نویسندگان

1 استادیار، گروه اقتصاد و کارآفرینی، دانشکده پژوهش‌های عالی هنر و کارآفرینی، دانشگاه هنر اصفهان

2 کارشناس ارشد رشته اقتصاد شهری، دانشگاه هنر اصفهان

چکیده

وجود ازدحام در شبکه حمل‌و‌نقل شهری هزینه‌های زیادی مانند آلودگی هوا، تأخیر برای مسافران و افزایش مصرف سوخت را دربر دارد. از‌این‌رو، استفاده از سیاست‌های قیمت‌گذاری ازدحام یکی از سیاست‌هایی بوده که در بسیاری از شهرهای بزرگ مورد پذیرش قرار گرفته است. مبنای استفاده از سیاست قیمت‌گذاری ازدحام، درونی کردن اثرات بیرونی ازدحام است. از جمله روش‌های مورد استفاده برای قیمت‌گذاری ازدحام شبکه، استفاده از یک کمربند قیمت‌گذاری است. کمربند قیمت‌گذاری از تعدادی کمان تشکیل شده است که منطقه شلوغ شهر را احاطه کرده و مسافرانی را که قصد عبور از این کمان‌ها و ورود به این منطقه را دارند، ملزم به پرداخت عوارض می­کند. مهم‌ترین مسئله در اجرای این روش قیمت‌گذاری تعیین عوارض بهینه اعمال شده بر این کمان‌هاست. هدف این مقاله، تعیین عوارض بهینه روی یک حلقه ترافیکی در شهر اصفهان است، به نحوی که میزان منفعت کاربران حداکثر شود. در این مطالعه، برای پیدا کردن مقدار عوارض بهینه، ابتدا یک مدل قیمت‌گذاری دوسطحی بیان می‌شود، بدین صورت که در سطح بالا بیشینه کردن منفعت عمومی و در سطح پایین تعادل استفاده‌کنندگان با در نظر گرفتن تقاضای با کشش با فرم نمایی مدنظر است، سپس، با استفاده از روش الگوریتم ژنتیک، در محیط نرم‌افزار MATLABالگوریتمی برای حل این مدل ارایه شده است. نتایج نشان می‌دهد، با وضع عوارض 13،000 ریالی برای سال 1395 به‌منظور ورود به حلقه ترافیکی برای یک ساعت، تابع منفعت کاربران حداکثر می‌شود و به‌اندازه 41 درصد افزایش می­یابد.

