نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری اقتصاد، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران

2 استاد، گروه اقتصاد، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران

3 دانشیار، گروه اقتصاد بازرگانی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

چکیده

در این مقاله به منظور بررسی اثرگذاری سیاست پولی در دوره‌های رونق و رکود اقتصادی در ایران با استفاده داده‌های مربوط به اقلام تشکیل‌دهنده شاخص‌های قیمت تولیدکننده و مصرف‌کننده، توزیع تغییرات قیمت در طول زمان استخراج و نشان داده شد که توزیع تجربی مشاهده شده از تغییرات قیمت در سطح تولیدکننده و مصرف‌کننده در طول زمان به طور معناداری تغییر می‌کند. از آنجا که انعطاف‌پذیری قیمت‌ها (یا به طور مشابه میزان چسبندگی قیمت‌ها) با اثرگذاری سیاست پولی ارتباط تنگاتنگی دارد، متغیر بودن توزیع تغییرات قیمت در طول زمان گویای این واقعیت است که اثرگذاری سیاست پولی نیز در طول زمان باید متغیر باشد. به همین منظور با استفاده از مدل ساختاری Ss و تخمین پارامترهای مربوط به آن با استفاده از واقعیت‌های مشاهده شده از توزیع تغییرات اقلام تشکیل‌دهنده شاخص‌های قیمت تولیدکننده و مصرف‌کننده به ترتیب در دوره زمانی 1383:1 تا 1396:1 و 1369:1 تا 1396:4، شاخص انعطاف‌پذیری قیمت‌ها که نحوه واکنش قیمت‌ها به تکانه سیاست پولی را نشان می‌دهد، استخراج شد. نتایج مربوط به تحلیل ضریب همبستگی و رگرسیون نشان داد که شاخص انعطاف‌پذیری قیمت‌ها به صورت ضدچرخه‌ای عمل می‌کند؛ به این معنا که در دوره‌های رکود اقتصادی شاخص انعطاف‌پذیری قیمت‌ها افزایش یافته و بنابراین، اثرگذاری سیاست پولی بر تولید حقیقی کاهش می‌یابد و برعکس در دوره‌های رونق اقتصادی اثرگذاری سیاست پولی جهت رونق بیشتر به اقتصاد و یا برقراری ثبات اقتصادی افزایش می‌یابد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

