پژوهش‌های اقتصادی ایران

اقتصاد سیاسی

اندازه‌گیری نابرابری‌های فضایی قدرت در ایران: ماتریس قدرت اقتصادی- سیاسی

ابوالفضل شاه محمدی؛ محمدعلی فیض پور؛ مهدی حاج امینی؛ محمد عابدی اردکانی

دوره 27، شماره 93 ، دی 1401، ، صفحه 257-311

https://doi.org/10.22054/ijer.2022.65115.1060

چکیده

  تاکنون پژوهش‏های گوناگونی، قدرت سیاسی را از منظر کیفی و کمی ارزیابی کرده‏اند، اما پژوهش حاضر می‌کوشد تا آن را در سطح مناطق ایران از منظر اقتصاد سیاسی، شاخص‏سازی و کمی‌سازی کند. بدین منظور، نهادها و سازمان‌هایی که به آن‏ها بودجه ملی تعلق گرفته، مشخص شده و افرادی که از هر استان در راس آن نهادها قرار گرفته‌اند، شناسایی شدند. ...  بیشتر تاکنون پژوهش‏های گوناگونی، قدرت سیاسی را از منظر کیفی و کمی ارزیابی کرده‏اند، اما پژوهش حاضر می‌کوشد تا آن را در سطح مناطق ایران از منظر اقتصاد سیاسی، شاخص‏سازی و کمی‌سازی کند. بدین منظور، نهادها و سازمان‌هایی که به آن‏ها بودجه ملی تعلق گرفته، مشخص شده و افرادی که از هر استان در راس آن نهادها قرار گرفته‌اند، شناسایی شدند. در ادامه، ماتریس قدرت برای هر استان با اختصاص ضریب اهمیت به هر فرد براساس دو نماگر بودجه تخصیصی در قانون بودجه و مدت زمان تصدی تشکیل شد. سرانجام شاخص قدرت اقتصادی- سیاسی هر استان و جایگاه آن با استفاده از روش‌های تاپسیس وزنی، تاکسونومی عددی و وزن‌دهی‌ساده برآورد و براساس آن مناطق ایران به چهار گروه پربرخوردار، نیمه‏برخوردار، کم‏برخوردار و محروم تقسیم‌بندی شدند. یافته‏ها گویای نابرابری اساسی در توزیع قدرت اقتصادی- سیاسی مناطق کشور در دوره زمانی 1388-1398 است که روند رو بهبود نیز نداشته است. با وجود ثبات قدرت در دو گروه استان‌های پربرخوردار و محروم از قدرت، عمده تغییرات قدرت در سطوح میانی قدرت و به ویژه استان‌های نیمه‏برخوردار رخ داده است. از آنجایی که پژوهش‏های موجود براساس نماگرهای گوناگون، توسعه اقتصادی مناطق کشور را نیز توسعه‌ای ناهمگن دانسته، می‌توان تناظری را بین توزیع سطوح قدرت اقتصادی- سیاسی و سطوح توسعه اقتصادی در مناطق کشور مشاهده کرد. نتیجه آنکه با ادامه روند فعلی و بدون تغییر در سطوح قدرت سیاسی استان‏ها نمی‌توان تغییر محسوسی را در سطوح توسعه اقتصادی مناطق انتظار داشت.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 1.25 M

اقتصادکلان

تأثیر بحران بانکی بر توزیع درآمد طبقات مختلف درآمدی

زهرا شیخعلی زاده؛ جعفر حقیقت؛ زهرا کریمی تکانلو؛ سید صالح اکبر موسوی

دوره 28، شماره 97 ، دی 1402، ، صفحه 278-239

https://doi.org/10.22054/ijer.2024.76110.1223

چکیده

  هدف مطالعه حاضر، بررسی اثر بحران‌های بانکی بر توزیع درآمد طبقات مختلف درآمدی طی دوره زمانی 2020-1990 برای 60 کشور منتخب جهان است. بدین منظور، 6 مدل با متغیرهای وابسته مختلف که صدک‌های درآمدی مربوط به طبقات ثروتمند، متوسط و فقیر را نشان می­دادند، با استفاده از مدل­سازی پانل GMM تخمین زده شد. نتایج نشان داد که با وقوع بحران بانکی سهم درآمد ...  بیشتر هدف مطالعه حاضر، بررسی اثر بحران‌های بانکی بر توزیع درآمد طبقات مختلف درآمدی طی دوره زمانی 2020-1990 برای 60 کشور منتخب جهان است. بدین منظور، 6 مدل با متغیرهای وابسته مختلف که صدک‌های درآمدی مربوط به طبقات ثروتمند، متوسط و فقیر را نشان می­دادند، با استفاده از مدل­سازی پانل GMM تخمین زده شد. نتایج نشان داد که با وقوع بحران بانکی سهم درآمد طبقات ثروتمند کاهش و سهم درآمد طبقه متوسط و 20 درصد پایین افزایش یافته است. بنابراین وقوع بحران بانکی منجر به برابری درآمد در کشورهای مورد مطالعه شده است. علاوه بر متغیر بحران بانکی، متغیرهای توسعه مالی و باز بودن مالی منجر به نابرابری درآمدی و متغیرهای مخارج عمومی به GDP، باز بودن تجاری، تولید ناخالص داخلی و مجذور آن، باعث برابری توزیع درآمد در این کشورها شده است. با توجه به نتایج تحقیق، توصیه می­شود برای مدیریت اثرات سوء بحران بانکی و کاهش نابرابری درآمد، دولت­ها از طریق ارائه یارانه و بسته­های حمایتی، تسهیل اشتغال و اعطای وام­ کم­بهره از صدک‌های پایین درآمدی حمایت کنند. همچنین از صدک‌های بالای درآمدی نیز مالیاتی‌هایی نظیر مالیات بر عایدی سرمایه اخذ کنند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 1.25 M

اقتصاد بین الملل

تاثیر تحریم‌های اقتصادی سازمان ملل و ایالات ‌متحده آمریکا بر شاخص فلاکت کشورهای هدف

