نویسندگان
1 استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد فیروزکوه، گروه اقتصاد- نویسنده مسئول
2 کارشناس ارشد اقتصاد دانشگاه آزاد اسلامی، واحد فیروزکوه
چکیده
هدف اصلی این مقاله بررسی میزان تاثیرگذاری عوامل مهم موثر بر مخارج بهداشتی و درمانی به عنوان شاخص سلامت در استان‌های ایران با استفاده از داده‌های پانل است. نتایج حاصل از آزمون فرضیه با استفاده از روش اثرات ثابت و روش تعمیم‌یافته گشتاورها در دوره زمانی 1390-1380 نشان می‌دهند که تعداد دانشجویان دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی استان‌ها به عنوان شاخص نشان‌دهنده سرمایه انسانی، درآمد سرانه، تعداد بیمه‌شدگان اصلی تحت پوشش سازمان تامین اجتماعی بر حسب بیمه اختیاری استان‌ها، تاثیر مثبت و معناداری بر مخارج بهداشتی و درمانی به عنوان شاخص سلامت در استان‌های ایران دارد.
کلیدواژه‌ها
اشرف‌زاده، سید حمیدرضا و مهرگان، نادر(1387)، اقتصادسنجی پنل دیتا، تهران، موسسه تحقیقات تعاون، دانشگاه تهران.
آل‌عمران، رویا و آل‌عمران، سید علی (1393)، «بررسی تأثیر نابرابری درآمدی بر امید به زندگی در ایران»، نشریه پایش، سال سیزدهم، شماره پنجم، نشرالکترونیک، ص 533-540.
امینی، علیرضا و حجازی آزاد، زهره (1386)، «تحلیل و ارزیابی نقش سلامت و بهداشت در ارتقای بهره‌وری نیروی کار در اقتصاد ایران»، فصلنامه پژوهشهای اقتصادی ایران، شماره 30، دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی.
بیاتی، محسن؛ اکبریان، رضا؛ کاوسی، زهرا؛ صدرایی جواهری، احمد؛ امینی رارانی، مصطفی و دلاوری، سجاد (1391)، «تعیین‌کننده‌های اقتصادی- اجتماعی سلامت در کشورهای غرب اقیانوس آرام: تحلیل داده‌های ترکیبی»، فصلنامه علمی- پژوهشی رفاه اجتماعی، سال دوازدهم، شماره 47.
جعفری، حمید و کریمی، سعید (1391)،«تاثیر آزادی اقتصادی بر شاخص‌های سلامت: مقایسه ایران با سایر کشورهای خاورمیانه»، دومین سمینار اقتصاد سلامت.
جهانگرد، اسفندیار و علی‌زاده، ناصرالدین (1388)، «برآورد عوامل اقتصادی- اجتماعی موثر بر تابع تولید سلامتی در استان‌های ایران»، نشریه نامه مفید، شماره 15(75)، ص 106-85.
حق‌پرست، حسن و معینی، اسفندیار (1380)، «اقتصاد بهداشت و درمان: دیدگاه‌ها و نظریه‌ها»، فصلنامه تامین اجتماعی، سال ششم، شماره شانزدهم.
قنبری، علی؛ نیک روان، انیسه و فتاحی، مریم (1390)، «نابرابری درآمد بر سلامت افراد در کشورهای منتخب با استفاده از داده‌های تابلویی»، فصلنامه مدیریت سلامت، شماره 14(45)، ص 77.
لطفعلی‌پور، محمدرضا؛ فلاحی، محمد علی و برجی، معصومه (1390)، «بررسی تاثیر شاخص‌های سلامت بر رشد اقتصادی ایران»، فصلنامه مدیریت سلامت، شماره 14(46)، ص 57.
متفکرآزاد، محمدعلی؛ اصغرپور، حسین؛ جلیلپور، سالار، صالح، شبنم (1392)، «اثر توزیع درآمد بر شاخص‌های امید به زندگی و نرخ مرگ‌ومیر کودکان زیر پنج سال در ایران»، نشریه پژوهش و سلامت، دوره 3، شماره 4، ص 536-544.
مرکز آمار ایران (1392)، سالنامه آماری کشور (1390)، تهران.
همایی‌راد، عنایت‌الله و صمدی، علی‌حسین (1391)،«بررسی عوامل موثر بر مخارج سلامت در کشورهای اکو با استفاده از رویکرد بلندمدت داده‌های پنلی»، دومین سمینار اقتصاد سلامت.
