نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه اقتصاد، دانشکده اقتصاد و مدیریت، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران،

2 استاد گروه اقتصاد، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران

3 کارشناس ارشد اقتصاد، گروه اقتصاد، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران،

چکیده

در هر جامعهای توجه دولتمردان و سیاستگذاران به رفاه امری مهم و ضروری تلقی میشود؛ زیرا رفاه از شاخصهای اصلی توسعه است و جزو عناصر کلیدی در رشد و پیشرفت جامعه محسوب میشود. بررسی وضعیت رفاه اقتصادی در دورههای مکرر و اجتنابناپذیر رکود و رونق، ضمن آگاهی از میزان اثربخشی و کارایی سیاستها به برنامهریزان اقتصادی در جهت تصمیمگیری بهتر کمک میکند. مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر چرخههای تجاری بر شاخص رفاه اقتصادی در ایران طی دوره 1395-1359 انجام گرفته است. برای سنجش رفاه از شاخص ترکیبی، رفاه اقتصادی اسبرگ استفاده شده و با استفاده از روش دلفی، وزن مربوط به هر یک از ابعاد این شاخص مشخص شد و درنهایت تاثیر چرخههای تجاری در مدلی متناسب با اقتصاد ایران با استفاده از الگوریتم جست‌وجوی گرانشی برآورد شده است. یافتههای روش دلفی حاکی از آن است که مولفه امنیت اقتصادی دارای بالاترین وزن در بین ابعاد چهارگانه این شاخص است. نتیجه برآورد مدل نشان میدهد؛ چرخههای تجاری، رابطه مستقیمی با شاخص رفاه اقتصادی دارند و بیانگر آن است که دورههای رونق و رکود چرخههای تجاری به ترتیب منجر به بهبود و افول شاخص رفاه اقتصادی در ایران شده است.

کلیدواژه‌ها

اسنودان، برایان و هوارد، آروین (2005). اقتصاد کلان جدید، مترجمان: منصور خلیلی عراقی، علی سوری(1394)، چاپ سوم، نشر: تهران سازمان مطالعه و تدوین کسب علوم انسانی دانشگاه­ها(سمت).
ان گریگور مانکیو، ادوار تجاری حیققی یک نگرش کینزی جدید، ترجمه: تیمور محمدی (1387). پژوهش­های اقتصادی ایران، شماره2، 97-82.
بختیاری، صادق ، قربانی، سمیه و همایون، رنجبر (1391). بررسی تاثیر ادوار تجاری بر بهره وری کل عاملهای تولید بخشهای مختلف اقتصادی ایران. پژوهشهای رشد و توسعه اقتصادی، شماره 9، 58-41.
پاشازاده، حسین (1386). نگاهی اجمالی به روش دلفی. پیک نور (علوم انسانی)، شماره 2، 79-63.
جلایی­اسفندآبادی، عبدالمجید و انصاری­نسب، مسلم (1395). بررسی ادوار تجاری در اقتصاد ایران با تاکید بر عوامل موثر بر شکاف تولید. فصلنامه اقتصاد مقداری، شماره 3، 109-85.
جوکار،علی­اکبر ، صفرزاده، حسین، پرهیزگار، محمدمهدی و نوروزی، علی (1392). طراحی مدل توسعه تجارت از طریق تلفن همراه در ایران: کاربرد روش دلفی. پژوهش­های مدیریت در ایران، شماره 4، 118-96.
حسینی، محمدرضا و جعفری صمیمی، احمد (1389). برآورد و ارزیابی روند رفاه اقتصادی ایران با استفاده از شاخصCIEWB. پژوهش­های اقتصادی ایران. دوره 14، شماره 42، 122-101.
دهباشیان، مریم و ظهیری، سید حمید (1389). آموزش شبکه عصبیMLP در فشرده سازی تصاویر با استفاده از روش GSA.  فصلنامه اطلاعات و ارتباطات ایران، سال دوم، شماره‌های 5و6، 53-45.
رومر، دیوید (1383). اقتصاد کلان پیشرفته، جلد دوم: نظریه ادوارتجاری، ترجمه مهدی تقوی، چاپ اول ، ناشر: دانشگاه آزاد اسلامی- واحدعلوم و تحقیقات.
سجاسی قیداری، مجید و لطیفی، غلامرضا (1390)، رتبه‌بندی سطح رفاه اجتماعی شهرستان­های استان زنجان با استفاده از تکنیک TOPSIS. فصلنامه برنامه­ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، شماره 7، 189-1.
فرشید، یزدانی (1382). مفاهیم بنیادی در مباحث رفاه اجتماعی (سیاست اجتماعی، حمایت اجتماعی، رفاه و تامین اجتماعی). فصلنامه رفاه اجتماعی (ویژه­نامه سیاست اجتماعی)، دوره 3، شماره10، 54-31.
گلخندان، ابوالقاسم (1394). چرخه­های تجاری اقتصاد ایران طی دوره 1389-1368. فصلنامه تحقیقات توسعه اقتصادی، شماره 17، 104-83.
محققی­کمال، سیدحسین، رفیعی، حسن، سجادی، حمیرا، عباسیان، عزت‌الله و رهگذر، مهدی (1392). تخمین شاخص ترکیبی رفاه اجتماعی برای شرایط ایران. فصلنامه رفاه اجتماعی، شماره 52، 32-7.
مسعود، نیلی و حسین، درگاهی (1377). تحلیل وضعیت رکودی اقتصاد ایران بر مبنای نظریات چرخه­های تجاری و رائه راهکارها. مجله برنامه و بودجه، شماره 8-7، 44-3.
Cho, J. O., Cooley, T. F., & Kim, H. S. E. (2015). Business cycle uncertainty and economic welfare. Review of Economic Dynamics, 18(2), 185-200.
Okoli, C., & Pawlowski, S. D. (2004). The Delphi method as a research tool: an example, design considerations and applications. Information & Management, 42(1), 15-29.
Osberg, L. (1985). The measurement of economic well-being. Approaches to Economic Well-Being, 26, 49-87
Osberg, L., & Sharpe, A. (1998). An index of economic well-being for Canada.
 Osberg,L and Sharpe,A.(2001), “The Index of Economic Well-being: Overview”, Revised version of a paper presented at the National Conference on Sustainable Development Indicators organized by the National Round Table Environment and the Economy.
Rashedi, E., Nezamabadi-Pour, H., & Saryazdi, S. (2009). GSA: a gravitational search algorithm. Information Sciences, 179(13), 2232-2248.
Salzman, J. (2003). Methodological choices encountered in the construction of composite indices of economic and social well-being. Center for the Study of Living Standards, 33.
Sharpe, A. (1999). A survey of indicators of economic and social well-being (p. 47). Ottawa: Centre for the Study of Living Standards.
Shim, M., & Yang, H. S. (2015). The implications of changes in hours fluctuations on welfare costs of business cycles. Economics Letters, 128, 75-78.
Vemuri, A. W., & Costanza, R. (2006). The role of human, social, built, and natural capital in explaining life satisfaction at the country level: Toward a National Well-Being Index (NWI). Ecological Economics, 58(1), 119-133.