رضا اشرف گنجویی؛ سعید ایرانمنش

دوره 28، شماره 94 ، فروردین 1402، ، صفحه 281-323

https://doi.org/10.22054/ijer.2022.67022.1088

چکیده

  در دهه‌های اخیر، تحریم‌های بین‌المللی به یک ویژگی متداول و تکراری در تعاملات سیاسی بین برخی دولت‌ها تبدیل شده است. ایالات ‌متحده آمریکا کشوری است که بعد از جنگ جهانی دوم بیشترین تحریم‌های اقتصادی را اعمال کرده است. همچنین چندین اقدام توسط یک سازمان چندجانبه مانند سازمان ملل در سال‌های اخیر اعمال شده است. این مطالعه سعی در آشکار ...  بیشتر در دهه‌های اخیر، تحریم‌های بین‌المللی به یک ویژگی متداول و تکراری در تعاملات سیاسی بین برخی دولت‌ها تبدیل شده است. ایالات ‌متحده آمریکا کشوری است که بعد از جنگ جهانی دوم بیشترین تحریم‌های اقتصادی را اعمال کرده است. همچنین چندین اقدام توسط یک سازمان چندجانبه مانند سازمان ملل در سال‌های اخیر اعمال شده است. این مطالعه سعی در آشکار ساختن اثر تحریم‌های اقتصادی سازمان ملل و ایالات ‌متحده آمریکا بر شاخص فلاکت در 41 کشور تحریم شده طی سال‌های 1991-2020 با استفاده از یک مدل معتبر و داده‌های جدید دارد. مدل نهایی به‌صورت داده‌های ترکیبی نامتوازن و با استفاده از روش حداقل مربعات تعمیم‌یافته (GLS) برآورد شده است. نتایج حاصل از این تحقیق حاکی از آن است که تحریم‌های سازمان ملل و ایالات ‌متحده آمریکا تاثیر قابل‌ توجهی بر شاخص فلاکت دارند. به‌طور متوسط، اعمال تحریم‌های سازمان ملل و ایالات ‌متحده آمریکا شاخص فلاکت کشور هدف را به ترتیب 12/8 و 49/6 افزایش داده‌اند. همچنین اثر مثبت و افزایشی ناشی از اعمال تحریم‌های جامع اقتصادی سازمان ملل متحد بر شاخص فلاکت، بیشتر از تحریم‌های ایالات ‌متحده آمریکا است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 1.33 M

THE EFFECTS OF CUTTING ENERGY CONSUMPTION SUBSIDIES ON INDUSTRIAL AIR POLLUTION IN IRAN

رضا ابراهیمی

دوره 6، شماره 21 ، بهمن 1383، ، صفحه 9-36

چکیده

  Air pollution is an example of a negative externality; it imposes harmful effects and costs on people other than polluterS. In controlling air pollution, efficiency argument implies that, there is a rolefor the government to play. Studies show that taxation of fuels can be a powerful indirect instrumentfor controlling air polluticn because of the association between fuels use and emissions. In Iran, fuels consumption is highly subsidized and energy prices have for several yean been below opportunity costs as measured by border prices. The present study examined the impact of fuel price increases-removing ...  بیشتر Air pollution is an example of a negative externality; it imposes harmful effects and costs on people other than polluterS. In controlling air pollution, efficiency argument implies that, there is a rolefor the government to play. Studies show that taxation of fuels can be a powerful indirect instrumentfor controlling air polluticn because of the association between fuels use and emissions. In Iran, fuels consumption is highly subsidized and energy prices have for several yean been below opportunity costs as measured by border prices. The present study examined the impact of fuel price increases-removing energy subsidies-on the emissions of air pollutants in the industry sector. We analyze interfuel substitution in this sector-within a translog cost model-and combine the results with emission factors to assess the potential for emission reductions via demand changes. The empirical results indicale that: (1) substitution possibilities werefound for most combinations of fuel types in induStry sector; (2)for SOx, NOx, SPM and HC, emission elasticities with respect to the price of heavy petroleum products are -0.289, -0.220. -0.255 and -0.072, respectively. Also, a 10 percent price increasefor light petroleum products would reduce t0tal emissions of CO and HC by 3.36% and 0.47% respectively.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 359.61 K

برآورد تابع قیمت هدانیک مسکن شهر اهواز به روش داده های ترکیبی

منصور زراء نژاد؛ ابراهیم انواری

دوره 8، شماره 28 ، مهر 1385، ، صفحه 139-168

چکیده

  مهمترین مسئله در ارتباط با عرضه واحدهای مسکونی ، آن است که مصرف کنندگان چگونه عناصر مختلف یک واحد مسکونی را رتبه بندی می کنند . بنابراین ، در برآورد تقاضا برای مسکن سعی می شود توان و تمایل به پرداخت برای این ویژگیها از سوی متقاضیان شناسایی و مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد . در این مقاله برای شناخت میزان ارزش گذاری مصرف کنندگان ، از تابع ...  بیشتر مهمترین مسئله در ارتباط با عرضه واحدهای مسکونی ، آن است که مصرف کنندگان چگونه عناصر مختلف یک واحد مسکونی را رتبه بندی می کنند . بنابراین ، در برآورد تقاضا برای مسکن سعی می شود توان و تمایل به پرداخت برای این ویژگیها از سوی متقاضیان شناسایی و مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد . در این مقاله برای شناخت میزان ارزش گذاری مصرف کنندگان ، از تابع قیمت هدانیک استفاده شده است . هدف از این تحقیق تعیین عوامل مهم فیزیکی و محیطی موثر بر قیمت واحدهای مسکونی در شهر اهواز است ...

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 304.54 K

رشد درونزا: یک مدل جستجوی تصادفی برای فن آوری جدید

محمد هادی زاهدی وفا

دوره 16، شماره 46 ، فروردین 1390، ، صفحه 145-181

چکیده

  این مقاله رشد درونزا، بر پویایی مدلی در انباشت دانش تاکید دارد. با توجه به نا اطمینانی موجود در هر فرایند جستجو، مدل یک ساختار پویای تصادفی که در آن فن آوری و انباشت دانش مکمل همدیگر می باشند ارائه می‌کند که هر یک از دو موتور رشد انباشت سرمایه و فن آوری تا یک نقطه مکمل همدیگر می باشند و بعد از آن تاثیر هریک مقید به سطح دیگری است. نشان ...  بیشتر این مقاله رشد درونزا، بر پویایی مدلی در انباشت دانش تاکید دارد. با توجه به نا اطمینانی موجود در هر فرایند جستجو، مدل یک ساختار پویای تصادفی که در آن فن آوری و انباشت دانش مکمل همدیگر می باشند ارائه می‌کند که هر یک از دو موتور رشد انباشت سرمایه و فن آوری تا یک نقطه مکمل همدیگر می باشند و بعد از آن تاثیر هریک مقید به سطح دیگری است. نشان داده می‌شود که هر دو عامل انباشت سرمایه و پیشرفت فن آوری برای رشد پایدار ضروری می باشد و هیچکدام به تنهایی کافی نمی باشد. پیشرفتهای فن آوری با ارتقاء بهره وری نهایی سرمایه، انباشت سرمایه را افزایش می دهد و انباشت سریع سرمایه با بالابردن منافع حاصل انتظاری، تحقیق و توسعه را مقرون به صرفه می کند. این مقاله وضعیتهای مختلف یک اقتصاد در تعامل با انباشت سرمایه و پیشرفت فن آوری را بحث می کند و نتایج مهمی برای سیاستهای رشد و توسعه، ریزش دانش و جریان بین المللی سرمایه دارد. 

