اقتصاد کشاورزی، منابع طبیعی و محیط زیست
سیمین عزیزمحمدی؛ فاطمه بزازان
چکیده
پیشی گرفتن تقاضای انسان از ظرفیت زیستی زمین باعث تخریب روزافزون محیط زیست شده و همین امر ضـرورت انجـام پژوهش دقیق درباره این تغییرات و پیش‌بینی آن را دوچندان می‌کند. ردپای بومشناختی شاخص مناسبی برای پی‌گیری تقاضای انسان، ظرفیت احیای منابع و جذب زباله در محیط‌زیست است. مفهوم آن به دنبال ارائه معیاری زمینمحور است که اثر مصرف ...
بیشتر
پیشی گرفتن تقاضای انسان از ظرفیت زیستی زمین باعث تخریب روزافزون محیط زیست شده و همین امر ضـرورت انجـام پژوهش دقیق درباره این تغییرات و پیش‌بینی آن را دوچندان می‌کند. ردپای بومشناختی شاخص مناسبی برای پی‌گیری تقاضای انسان، ظرفیت احیای منابع و جذب زباله در محیط‌زیست است. مفهوم آن به دنبال ارائه معیاری زمینمحور است که اثر مصرف گذشته را محاسبه کند تا تمام فشار بر محیط زیست را در ناحیه زمین لازم برای تأمین مصرف نشان دهد. در نسخه جدید روشهای محاسبه این شاخص تلاش شده با استفاده از جدول داده- ستانده پویا، کاربری زمین با توجه به نرخ رشد اقتصادی بالقوه و نرخ رشد اقتصادی واقعی پیش‌بینی شود. به این منظور در این پژوهش برای نخستین بار ردپای بومشناختی برای پیش‌بینی کاربردی زمین در رویکرد داده- ستانده پویا براساس دادههای سال 1395، با استخراج جدول داده-ستانده پویا از جدول سال 1395 بانک مرکزی و با توجه به دادههای موجودی سرمایه و اطلاعات زمین در سه بخش کشاورزی، صنعت و خدمات انجام گرفت. براساس نتایج، طبق نرخ رشد برنامهریزی شده در برنامه ششم توسعه، سهم هر فرد ساکن ایران از زمینهای داخلی بالغ بر 0/42هکتار است. اگر ردپای بومشناختی با همین نرخ رشد کند تا 17/5 سال بعد، یعنی حدود سال 1412 با اتمام ظرفیت زیستی زمین مواجه می‌شود. این سال با در نظر گرفتن رشد اقتصادی بدون احتساب نفت 6/4 درصد در سال 1395 به سال 1417 می‌رسد.
اقتصاد کشاورزی، منابع طبیعی و محیط زیست
پریچهر نجفی؛ مسعود فهرستی ثانی؛ محمدرضا نظری؛ اکرم نشاط
چکیده
ساختار بازار صنعت قند و شکر در ایران به‌دلیل تولید سهم بالای محصولات توسط معدودی از بنگاهها از شرایط بازار رقابتی فاصله گرفته که پیامد آن شکست بازار به‌واسطه ناکارایی حاصل از انحصار، مورد انتظار است. از این رو، این سوال پیش میآید که چگونه میتوان سهم بنگاههایی با تولید پایین را افزایش داد و ارتباط بین کارایی بنگاهها ...
بیشتر
ساختار بازار صنعت قند و شکر در ایران به‌دلیل تولید سهم بالای محصولات توسط معدودی از بنگاهها از شرایط بازار رقابتی فاصله گرفته که پیامد آن شکست بازار به‌واسطه ناکارایی حاصل از انحصار، مورد انتظار است. از این رو، این سوال پیش میآید که چگونه میتوان سهم بنگاههایی با تولید پایین را افزایش داد و ارتباط بین کارایی بنگاهها و ساختار بازار این صنعت چگونه است. بهمنظور پاسخ به این سوالات، ابتدا با استفاده از روش رتبهبندی کارایی متقاطع حداکثر فاصله نسبی از واحد تصمیمگیرنده مجازی آنتیایدهال مبتنی بر روش تحلیل پوششی دادهها به ارزیابی کارایی این بنگاهها پرداخته شد. سپس با بهکارگیری الگوهای پارامتریک، روابط بین رفتار، سودآوری، کارایی و ساختار بازار بنگاههای بیان شده بررسی شد. آمار و اطلاعات کارخانجات قند و شکر ایران در سال 1393 با استفاده از نرمافزارهای GAMS و SHAZAM مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. بر پایه نتایج پژوهش ، ارتباط متقابل بین ساختار و عملکرد در صنایع حاضر در زنجیره تامین قند و شکر ایران وجود دارد و این در حالی است که رفتار بازار شکر ایران از الگوی خاصی تبعیت نمیکند. تقویت سودآوری واحدهای کوچک مقیاس نسبت به واحدهای بزرگ از طریق اعمال سیاستهای حمایتی و کاهش هزینه تامین نهادهها، برندسازی، افزایش کارایی و کیفیت تولید قند و شکر به‌واسطه سرمایهگذاری در تحقیق و توسعه و همچنین توسعه بازار با اعمال سیاستهای محرک صادرات و اجرای چرخه مدیریت بهرهوری از راهکارهای افزایش سودآوری در صنعت و در نتیجه، تعدیل ساختار زنجیره تامین شکر به شمار می رود.
