management. (4)[In Persian]
Hamdi, H., Hakimi, A., and Sbia, R. A. S. H. I. D. (2013). Multivariate Granger causality between financial development, investment and economic growth: Evidence from Tunisia. Journal of Quantitative Economics. 11(1-2). 111-129.
Hosseinzadeh Bahraini M.H., Naji Meydani A.A., Chamanehgir F. (2009). Comparing economic efficiency in Iranian public and private banks with data envelopment analysis method. Journal of Knowledge and Management. 15(25), 1-30.[In Persian]
La Porta, R., Lopez‐de‐Silanes, F., and Shleifer, A. (2002). Government ownership of banks. The Journal of Finance. 57(1). 265-301.
Lashkari, M., Hazhbarolsadati, S.M. (2010). Privatization of banks and its effects on increasing the efficiency and improving the performance of banks. Journal of Yas Strategy.89(23), 135-148. [In Persian]
Lee, S. W. (2009). Determinants of dividend policy in Korean banking industry. Banks & bank systems. (4, Iss. 1). 67-71.
Marcelin, I., and Mathur, I. (2015). Privatization, financial development, property rights and growth. Journal of banking & finance. 50. 528-546.
Megginson, W. L. (2017). Privatization, state capitalism, and state ownership of business in the 21st century. Foundations and Trends® in Finance. 11(1-2). 1-153.
Megginson, W. L., and Netter, J. M. (2001). From state to market: A survey of empirical studies on privatization. Journal of economic literature. 39(2). 321-389.
Mehrabian, K. (2003). The effect of the presence of private banks on state-owned banks. Journal of Banks and Economy. 82(37), 52-54.[In Persian]
Mohammadi, T. (2011). Misconceptions in Application of Time series Models: The Abuse of ARDL Model. Iranian Journal of Economic Research, 16(47), 163-183. [In Persian]
Mossalanejad, A. (2010). Process of Economic in U.S. Recession Era:2007-2009. Journal of Political Quarterly. 39(4), 287-305. [In Persian]
Nakane, M. I., and Weintraub, D. B. (2005). Bank privatization and productivity: Evidence for Brazil. The World Bank.
Omran, M. (2007). Privatization, state ownership, and bank performance in Egypt. World Development. 35(4). 714-733.
Sadeghi, M., Ahmadi, S. (2012). The effect of private banks on economic efficiency of banking industry in the Islamic Republic of Iran (Panel Data and SDEA Approach). Iranian Journal of Economic Research. 17(51), 89-112. [In Persian]
Safarnia, H. (2011). Investigating the effective factors in creating and strengthening the organizational commitment of the employees of state-owned banks. Journal of Management research in Iran. 15(71), 85-105.` [In Persian]
Shan, J., and Morris, A. (2002). Does financial development lead economic growth? International Review of Applied Economics. 16(2). 153-168.
Stigler, G. J. (1967). Imperfections in the capital market. Journal of Political Economy. 75(3). 287-292.
Stiglitz, J. E. (1993). The role of the state in financial markets. The World Bank Economic Review. 7(suppl_1). 19-52.
Unal, H., and Navarro, M. (1999). Policy paper: the technical process of bank privatization in Mexico. Journal of Financial Services Research. 16(1). 61-83.
Verbrugge, J., Owens, W., and Megginson, W. (1999). State ownership and the financial performance of privatized banks: An empirical analysis. In conference Proceedings of a Policy Research Workshop held at the World Bank (pp. 15-16).