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 229.32 K

بررسی تقاضای موادغذایی مشمول یارانه، درمناطق شهری ایران با استفاده از مدل AIDS

سعید کریمی؛ سعید راسخی؛ مجتبی احسانی

دوره 13، شماره 39 ، تیر 1388، ، صفحه 147-166

چکیده

  دولت‌ها از طریق اجرای سیاست‌های حمایتی مناسب، مانند پرداخت یارانه به مواد غذایی اساسی می‌توانند نقش مهمی را درتأمین امنیت غذایی جامعه برعهده گیرند.  با توجه به اینکه پرداخت یارانه، هزینه‌های سنگینی را به دولت تحمیل می‌کند، بنابراین، ضروری است این امر به‌صورت کاملاً هدفمند انجام گیرد. یکی از راه‌های رسیدن به پرداخت هدفمند ...  بیشتر دولت‌ها از طریق اجرای سیاست‌های حمایتی مناسب، مانند پرداخت یارانه به مواد غذایی اساسی می‌توانند نقش مهمی را درتأمین امنیت غذایی جامعه برعهده گیرند.  با توجه به اینکه پرداخت یارانه، هزینه‌های سنگینی را به دولت تحمیل می‌کند، بنابراین، ضروری است این امر به‌صورت کاملاً هدفمند انجام گیرد. یکی از راه‌های رسیدن به پرداخت هدفمند یارانه توسط دولت، بررسی تقاضای کالاهای مشمول یارانه است.  در این پژوهش، با استفاده از مدل AIDS، تقاضای موادغذایی اساسی مشمول یارانه (قند و شکر، روغن، نان، گوشت وشیر) را درمناطق شهری ایران، از طریق داده‌های بودجه خانوارهای شهری ایران و شاخص قیمت‌های مصرف‌کننده منتشرشده توسط بانک مرکزی در سال‌های1363-1384، یک روش دو مرحله‌ای و تکنیک‌های همجمعی به دو صورت بلندمدت وکوتاه مدت برآورد کرده، همچنین قیود همگنی وتقارن را نیز با استفاده از آزمون والد مورد آزمون قرار داده‌ایم. درنهایت انواع کشش‌های قیمتی، درآمدی و متقاطع تقاضا به تفکیک بلندمدت و کوتاه مدت را به‌عنوان ابزاری برای تجزیه و تحلیل، محاسبه کرده‌ایم.  نتایج این پژوهش نشان می‌دهد به‌دلیل بی‌کشش‌بودن اقلام یارانه‌ای، هر گونه کاهش در پرداخت یارانه به کالاهای یادشده، به افزایش قیمت منجر شده ومخارج اضافی را به مصرف‌کنندگان تحمیل می‌کند.  با این وجود، تغییر ساختار پرداخت یارانه و کاهش تدریجی یارانه‌های پرداختی به نان، قندوشکر و روغن وسوق دادن آن به سمت شیر و گوشت، به‌صورت کاملاً هدفمند توصیه می‌شود.  

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 434.22 K

ارایه سیستم هشدار پیش از موعد برای بحران های مالی در اقتصاد ایران

مرتضی نادری

دوره 5، شماره 17 ، بهمن 1382، ، صفحه 147-174

چکیده

  به دلیل تاثیر منفی بحران های مالی بر عملکرد بخش واقعی اقتصادها و نیز پیامدهای رکودی متعاقب آن، اخیرا پپیش بینی بحران های مالی مورد توجه پژوهشگران اقتصادی قرار گرفته است. وقوع بحران مالی شرق آسیا در سال 1997 و احتمال بروز این بحران ها در فرایند جهانی شدن اقتصادها طی سالهای آینده، پژوهشگران اقتصادی را وادار کرده است که به موضوع ...  بیشتر به دلیل تاثیر منفی بحران های مالی بر عملکرد بخش واقعی اقتصادها و نیز پیامدهای رکودی متعاقب آن، اخیرا پپیش بینی بحران های مالی مورد توجه پژوهشگران اقتصادی قرار گرفته است. وقوع بحران مالی شرق آسیا در سال 1997 و احتمال بروز این بحران ها در فرایند جهانی شدن اقتصادها طی سالهای آینده، پژوهشگران اقتصادی را وادار کرده است که به موضوع پیش بینی بحران های مالی توجه ویژه ای داشته باشند. در این نوشتار، استفاده از سیستم هشدار پیش از موعد برای بحران های مالی به عنوان یک ابزار تجربی عیب یابی اقتصاد کلان برای اقتصاد ایران معرفی شده است. بر مبنای مطالعات انجام شده در دیگر کشورها و با استفاده از روش های مرسوم استخراج علایم و برآورد احتمال بحران، یک سیستم هشدار پیش از موعد بحران های مالی برای اقتصاد ایران ارایه شده که قادر است بحران های مالی را از قبل هشدار دهد. این سیستم برای رخداد بحران مالی سال 1372 شبیه سازی شده است. نتایج شبیه سازی علائم مناسبی را قبل از وقوع بحران ارائه می دهد. بدیهی است این سیستم را از طریق دیگر روش های اقتصادسنجی نیز می توان تکمیل کرد. می توان از این الگوها برای پیش بینی بحران های مالی آینده در کشور استفاده کرد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 470.47 K