واعظی، ویدا و زارع، حسین (1388)، «رابطه توزیع درآمد (شاخص منتخبی ضریب جینی) و اقتصاد سلامت (شاخص منتخب مرگ‌ومیر و علل مرگ) در ایران»، فصلنامه علمی پژوهشی اجتماعی، سال یازدهم، شماره 42.
Baltagi, B.H. Moscone, F., Tosetti, E. (2011), Medical Technology and the Production of Health Care, Discussion Paper, no. 5545.
Beheshti M, Sojudi S. (2007), “Empirical Analysis of the Relationship between Health Expenditure and GDP in Iran”. Faslname Barresi ha ye eghtesadi, 4(4): 115 135. [Persian]
Eshetu B. Worku, Selamawit A.Woldesenbet. (2015), “ Poverty and Inequality - but of what - as Social Determinants of Health in Africa?”, African Health Sciences, vol. 15, no. 4, pp: 1330-1338.
Fayissa, B., Gutema, P. (2005), “Estimating a Health Production Function for Sub-Saharan Africa”, Applied Economics, 37(2): 155 -164.
Gontijo, D. T. (2010), Social Determinants of Health: Perspective for Understanding the Relationship between Processes of Social Exclusion and Equity in Health, Available
at http://www.fen.ufg.br/revista/v12/n1/v12n1a01-en.htm.
Grossman M. (1972), The Demand for Health: A theoretical and Empirical Investigation.
Ganbari A, Baskha m. (2009), “Analysis of Effect Changing Governmental Health Expenditures on Economic Growth in Iran”, Faslname Tahghighate Eghtesadi; (83): 187 224.[Persian]
Halicioglu, F. (2010), Modeling Life Expectancy in Turkey, MPRA Paper No. 30840, Available at http://mpra.ub.uni-muenchen.de/30840/.
Jaba, E., Balan, Ch. B., Robu, I.B. (2014), “The Relationship between Life Expectancy at Birth and Health Expenditures Estimated by a Cross-country and Time-series Analysis”, Procedia Economics and Finance, vol. 15, pp: 108 -114.
Kunze, L. (2014), “Life Expectancy and Economic Groth”, Journal of Macroeconomics, Available at Science Direct, no. 39. Pp: 54-65
Lei, H., Li, L., Liu, X., Mao, A. (2009), Quantitative Study on Socioeconomic Determinants of Life Expectancy in Beijing, China, JEBM, 2: 92–98.
Mariani, F.; Perez- Barahona, A. and Raffin, N. (2009), “Life Expectancy and the Environment”, IZA Discussion Paper no. 4564. Pp. 1-33.
Minnesota Department of Health. (2002), Healthy Minnesotans Strategies for Public health.
Muller, A. (2002), Education, income inequality, and mortality: a multiple regression analysis, BMJ, 324: 1-4.
Mohan, R., Mirmirani, S. (2007), An Assessment of OECD Health Care System Using Panel Data Analysis, Bryant University.
Mikkonen, J., Raphael, D. (2010), Social Determinants of Health: the Canadian Facts, Library and Archives Canada Cataloguing in Publication.
Newhouse, J.P. (1992) Medical Care Costs: How Mush Welfare Loss; Journal of Economic Perspectives 6(3): 23-42.
Pedrick, A. M. (2001), The Health Production Function: The Effect of Socio-economic Variables on an Individual's Health Status, the Department of Economics In Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of Bachelor of Arts.
Siddiqui, R., Mahmood, M.A. (1994), “The Determinants of Health Status: A Cross-country Analysis”, The Pakistan Development Review, 33: 745-758.
Schoder,O. Zweifel, P. (2011), “Flat-of-the-curve Medicine: A New Perspective on the Production of Health”, Health Economics Review, 1(2).
Shaw, J.W.,Horrace, W.C., Vogel, R.J. (2005), “The Determinants of Life Expectancy: An Analysis of the OECD Health Data”, Southern Economic Journal, 71(4): 768-783.
Wilkinson, R., Marmot, M. (2003), Social Determinants of Health: The Solid Facts, ed. 2., world health organization.
Wilkinson, R. G. (1992), “Income Distribution and Life Expectancy”, British Medical Journal, 304: 165-168.
Weisbrod, B. (1991), “The Health Care Quadrilemma : An Essay on Tecnology Change , Insurance, Quality of Care and Cost Containtment”, Journal of Economic Literature, 29:523-52.
World Health Organization, World Health Statistics; 1946, 2009 & 2010.
)