کلیدواژه‌ها

آقابابازاده، بابک (1384). مدیریت تقاضای سفر شهری برای کاهش آلودگی هوا با قیمت‌گذاری شبکه، پایان­نامه کارشناسی ارشد مهندسی عمران، گرایش برنامه‌ریزی حمل­ونقل، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی شریف.
اصغرزاده، محمد (1385). عوارض جاده‌ای بهینه برای تأمین مالی هزینه‌های سرمایه‌گذاری، پایان‌نامه کارشناسی ارشد گرایش برنامه‌ریزی حمل‌و‌نقل، دانشکده عمران، دانشگاه صنعتی شریف.
بروکنر، جان (2011). درس‌هایی در اقتصاد شهری، ترجمة ناصر یارمحمدیان، دانشگاه هنر اصفهان.
چیت‌ساز، مسعود (1381). مدیریت ترافیک شبکه از طریق قیمت‌گذاری حرکت در منطقه شلوغ مرکز شهر، پایان‌نامه کارشناسی ارشد گرایش برنامه‌ریزی حمل‌و‌نقل، دانشکده عمران، دانشگاه صنعتی شریف.
خدادادیان، مسعود، آرمان، محمدعلی، محمدی، آرش و عابدینی، مهدی (۱۳۹۴). ارزیابی اثرات قیمت‌گذاری تراکم ترافیکی بر رفتار انتخاب مد سفرهای کاری در شهر تهران، چهاردهمین کنفرانس بین‌المللی مهندسی حمل‌و‌نقل و ترافیک، تهران، سازمان حمل‌و‌نقل و ترافیک تهران.
صفارزاده، محمود، ادیب‌فر، علیرضا و میربها، بابک (۱۳۹۱). کارکردها و محدودیت‌های به‌کارگیری انواع طرح‌های قیمت‌گذاری معابر در تهران با توجه به تجارب جهانی، یازدهمین کنفرانس مهندسی حمل‌و‌نقل و ترافیک ایران، تهران، سازمان حمل‌و‌نقل و ترافیک تهران، معاونت حمل‌و‌نقل و ترافیک شهرداری تهران.
صیاد حق‌شمار، سعید و صفارزاده، محمود (۱۳۹۱). بررسی پارامترهای مؤثر در تعیین نوع طرح‌های قیمت‌گذاری تراکم در معابر شهری با هدف کاهش ترافیک و آلودگی هوا و صدا، اولین کنفرانس مدیریت آلودگی هوا و صدا، تهران، دانشگاه صنعتی شریف.
Bandeira, J., Almeida, T.G., Khattak, A.J., Rouphail, N.M., and Coelho, M.C., (2012). "Generating Emissions Information for Route Selection: Experimental Monitoring and Routes Characterization". Journal of Intelligent Transportation Systems 17(1), 3–17
Beckmann, M.J., (1965). "On optimal tolls for highways, tunnels and bridges. In: Vehicular Traffic Science". American Elsevier, New York, pp. 331–341.
Braess, D., (1968). "Uber ein Paradoxon aus der Verkehrsplanung". Untemenhmenforschung vol. 12, 258-268.
Bellei,G. Gentile,G.  Papola N.,(2002). "Network pricing optimization in multi-user and multimodal context with elastic demand" .Transportation Research B, 36, pp. 779-798.
Chen, R., & Nozick, L. (2016). "Integrating congestion pricing and transit investment planning". Transportation Research Part A: Policy and Practice, Vol. 89, pp. 124–139.
Conway, A. and M.C. Walton (2009). “Policy options for truck user charging”, paper presented at the 88th Transportation Research Board Annual Meeting 2009 Conference, CD Paper #09- 2699, Washington, D.C.
Dafermos, S., and F. T. Sparrow (1971). "Optimal resource allocation and toll patterns in useroptimized transport networks". Journal of Transport Economics and Policy. Vol. 5, pp. 184-200.
Ekström, J., (2014). "Finding second-best toll locations and levels by relaxing the set of
first-best feasible toll vectors".European Journal of Transport and Infrastructure Research,
14(1), pp.7-29.
Eliasson, J. (2009). “A cost-benefit analysis of the Stockholm congestion charging system”, Transportation Research Part A, Volume 43, Issue 4, May 2009, Pages 468-480
Hearn, D. W., Smith, M. J., (2006). "Mathematical and computational models for congestion charging", springer, USA.p.240.
Kido, Toyokazu, Yasushi Masuda, (2010). “SECOND-BEST CONGESTION PRICING AND USER HETEROGENEITY IN STATIC TRANSPORTATION NETWORKS”, Journal of the Operations Research Society of Japan, Vol. 53, No. 2, pp. 157-171
Lewis, N . C., (1994) ."Road pricing: theory and practice", Thomas Telford Services Ltd . , London.
Leonardo ,C . Mauro ,D .Mario ,M .Michele ,O., (2012). "A metaheuristic dynamic traffic assignment model for O-D matrix estimation using aggregate data" .Social and Behavioral Sciences 54 , pp. 685 – 695
Litman, Todd (2005). Socially Optimal Transport Prices and Markets, VTPI (www.vtpi.org).
Nan Liu, Louie, John F. McDonald (1999). “Economic efciency of second-best congestion pricing schemes in urban highway systems”, Transportation Research Part B 33 (1999) 157-188
Pigou, A. C., (1920). "Economics of Welfare". Macmillan Co. Ltd, London.
Quinet, E. (2005). Alternative Pricing Doctrines. Research in Transportation Economics 14: 19-47.
Rouwendal, J. and E. T. Verhoef (2006). Basic Economic Principles of Road Pricing: From Theory to Applications. Transport Policy 13(2): 106-114.
Smith, M.J., (1979). "The marginal cost pricing of a transportation network". Transportation Research 13, 237– 242
Sugiyanto, G., Malkhamah, S., Munawar, A., Sutomo, H., (2009). "Modeling the effect of congestion pricing on mode choice in yogyakarta", Jenderal Soedirman University, Indonesia
Schrank, D. and T. Lomax (2009). The 2009 Urban Mobility Report. College Station: Texas Transportation Institute, Texas A&M University. http://mobility.tamu.edu.
Sheffi, Y., (1985). "Urban Transportation Network: equilibrium analysis with Mathematical Programming Methods". Prentice-Hall, Englewood Cliffs, NJ.
Small, K. A. and E. T. Verhoef (2007). The Economics of Urban Transportation, Routledge, Taylor & Francis Group.
Tirachini, Alejandro, David A. Hensher, John M. Rose, (2014). “Multimodal pricing and optimal design of urban public transport: The interplay between traffic congestion and bus crowding”, Transportation Research Part B 61 (2014) 33–54
Tirachini, Alejandro & Hensher, David. (2012). Multimodal Transport Pricing: First Best, Second Best and Extensions to Non-motorized Transport. Transport Reviews - TRANSP REV. 32. 181-202. 10.1080/01441647.2011.635318.
Verhoef , E . T. , (2007). "Second-best road pricing through highway franchisting" .Journal of Urban Economics 62 (2007) 337-361.
Verhoef , E . T. , (2007). " Second-best congestion pricing schemes in the monocentric city" .Journal of Urban Economics, 58 (2005). 367–388
Verhoef, Erik, Peter Nijkamp, and Piet Rietveld, (1996). " Second-Best Congestion Pricing: The Case of an Untolled Alternative”" .Journal of Urban Economics, 40, 279–302
Verhoef , E . T. , (2002). Second-best congestion pricing in general static transportation networks with elastic demands" . Regional Science and Urban Economics 32 (2002) 281–310
William C. Wheaton,(1998). "Land Use and Density in Cities with Congestion", JOURNAL OF URBAN ECONOMICS 43, pp. 258-272
Walters, A. A. (1961). "The Theory and Measurement of Private and Social Cost of Highway Congestion", Econometrica, 29(4): 676-699.
 
Fan ,W., (2016). "Optimal congestion pricing toll design under multiclass transportation network schemes: Genetic algorithm approaches". Case Studies on Transport Policy. 2(4), pp.78-87.
Yang, H., Huang, H., (2005). "Mathematical and Economic Theory of Road Pricing". Emerald Group Publishing Limited.
Yang, H., Huang, H.J., (1998). "Principle of marginal-cost pricing: How does it work in a general road network?" Transportation Research 32A, 45–54.
Yang, H., Meng, Q., (2000). "Highway pricing and capacity choice in a road network under abuild-operate-transfer scheme", Transportation Research 32A, 207-222.
Yang, h., Meng, Q., Lee, D.H., (2003). "Trial-and-Error implementation of marginal-cost pricing on network in the absence of demand functions", Transportation Research Part B, 477–493.
Yildirim, Mehmet Bayram (2001). "Congestion toll pricing models and methods for variable demand networks." Ph.D. Dissertation, University of Florida.
Zhang, H.Mang.Q, (2004). "Modeling variable demand equilibrium under second-best road pricing". Transportation research Part B 38, 733-749.