اندازه‌گیری تأثیر تغییرات قیمت کالاها و خدمات بر فقر در ایران

خسرو پیرائی؛ محمدرضا شهسوار

دوره 12، شماره 36 ، مهر 1387، ، صفحه 153-185

چکیده

  یارانه­ها و مالیا­ت­ها ابزارهای مهم اجرای سیاست دولت با هدف کاهش فقر می­باشند . در این پژوهش، روشی برای ارزیابی یارانه­ها و مالیات­های غیرمستقیم از جنبه کاهش فقر در ایران ارائه می­نماییم. این روش به تشخیص این که "آیا سیاست یارانه­ها و مالیات­های غیرمستقیم دولت فقرگرا یا غیر فقرگراست؟ کمک می­کند . چنانچه منافع مالی ...  بیشتر یارانه­ها و مالیا­ت­ها ابزارهای مهم اجرای سیاست دولت با هدف کاهش فقر می­باشند . در این پژوهش، روشی برای ارزیابی یارانه­ها و مالیات­های غیرمستقیم از جنبه کاهش فقر در ایران ارائه می­نماییم. این روش به تشخیص این که "آیا سیاست یارانه­ها و مالیات­های غیرمستقیم دولت فقرگرا یا غیر فقرگراست؟ کمک می­کند . چنانچه منافع مالی حاصل از اجرای سیاست مالی دولت به نسبت برای افراد فقیر بیشتر از افراد غیرفقیر باشد، سیاست مالی دولت را می­توان سیاست مالی فقرگرا نامید . در این پژوهش، از کشش شاخص فقر فاستر، گریر و توربک نسبت به قیمت کالاها و خدمات استفاده کرده و سپس، شاخص به نفع فقیر برای قیمت­ها استخراج شده و سرانجام از این شاخص برای ارزیابی مالیات­های غیرمستقیم و یارانه‌ها  استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می­دهد که در سال­های 79-1383 در جوامع شهری و روستایی ایران افزایش قیمت اقلام خوراکی به افراد فقیر بیشتر از افراد غیرفقیر آسیب رسانده و پرداخت یارانه به گروه اقلام خوراکی ( بجز گروه نوشابه­ها و دخانیات ) در جوامع شهری و روستایی به نفع افراد فقیر بوده است، در حالی­که افزایش قیمت گروه­هایی نظیر بهداشت و درمان، حمل و نقل و ارتباطات و تحصیل و آموزش  به افراد غیرفقیر بیشتر از افراد فقیر آسیب رسانده و افراد غیرفقیر بیشتر از فقرا از یارانه‌های پرداختی به این بخش­ها منتفع شده­اند . بنابراین؛ بازنگری در نحوه پرداخت یارانه و کاهش آن و اعمال مالیات بر بخش­های یاد شده برای کاهش نابرابری و فقر، ضروری به­نظر می­رسد. 

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 338.4 K

عبور نرخ ارز و رابطه آن با سیاستهای پولی و درجه بازبودن اقتصاد در ایران به روش سیستمهای فازی عصبی

هوشنگ شجری؛ کمیل طیبی؛ سید عبدالمجید جلائی

دوره 8، شماره 26 ، فروردین 1385، ، صفحه 153-179

چکیده

  در این مقاله که مبتنی بر روش تحقیق توصیفی و علی و معلولی است، پس از تحلیل مبانی نظری به کمک سیستمهای فازی عصبی، به دو پرسش پاسخ داده می شود؛ اول اینکه، آیا عبور نرخ ارز در ایران صورت می گیرد؟ و دوم اینکه، سیاستهای پولی، ارزی و درجه باز بودن اقتصاد چه تاثیری بر عبور نرخ ارز در ایران خواهد داشت؟ برای پاسخ به این دو پرسش مدلی برای اقتصاد ...  بیشتر در این مقاله که مبتنی بر روش تحقیق توصیفی و علی و معلولی است، پس از تحلیل مبانی نظری به کمک سیستمهای فازی عصبی، به دو پرسش پاسخ داده می شود؛ اول اینکه، آیا عبور نرخ ارز در ایران صورت می گیرد؟ و دوم اینکه، سیاستهای پولی، ارزی و درجه باز بودن اقتصاد چه تاثیری بر عبور نرخ ارز در ایران خواهد داشت؟ برای پاسخ به این دو پرسش مدلی برای اقتصاد ایران طراحی و یک سیستم معادلات به کمک روش قدرتمند فازی عصبی برآورد شده است.با برآورد این مدل مشخص شد که عبور نرخ ارز در ایران وجود دارد و با توجه به مدلی که برای نرخ ارز واقعی در ایران تعیین شده است متغیرهایی چون سیاست پولی، سیاست ارزی و درجه باز بودن اقتصاد بر وضعیت عبور نرخ ارز در ایران تاثیر مثبت داشته است. این مقاله همچنین، نشان می دهد که سیستمهای فازی عصبی ابزاری کارآمد و دقیق نسبت به سایر ابزارهای موجود برای پیش بینیهای اقتصادی است و می تواند تحولات شگرفی در عرضه آینده نگری های اقتصادی ایجاد کند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 272.17 K

اثرات مخارج عمرانی دولت بر فقرزدایی در مناطق روستایی ایران

جواد ترکمانی؛ الهام جمالی مقدم

دوره 7، شماره 25 ، بهمن 1384، ، صفحه 153-174

چکیده

  هدف کلّی مطالعة جاری، بررسی اثرات مخارج عمرانی دولت بر فقر زدایی در مناطق روستایی ایران است. در این مطالعه، ابتدا با استفاده از آمارهای سری زمانی برای دورة 1350-1380 سیستم معادلاتی از متغیرهای تأثیرگذار بر فقر روستایی برآورد گردید. این سیستم از معادلات شامل توابع فقر روستایی، رشد بهره‌وری کلّ عوامل تولید کشاورزی، نرخ دستمزد، اشتغال ...  بیشتر هدف کلّی مطالعة جاری، بررسی اثرات مخارج عمرانی دولت بر فقر زدایی در مناطق روستایی ایران است. در این مطالعه، ابتدا با استفاده از آمارهای سری زمانی برای دورة 1350-1380 سیستم معادلاتی از متغیرهای تأثیرگذار بر فقر روستایی برآورد گردید. این سیستم از معادلات شامل توابع فقر روستایی، رشد بهره‌وری کلّ عوامل تولید کشاورزی، نرخ دستمزد، اشتغال غیرکشاورزی، آبیاری، توابع جاده، نرخ باسوادی و برق و همچنین تابع مربوط به نرخ مبادله است. به منظور تعیین روش برآورد توابع، پس از اطمینان از وضعیت ایستایی داده‌ها، آزمون اریب همزمانی و تست قطری بودن ماتریس واریانس – کوواریانس جملات پسماند انجام شد. سپس، با توجّه به نتایج این آزمونها، سیستم معادلات به روش حداقل مربعات سه مرحله‌ای برآورد گردید. اثرات نهایی مخارج دولت بر فقر روستایی نیز از طریق محاسبة کششهای جزئی محاسبه شد.  با توجّه به نتایج مطالعة حاضر، سرمایه‌گذاری در توسعه و عمران روستایی، جاده‌سازی، تحقیق و ترویج کشاورزی و در آبیاری، به ترتیب، دارای بیشترین تأثیر بر کاهش فقر روستایی است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 248.98 K