بیات، سعید و مدنی‌زاده، سید علی. (1398). واکنش شاخص‌های رفتار قیمت‌گذاری به نرخ تورم: کاربردی از اطلاعات خرد قیمتی.  پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، 90(27)، 7-56.‎
بیات، سعید و جبل‌عاملی، پویا. (1398). الزامات سیاست‌گذاری تحت شرایط مختلف اقتصاد کلان: کاربردی از داده‌های خرد قیمتی.  پژوهش‌های پولی-بانکی، 39(12)، 1-22.
جعفری صمیمی، احمد، احسانی، محمد علی، طهرانچیان، امیرمنصور و غلامی، زینب. (1396). تأثیر نامتقارن سیاست پولی و اعتبارات بانکی بر چرخه های تجاری در ایران: رهیافت خودرگرسیون برداری آستانه‌ای. مدلسازی اقتصادسنجی، 2(2)، 9-33. doi: 10.22075/jem.2018.2877
ساعدی، معصومه (۱۳9۸). چسبندگی قیمت‌ها و عوامل مؤثر بر آن: شواهدی از اقتصاد ایران. رساله کارشناسی ارشد. دانشکده اقتصاد و مدیریت دانشگاه صنعتی شریف.
کرمی خرمابادی، هومن، عرفانی، علیرضا و توکلیان، حسین. (1399). بررسی مدل چسبندگی قیمت‌ سازگار با اقتصاد ایران. مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، 9(33)، 1-29. doi: 10.22084/aes.2019.17976.2786
کرمی، هومن و همتی، مریم. (1394). ارزیابی مدل‌های قیمت‌گذاری در سطح خرده‌فروشی: رویکرد مدل عامل پویای بیزی. پژوهشهای اقتصادی ایران، 20(65)، 129-157.
Alvarez, F., & Lippi, F. (2014). Price setting with menu cost for multiproduct firms. Econometrica82(1), 89-135.
Barro, R. J. (2013). Inflation and economic growth. Annals of Economics & Finance14(1).
Bayat S., Madanizadeh A. (2019). The threshold reaction of price setting behavior indexes to inflation rate changes: An application of price micro information to understand the changes of price rigidity degree. Quarterly Journal of Economic Policies and Research, 27 (90), 7-56. [In Persian]
Bayat, S., Jabal Ameli, P. (2019). Policy requirements under different macroeconomic conditions: An application of micro CPI data. Journal of Monetary and Banking Research, 12(39), 22-1. [In Persian]
Berger, D., & Vavra, J. (2018). Dynamics of the US price distribution. European Economic Review103, 60-82.
Bils, M., & Klenow, P. J. (2004). Some evidence on the importance of sticky prices. Journal of political economy112(5), 947-985.
Bloom, N., Floetotto, M., Jaimovich, N., Saporta‐Eksten, I., & Terry, S. J. (2018). Really uncertain business cycles. Econometrica86(3), 1031-1065.
Caballero, R. J., & Engel, E. (2006). Price stickiness in Ss models: basic properties. unpublished, MIT, October.
Caplin, A. S., & Spulber, D. F. (1987). Menu costs and the neutrality of money. The Quarterly Journal of Economics102(4), 703-725.
Cavallo, A. (2018). Scraped data and sticky prices. Review of Economics and Statistics100(1), 105-119.
Dhyne, E., Alvarez, L. J., Le Bihan, H., Veronese, G., Dias, D., Hoffmann, J., ... & Vilmunen, J. (2006). Price changes in the euro area and the United States: Some facts from individual consumer price data. Journal of Economic Perspectives20(2), 171-192.
Golosov, M., & Lucas Jr, R. E. (2007). Menu costs and Phillips curves. Journal of Political Economy115(2), 171-199.
Guvenen, F., Ozkan, S., & Song, J. (2014). The nature of countercyclical income risk. Journal of Political Economy122(3), 621-660.
Hall, R., Feldstein, M., Frankel, J., Gordon, R., Romer, C., Romer, D., & Zarnowitz, V. (2003). The NBER’s Business-Cycle Dating Procedure. Business Cycle Dating Committee, National Bureau of Economic Research.
Hemmaty, M., & Bayat, S. (2013). Price setting in Iran: Some stylized facts from CPI micro data. Journal of Money and Economy8(1), 75-108.
Jafari Samimi, A., Ehsani, M., tehranchian, A., Gholami, Z. (2017). The asymmetric impact of monetary policy and banking credits on business cycles in Iran: A threshold VAR approach. Journal of Econometric Modelling, 2(2), 9-33. doi: 10.22075/jem.2018.2877. [In Persian]
Karami Khoramabadi, H., erfani, A., Tavakoliyan, H. (2020). The investigation of price setting models compatible with the economy of Iran. Journal of Applied Economics Studies in Iran, 9(33), 1-29. doi: 10.22084/aes.2019.17976.2786. [In Persian]
Karami, H., Hematy, M. (2016). Evaluation of price setting models at retail level: Bayesian dynamic factor model approach. Iranian Journal of Economic Research, 20(65), 129-157. [In Persian]
Kehoe, P., & Midrigan, V. (2015). Prices are sticky after all. Journal of Monetary Economics75, 35-53.
Midrigan, V. (2010). Is firm pricing state or time dependent? Evidence from US manufacturing. The Review of Economics and Statistics92(3), 643-656.
Moreira, R. R., Monte, E. Z., & Abdala, A. (2018). Inflation targeting and inflation deviation inertia: a study for Brazil based on the fractional integration approach. Journal of Applied Economics21(1), 67-83.
Nakamura, E., & Steinsson, J. (2008). Five facts about prices: A reevaluation of menu cost models. The Quarterly Journal of Economics123(4), 1415-1464.
Nakamura, E., & Steinsson, J. (2010). Monetary non-neutrality in a multisector menu cost model. The Quarterly journal of Economics125(3), 961-1013.
Petrella, I., Santoro, E., & de la Porte Simonsen, L. (2018). Time-varying price flexibility and inflation dynamics. Discussion Paper 13027, CEPR.
Saedi, M. (2019). Price stickiness and the factors affecting it: Evidence from the Iranian economy. Master thesis, Faculty of economics and management, Sharif nniversity of technology. [In Persian]
Vavra, J. (2014). Inflation dynamics and time-varying volatility: New evidence and a ss interpretation. The Quarterly Journal of Economics129(1), 215-258.
Woodford, M., & Walsh, C. E. (2005). Interest and prices: Foundations of a theory of monetary policy. Macroeconomic Dynamics9(3), 462-468.