غلامرضا کشاورز حداد؛ حامد مرتضیزاده
دوره 14، شماره 42 ، فروردین 1389، ، صفحه 25-53
چکیده
روند نسبتاً کاهشی قیمت واقعی بنزین در کنار عوامل دیگر نظیر رشد اقتصادی و افزایش تعداد خودروها، باعث افزایش روز افزون مصرف بنزیندر کشور شده است، به طوریکه متوسط نرخ رشد سالانه مصرف بنزین در سالهای اخیر نزدیک به 10 درصد بوده است. از سوی دیگر، نرخ رشد یارانه پنهان پرداختی به این کالا در سالهای گذشته یک روند افزایشی داشته و متوسط نرخ ...
بیشتر
روند نسبتاً کاهشی قیمت واقعی بنزین در کنار عوامل دیگر نظیر رشد اقتصادی و افزایش تعداد خودروها، باعث افزایش روز افزون مصرف بنزیندر کشور شده است، به طوریکه متوسط نرخ رشد سالانه مصرف بنزین در سالهای اخیر نزدیک به 10 درصد بوده است. از سوی دیگر، نرخ رشد یارانه پنهان پرداختی به این کالا در سالهای گذشته یک روند افزایشی داشته و متوسط نرخ رشد آن طی سالهای اخیر 5/8 درصد شده، این در حالی است که در سالهای گذشته حجم یارانه پرداختشده برای مصرف بنزین همواره بیشتر از درآمدهای مالیاتی دولت بوده است.علاوه بر بار مالی فزاینده پرداخت یارانه برای دولت، اثرات زیستمحیطی مصرف بالای بنزین، تنگناهای احتمالی در واردات آن، آزادسازی قیمت بنزین را ضروری مینماید. اما پرسشی که مطرح میشود این است که این آزادسازی چه تآثیری بر شکلگیری قیمتهای نسبی کار و سرمایه و تخصیص نهادههای تولید دارد.در این پژوهش، اثرات تخصیصی افزایش قیمت بنزین در چارچوب یک مدل تعادلعمومی قابل محاسبه را با استفاده از اطلاعات ماتریس حسابداری اجتماعی 1375 ایران، در 3 سناریو بررسی میکنیم. بدین منظور اثر افزایش صد درصدی قیمت بنزین را بر تولید کالاها، قیمت کالاها،تقاضای عوامل تولید در هر بخش، بیکاری عوامل تولید، تقاضای خانوارها، درآمد خانوارها و شدت به کارگیری عوامل تولید محاسبه مینماییم. نتایج نشان میدهد که با انجام سرمایهگذاری، در صورت کنار گذاشتن قید برقراری تعادل در بازار کار و سرمایه، با افزایش قیمت بنزین، تولید فعالیتها در تمام بخشها، تولید تمام کالاهای مصرفی و به دنبال آن تقاضای نیروی کار و سرمایه نیز از طرف تمام فعالیتهای تولیدی افزایش پیدا میکند.
محمود ختایی؛ پروین اقدامی
دوره 7، شماره 25 ، بهمن 1384، ، صفحه 23-46
چکیده
در این مقاله کشش قیمتی تقاضای بنزین طی سالهای 1359-1381 بررسی شده و کششپذیری تقاضای بنزین برای سالهای 1382-1394 پیشبینی شده است. برای این منظور با استفاده از روش خودتوضیح با وقفههای گسترده (ARDL) تقاضای کلّ بنزین برآورد شد. نتایج حاصل از برآورد تابع تقاضای کلّ بنزین که تابعی از قیمت حقیقی بنزین و تعداد خودروها است نشان میدهد که یک رابطة ...
بیشتر
در این مقاله کشش قیمتی تقاضای بنزین طی سالهای 1359-1381 بررسی شده و کششپذیری تقاضای بنزین برای سالهای 1382-1394 پیشبینی شده است. برای این منظور با استفاده از روش خودتوضیح با وقفههای گسترده (ARDL) تقاضای کلّ بنزین برآورد شد. نتایج حاصل از برآورد تابع تقاضای کلّ بنزین که تابعی از قیمت حقیقی بنزین و تعداد خودروها است نشان میدهد که یک رابطة منفی و ضعیف میان قیمت حقیقی بنزین و تقاضای کلّ بنزین وجود دارد، به طوری که یک واحد افزایش در قیمت حقیقی بنزین (200 ریال قیمت اسمی) منجر به کاهش سالانة 5/18 واحد (1850 میلیون لیتر) در تقاضای بنزین میشود. این رابطة ضعیف تا حدی به دلیل آن است که دولت همواره قیمت بنزین را پایینتر از قیمتهای تعادلی بینالمللی نگهداشته و در اکثر سالها افزایش قیمت بنزین کمتر از تورّم بوده است. در نتیجه، کاهش تقاضا در قبال افزایش قیمت بنزین محدود شده است. برای پیشبینی میزان کششپذیری تقاضای بنزین در هر سه سناریوی عنوان شدة تورّمی 5، 8 و 22 درصدی در لایحة چشمانداز برنامة چهارم توسعه سه حالت (10، 30 و 50 درصد) برای افزایش مداوم قیمت اسمی بنزین تا سال 1394 در نظر گرفته شده است. براساس این محاسبات افزایش سالانة 10 درصدی قیمت اسمی بنزین تأثیر مثبتی بر کششپذیری تقاضای بنزین نداشته و تا پایان دورة پیشبینی، همچنان کشش تقاضای بنزین کاهش یافته و روند نزولی آن ادامه مییابد. افزایش سالانة 30 درصدی قیمت اسمی بنزین در سناریوهای رشد سریع و مطلوب به طور تدریجی افزایش کششپذیری تقاضای بنزین را موجب میشود و در سالهای پایانی دورة پیشبینی به (5/0-) میرسد. با افزایش سالانه 50 درصد در قیمت اسمی بنزین کششپذیری در هر سه سناریو سریعتر رخ داده است، به طوری که در سالهای 1390 و 1391 آستانة کششپذیری نیز مشاهده میشود.