تعامل بازار سهام و ارز در ایران با تاکید بر تاثیر تکانه های نفتی

غلامرضا کشاورز حداد؛ سیدحسن معنوی

دوره 12، شماره 37 ، بهمن 1387، ، صفحه 155-177

چکیده

    بیشتر

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 311.52 K

ارزیابی رقابت‌پذیری بازار بانکی ایران با استفاده از مدل پانزار و راس

رضا نجارزاده؛ مرتضی عزتی؛ هادی میرزانژاد

دوره 17، شماره 51 ، تیر 1391، ، صفحه 157-179

چکیده

    در این مطالعه با استفاده از مدل پانزار و راس درجه­ رقابت­پذیری بانک­های خصوصی و دولتی ایران برای بازه­ زمانی 1388- 1376 با استفاده از داده­های ترکیبی مقطعی- سری زمانیِ همه بانک­های کشور که تا سال 1388 حداقل 4 سال فعالیت داشته­اند (18 بانک) به روش اقتصاد سنجی بررسی شده است. نتایج نشان می­دهند که بازار بانکی کشور در دوره­ مورد ...  بیشتر   در این مطالعه با استفاده از مدل پانزار و راس درجه­ رقابت­پذیری بانک­های خصوصی و دولتی ایران برای بازه­ زمانی 1388- 1376 با استفاده از داده­های ترکیبی مقطعی- سری زمانیِ همه بانک­های کشور که تا سال 1388 حداقل 4 سال فعالیت داشته­اند (18 بانک) به روش اقتصاد سنجی بررسی شده است. نتایج نشان می­دهند که بازار بانکی کشور در دوره­ مورد مطالعه به شکل بازار رقابت انحصاری نزدیک­تر بوده است تا بازار رقابت کامل و یا انحصار کامل. همچنین با استفاده از یک متغیر مجازی نشان دادیم که تفاوت معناداری بین درجه­ رقابت­پذیری بانکهای خصوصی و دولتی وجود دارد. نتیجه­ دیگر اینکه با ورود بانک­های خصوصی به شبکه­ بانکی، درجه­ رقابت­پذیری بازار بانکی کشور افزایش یافته است.  

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 227.87 K

بررسی و مقایسه بهره وری گروه های مختلف صنعتی کوچک و بزرگ ایران

محمد مولایی

دوره 7، شماره 22 ، فروردین 1384، ، صفحه 157-176

چکیده

  یکی از معیارهای مهمی که از طریق آن می توان به قدرت یک فعالیت صنعتی برای دستیابی به مزیت های نسبی در سطح داخلی و حتی در سطح خارجی پی برد، مقدار بهره وری عوامل تولید آن است. رشد بهره وری عوامل تولید موجب کاهش هزینه های تولید و افزایش قدرت رقابت تولیدکننده در بازار می گردد و سرمایه گذاران، صنایعی را در اولویت سرمایه گذاری خود قرار می دهند ...  بیشتر یکی از معیارهای مهمی که از طریق آن می توان به قدرت یک فعالیت صنعتی برای دستیابی به مزیت های نسبی در سطح داخلی و حتی در سطح خارجی پی برد، مقدار بهره وری عوامل تولید آن است. رشد بهره وری عوامل تولید موجب کاهش هزینه های تولید و افزایش قدرت رقابت تولیدکننده در بازار می گردد و سرمایه گذاران، صنایعی را در اولویت سرمایه گذاری خود قرار می دهند که علاوه برارزش افزوده قابل توجه، از بهره وری بالاتری نیز برخوردار باشند. در این پژوهش بهره وری کل، متوسط و نهایی فعالیت های مختلف صنعتی کوچک و بزرگ ایران که بر حسب طبقه بندی بین المللی (I.S.I.C.Rev.2) به گروه صنعتی تقسیم شده اند، طی دوره زمانی 1366-1380 محاسبه و مورد مقایسه قرار می گیرد. برای مطالعه و محاسبه بهره وری کل و نهایی صنایع مختلف از تابع تولید کاب- داگلاس استفاده شده است و به منظور محاسبه بهره وری متوسط، میانگین نسبت ارزش افزوده به عامل تولید کار و سرمایه طی دوره زمانی فوق مورد استفاده قرار گرفته است.نتایج پژوهش حاکی از آن است که بهره وری کل، متوسط و نهایی کل صنایع کوچک کمتر از کل صنایع بزرگ است، اما برخی از گروه های صنعتی کوچک نسبت به صنایع بزرگ دارای بهره وری بیشتری است. 

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 170.54 K

نقش حمایت های دولت در درآمد تولید کنندگان و مخارج مصرف کنندگان گندم و برنج در ایران

وحیده پریزن؛ محمد بخشوده

دوره 10، شماره 34 ، فروردین 1387، ، صفحه 161-178

چکیده

  هدف این پژوهش، بررسی میزان حمایت از تولیدکنندگان و مصرف کنندگان گندم و برنج در سال های پایانی سه برنامه اخیر توسعه (1372، 1378 و 1382) است که حمایت نهاده ای، حمایت قیمتی و کل حمایت داخلی این محصولات را در بر می گیرد. داده های مورد نیاز را از منابعی نظیر گزارش های سالانه تجارت خارجی و منابع موجود بانک مرکزی به دست آورده ایم. نتایج به دست آمده، ...  بیشتر هدف این پژوهش، بررسی میزان حمایت از تولیدکنندگان و مصرف کنندگان گندم و برنج در سال های پایانی سه برنامه اخیر توسعه (1372، 1378 و 1382) است که حمایت نهاده ای، حمایت قیمتی و کل حمایت داخلی این محصولات را در بر می گیرد. داده های مورد نیاز را از منابعی نظیر گزارش های سالانه تجارت خارجی و منابع موجود بانک مرکزی به دست آورده ایم. نتایج به دست آمده، نشان می دهد که دو محصول گندم و برنج در بیشتر سال های بررسی شده از حمایت بالایی برخوردار بوده، در نتیجه، بخشی از درآمد تولیدکنندگان و مخارج مصرف کنندگان این محصولات، از طریق به کارگیری ابزارهای حمایتی به دست آمده است. در تمام این سال ها، یارانه مصرفی گندم و برنج بیشتر از یارانه تولیدی آنها بوده و با توجه به سهم اندک حمایت قیمتی این محصولات، کل حمایت داخلی تقریباً با حمایت نهاده ای کل محصولات یادشده برابر بوده است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 200.96 K

اندازه‌گیری حداقل معاش با استفاده از سیستم مخارج خطی: مورد استان ایلام در طی دو برنامه‌

شاکر محمدی؛ علی سایه‌میری؛ هادی گرجی

دوره 9، شماره 31 ، تیر 1386، ، صفحه 165-188

چکیده

  تعاریف متعددی از مفهوم فقر ارائه‌شده که از نظر روش‌شناختی ماهیت بسیار متفاوتی دارند. همچنین، روش­های متفاوتی برای اندازه­گیری حداقل معاش ارائه شده است. در این پژوهش، حداقل معاش مناطق شهری استان ایلام به همراه شاخص­های مربوطه را اندازه­گیری، بررسی و تفسیر کرده‌ایم. بر همین اساس، خط فقر نسبی عبارت است از: عدم توانایی خانوارها ...  بیشتر تعاریف متعددی از مفهوم فقر ارائه‌شده که از نظر روش‌شناختی ماهیت بسیار متفاوتی دارند. همچنین، روش­های متفاوتی برای اندازه­گیری حداقل معاش ارائه شده است. در این پژوهش، حداقل معاش مناطق شهری استان ایلام به همراه شاخص­های مربوطه را اندازه­گیری، بررسی و تفسیر کرده‌ایم. بر همین اساس، خط فقر نسبی عبارت است از: عدم توانایی خانوارها در تأمین یک سطح معین از استانداردهای زندگی که در جامعه­ فعلی لازم و مطلوب تشخیص داده می­شود. برای بررسی سطح استاندارد زندگی از مؤلفه­های هشت گروه اصلی کالایی شامل خوراکی­ها، پوشاک، مسکن، لوازم و اثاثه، بهداشت و درمان، حمل ونقل، تفریح و تحصیل و گروه متفرقه به همراه شاخص قیمت آنها که توسط مرکز آمار ایران منتشر می­شود، استفاده کرده­ایم. در تعیین حداقل معاش از تابع تقاضای سیستم مخارج خطی استفاده شده که براساس آن، حداقل معاش برای سال 1374 برابر500/460/6 ریال بوده که در سال1383 به رقم 271/287/27ریال رسیده است. با توجه به حداقل معاش محاسبه‌شده، شاخص نسبت شمار، نسبت شکاف درآمدی، نابرابری درآمد بین فقرا و کاکوانی را نیز در سال­های 1374 تا 1383 محاسبه کرده‌ایم. براساس این شاخص­ها در سال  1374 به ترتیب برابر 52 درصد، 39 درصد ، 33 درصد و 17 درصد  بوده که در سال 1383 به ترتیب به 17 درصد، 33 درصد ،16 درصد و  3 درصد رسیده است. وضعیت و روند حرکت این شاخص­ها نشان‌دهنده بهبود وضعیت افراد فقیر در این دوره­ است. همچنین، با مقایسه­ این شاخص‌ها در سال­های برنامه­ دوم توسعه (1374 – 1378) با سال­های برنامه سوم (1379 – 1383 ) در می­یابیم که وضعیت فقر در برنامه سوم توسعه نسبت به برنامه­ دوم توسعه بهتر شده است؛ هر چند که حداقل معاش در برنامه­‌ سوم توسعه نسبت به برنامه­ دوم افزایش یافته است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 241.36 K

کاربرد الگوی پویا برای بهینه‌سازی درآمد ذخایر گازی ایران

احمد جعفری صمیمی؛ تورج دهقانی

دوره 9، شماره 30 ، فروردین 1386، ، صفحه 165-192

چکیده

  در این مقاله، تلاش شده است با استفاده از روشهای نوین بهینه‌سازی مارکوویتز و تئوری تحلیل ترجیحات، به یکی از مهمترین چالشهای سالهای اخیر وزارت نفت، یعنی تخصیص بهینه گاز طبیعی به گزینه‌های مختلف شامل صادرات، پتروشیمی و تزریق به میدانهای نفتی، پرداخته شود. نتایج، نشان می‌دهند که هم از لحاظ میانگینِ ارزش حال انتظاری و هم از نظر میزان ...  بیشتر در این مقاله، تلاش شده است با استفاده از روشهای نوین بهینه‌سازی مارکوویتز و تئوری تحلیل ترجیحات، به یکی از مهمترین چالشهای سالهای اخیر وزارت نفت، یعنی تخصیص بهینه گاز طبیعی به گزینه‌های مختلف شامل صادرات، پتروشیمی و تزریق به میدانهای نفتی، پرداخته شود. نتایج، نشان می‌دهند که هم از لحاظ میانگینِ ارزش حال انتظاری و هم از نظر میزان ریسک، ترتیب اولویت پروژه‌های گازی عبارت است از: پروژه‌های صادرات گاز، پروژه‌های تزریق گاز و پروژه‌های پتروشیمی. در انتخاب سبدهای دارایی روی مرز کارآمدی نیز چنانچه ریسک کمتر سبد دارایی مدنظر باشد، نسبت وزنی گاز تخصیص داده شده به پروژه‌های صادرات گاز کمتر از وضعیتی است که ریسک بیشتر همراه با بازدهی بیشتر مدنظر باشد. در حالی‌که نسبت وزنی گاز تخصیصی به پروژه‌های تزریق گاز و پتروشیمی، همزمان با بالارفتن ریسک و ارزش انتظاری، کاهش می‌یابند. بررسی رفتار ریسکی سرمایه‌گذار در دامنه ریسکهای مختلف نیز نشان می‌دهد هر چه سرمایه‌گذار ریسک‌پذیرتر باشد، درصد گاز تخصیص داده شده به پروژه‌های صادرات گاز افزایش می‌یابد. 

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 305.01 K

تورم و پس انداز خانوارهای روستایی (مطالعه موردی استان فارس)

زورار پرمه؛ محمد قربانی

دوره 6، شماره 19 ، تیر 1383، ، صفحه 169-187

چکیده

  از آنجا که تورم یکی از عوامل تاثیرگذار بر پس انداز خانوارها است، بنابراین در این مقاله، با استفاده از سیستم مخارج خطی به برآورد کشش های قیمتی خودی و متقاطع کالاهای 16 گانه و کشش پس انداز نسبت به قیمت و درآمد پرداخته شده است. نتایج گویای آن است که میل نهایی به مصرف کل 0.72 و میل نهایی به مصرف نوشابه ها و غذاهای آماده و دخانیات 0.098 و پس از آن ...  بیشتر از آنجا که تورم یکی از عوامل تاثیرگذار بر پس انداز خانوارها است، بنابراین در این مقاله، با استفاده از سیستم مخارج خطی به برآورد کشش های قیمتی خودی و متقاطع کالاهای 16 گانه و کشش پس انداز نسبت به قیمت و درآمد پرداخته شده است. نتایج گویای آن است که میل نهایی به مصرف کل 0.72 و میل نهایی به مصرف نوشابه ها و غذاهای آماده و دخانیات 0.098 و پس از آن مسکن 0.08 است. کمترین میل نهایی به مصرف را گروه آرد، غلات، نان و فرآورده های آن 0.0028 تشکیل می دهند (گروه هایی که دارای میل نهایی به مصرف بزرگی هستند، نشان دهنده درجه اهمیت آنها در بودجه خانوارها است). محاسبه کشش های درآمدی کالاها و و خدمات مورد مطالعه نشان می دهد که کالاهای خوراکی به جز نوشابه ها و غذاهای آماده در گروه کالاهای ضروری قرار می گیرند. بر همین اساس، مسکن، حمل و نقل و ارتباطات و گروه تفریحات و سرگرمی ها جز کالاهای لوکس محسوب می شوند. افزون بر این، محاسبه کشش قیمتی پس انداز گویای آن است که افزایش قیمت گروه های شش گانه آرد، غلات، نان و فرآورده های آن، گوشت، شیر و فرآورده های آن، روغن و چربیها، میوه ها و سبزی ها، پوشاک و کفش بیشترین تاثیر را بر کاهش پس انداز خانوارها دارد، به طوری که دامنه کشش قیمتی پس انداز آنها در دامنه 0.2015- تا 0.3477- قرار دارد. افزون بر این، کشش درآمدی پس انداز خانوارها برابر 2.45 و بدین معنی است که اگر درآمد خانوارهای روستایی 10 درصد افزایش یابد، میزان پس انداز 24.5 درصد افزایش خواهد یافت.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 159.63 K

بررسی عوامل تأثیرگذار بر رابطه میان رشد اقتصادی و کیفیت زیست‌محیطی

جمشید پژویان؛ مریم لشکری‌زاده

دوره 14، شماره 42 ، فروردین 1389، ، صفحه 169-188

چکیده

  فرایند رشد و توسعه اقتصادی کشورها در دهه‌های اخیر به‌گونه‌ای بوده که چالش‌های زیست‌محیطی به یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های سیاست‌گذاران تبدیل شده‌است. امروزه کشورها علاوه بر سیاست‌ها و اقدامات درون مرزی خود، ساماندهی آلودگی را در حوزه بین‌المللی دنبال می‌کنند. بدین روی، بررسی عوامل مؤثر بر رابطه رشد و آلودگی از آن جهت می‌تواند ...  بیشتر فرایند رشد و توسعه اقتصادی کشورها در دهه‌های اخیر به‌گونه‌ای بوده که چالش‌های زیست‌محیطی به یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های سیاست‌گذاران تبدیل شده‌است. امروزه کشورها علاوه بر سیاست‌ها و اقدامات درون مرزی خود، ساماندهی آلودگی را در حوزه بین‌المللی دنبال می‌کنند. بدین روی، بررسی عوامل مؤثر بر رابطه رشد و آلودگی از آن جهت می‌تواند حائز اهمیت باشد که ممکن است مبنای سیاست‌گذاری زیست‌محیطی در سطح ملی و بین‌المللی قرار گیرد. بدین منظور در این پژوهش تلاش نموده‌ایم تا با استفاده از روش داده‌های تابلویی، اثر رشد اقتصادی، تغییرات تکنیکی، ترجیحاتی و سیاسی (نقش دولت‌ها) بر میزان آلاینده‌های مهم هوا در  56 کشور منتخب با سطوح توسعه‌یافتگی متفاوت از جمله ایران، در دورهء 1995-2005 را آزمون نماییم. یافته‌ها نشان می‌دهد به‌رغم تأثیر مثبت رشد اقتصادی بر میزان آلاینده‌ها، ارتقای سطح تکنولوژی در کاهش آلاینده‌های دی‌اکسیدگوگرد و نیتروژن و بهبود شاخص‌های مربوط به اثر سیاسی در کاهش آلاینده دی‌اکسیدکربن نقش مهمی داشته‌است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 268.88 K

تاثیر آزادسازی اقتصاد بر اشتغال بخش صنعت ایران ( 1350 - 1382 )

رضا اکبریان؛ عباس محتشمی

دوره 8، شماره 29 ، بهمن 1385، ، صفحه 171-196

چکیده

  این مطالعه، اثر آزادسازی اقتصاد را بر اشتغال بخش صنعت در ایران بررسی می کند. برای این منظور تابع تقاضای نیروی کار در بخش صنعت به صورت تابعی از ارزش افزوده حقیقی، نرخ دستمزد حقیقی، هزینه استفاده از سرمایه و شاخصهای جهانی شدن در نظر گرفته شده است. نسبت صادرات به ارزش افزوده حقیقی، نسبت واردات به ارزش افزوده حقیقی و نسبت مجموع صادرات و ...  بیشتر این مطالعه، اثر آزادسازی اقتصاد را بر اشتغال بخش صنعت در ایران بررسی می کند. برای این منظور تابع تقاضای نیروی کار در بخش صنعت به صورت تابعی از ارزش افزوده حقیقی، نرخ دستمزد حقیقی، هزینه استفاده از سرمایه و شاخصهای جهانی شدن در نظر گرفته شده است. نسبت صادرات به ارزش افزوده حقیقی، نسبت واردات به ارزش افزوده حقیقی و نسبت مجموع صادرات و واردات به ارزش افزوده حقیقی به عنوان شاخصهای باز بودن اقتصاد یا جهانی شدن به کار برده شده اند.از برآوردگر حداقل مربعات معمولی برای تخمین تابع تقاضای نیروی کار استفاده شده است. آمارها، دوره زمانی1350-1382 را پوشش می دهند و آزمونهای لازم برای اجتناب از رگرسیونهای کاذب انجام شده است.نتایج نشان می دهد به غیر از نرخ دستمزد حقیقی، سایر متغیرها دارای رابطه مثبت و معنی دار با اشتغال در بخش صنعت در دوره مورد مطالعه در ایران می باشند. 

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 260.33 K

ارزیابی اقتصادی استفاده از انرژی خورشیدی در مقایسه با نیروگاه دیزلی

رحمان خوش اخلاق؛ علی مراد شریفی؛ میثم کوچک زاده

دوره 7، شماره 24 ، مهر 1384، ، صفحه 171-192

چکیده

  انرژی خورشیدی[1] یکی از مهمترین انواع انرژیهای تجدید پذیر[2] در ایران است؛ زیرا اکثر مناطق به ویژه کویر مرکزی از توانایی قابل توجهی در استفاده از انرژی خورشیدی برخودار است. هدف از نگارش این مقاله ارزیابی اقتصادی استفاده از نیروگاه خورشیدی (فتوولتاییک)[3] درمقایسه با نیروگاه دیزلی و اتصال به شبکة سراسری برق به منظور تأمین برق روستاهای ...  بیشتر انرژی خورشیدی[1] یکی از مهمترین انواع انرژیهای تجدید پذیر[2] در ایران است؛ زیرا اکثر مناطق به ویژه کویر مرکزی از توانایی قابل توجهی در استفاده از انرژی خورشیدی برخودار است. هدف از نگارش این مقاله ارزیابی اقتصادی استفاده از نیروگاه خورشیدی (فتوولتاییک)[3] درمقایسه با نیروگاه دیزلی و اتصال به شبکة سراسری برق به منظور تأمین برق روستاهای مرکزی در ایران است. در این باره با توجه به اطلاعات در دسترس وبا استفاده از تحلیل هزینة چرخة عمر[4]، هزینة تولید برق با روشهای مختلف محاسبه می‌گردد. نتایج به دست آمده از ارزیابی اقتصادیِ سناریوهای مختلف نشان می‌دهدکه هزینة واحد انرژیِ سیستمِ فتوولتاییک با Rls/kWh 960  از هزینة واحد انرژی در گزینه های دیگر کمتر است. 1. Solar Energy 2. renewable energy 3. photovoltalic power planet 4. life cycle cost analysis (LCCA)

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 381.41 K

نقش و جایگاه اقتصاد دانش محور در تقاضای نیروی کار ایران

مسعود صادقی؛ کریم آذربایجانی

دوره 8، شماره 27 ، تیر 1385، ، صفحه 175-197

چکیده

  دانش و فن آوری در افزایش تقاضای نیروی کار و کاهش نرخ بیکاری نقش مهمی را ایفا می کند. در اقتصاد دانش محور، گسترش دانش و مهارتها به نوآوری منجر می شود که این خود، سبب افزایش بهره وری، افزایش درآمدها و کاهش تورم و بیکاری خواهد شد. ارایه محصولات تکنولوژی، بازارها را توسعه داده و بر تقاضای نیروی کار می افزاید. از طرف دیگر، نیروی کاری که از ...  بیشتر دانش و فن آوری در افزایش تقاضای نیروی کار و کاهش نرخ بیکاری نقش مهمی را ایفا می کند. در اقتصاد دانش محور، گسترش دانش و مهارتها به نوآوری منجر می شود که این خود، سبب افزایش بهره وری، افزایش درآمدها و کاهش تورم و بیکاری خواهد شد. ارایه محصولات تکنولوژی، بازارها را توسعه داده و بر تقاضای نیروی کار می افزاید. از طرف دیگر، نیروی کاری که از سطح دانش و آموزش بیشتری برخوردار باشد، قادر است در چرخه تولید پویایی و تحول تکنولوژیک ایجاد کرده، سبب افزایش ظرفیت تولید صادرات دانش بر و توان رقابت در بازارهای بین المللی شود. فرصتهای شغلی متنوع و جدید، نتیجه توسعه تکنولوژی است. تکنولوژی از تعدد مشاغل دشوارتر می کاهد و بر میزان مشاغل تخصصی تر می افزاید. مشاغل جدیدی که تکنولوژی ایجاد می کند، یا از تکنولوژی استفاده می کند و یا آن را توسعه می دهد.مقاله حاضر در پی آن است که تاثیر دانش و فن آوری را بر تقاضای نیروی کار ایران در طی دوره 1350-1380 بررسی می کند. نتایج تخمین مدل نظری که به روش حداقل مربعات معمولی (OLS) تخمین زده شده، حاکی از قدرت توضیح دهندگی و تاثیر مثبت و معنی دار شاخصهای دانش و فن آوری بر تقاضای نیروی کار ایران است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 301.82 K

اثر شوک‌های بهره‌وری بر رشد اقتصادی ایران

تیمور محمدی؛ حسین اکبری فرد

دوره 11، شماره 35 ، تیر 1387، ، صفحه 177-204

چکیده

  شناسایی منابع اختلالات در تولید و رشد اقتصادی از مهم‌ترین مباحث اقتصاد کلان است. در مورد عوامل به‌وجودآورنده ادوار تجاری اختلاف نظرهای مهمی بین مکاتب مختلف اقتصادی وجود دارد.در این پژوهش از شیوه توصیفی و داده‌های دوره زمانی 1341-1384 استفاده کرده‌ایم. جهت بررسی اثر شوکهای بهره وری بر رشد اقتصادی، یک مدل بر اساس الگوی ادوار تجاری با ...  بیشتر شناسایی منابع اختلالات در تولید و رشد اقتصادی از مهم‌ترین مباحث اقتصاد کلان است. در مورد عوامل به‌وجودآورنده ادوار تجاری اختلاف نظرهای مهمی بین مکاتب مختلف اقتصادی وجود دارد.در این پژوهش از شیوه توصیفی و داده‌های دوره زمانی 1341-1384 استفاده کرده‌ایم. جهت بررسی اثر شوکهای بهره وری بر رشد اقتصادی، یک مدل بر اساس الگوی ادوار تجاری با تکنولوژی درون زا طراحی و مورد بررسی قرار گرفته است. از شاخص ترنکوئیست برای محاسبه بهره‌وری کل عوامل در اقتصاد ایران سود جسته‌ایم. سپس، از روش بلنچارد-کوا شوک‌های وارد شده بر تولید را به دو جزء موقتی و دائمی (بهره‌وری) تجزیه کرده‌ایم. نتایج نشان می دهد که شوک‌های طرف تقاضا به تنهائی اثر معنی داری بر رشد اقتصادی نداشته، شوک‌های طرف عرضه، اثر معناداری بر رشد اقتصادی دارند، همچنین تأثیر شوک‌های طرف تقاضا بر تغییرات تولید گذرا و شوک‌های طرف عرضه (شوک‌های بهره‌وری) تأثیر تجمعی بر رشد اقتصادی دارند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 281.05 K

ثبات مالی و نظامهای پیش هشداردهنده: درسهایی برای جمهوری اسلامی ایران

کاظم یاوری

دوره 17، شماره 50 ، فروردین 1391، ، صفحه 179-195

چکیده

  هدف اصلی این مقاله، مروری بر نظامهای «پیش هشداردهنده» و بحث درخصوص اهمیت و تناسب آنها در شرایط کنونی نظام مالی و اقتصاد ایران است. یک «نظام پیش هشداردهنده» براساس مجموعه خطرهای فعلی یک مؤسسه مالی، هشدارهایی را از قبل ایجاد می‌نماید که نشان‌دهنده مشکلات بالقوه برای مؤسسه در آینده است. هر چند رویکردهای متفاوتی برای مدل‌سازی ...  بیشتر هدف اصلی این مقاله، مروری بر نظامهای «پیش هشداردهنده» و بحث درخصوص اهمیت و تناسب آنها در شرایط کنونی نظام مالی و اقتصاد ایران است. یک «نظام پیش هشداردهنده» براساس مجموعه خطرهای فعلی یک مؤسسه مالی، هشدارهایی را از قبل ایجاد می‌نماید که نشان‌دهنده مشکلات بالقوه برای مؤسسه در آینده است. هر چند رویکردهای متفاوتی برای مدل‌سازی هشدار و پیش‌بینی خطرهای مالی و اقتصادی وجود دارد، ولی رویکرد «استخراج علامت» معروفترین است و نسبت به سایر رویکردها، بیشتر مورد توجه سیاستگزاران و مؤسسات مالی بوده است. این رویکرد به تفصیل تبیین خواهد شد. مقاله همچنین، به تجزیه و تحلیل اهمیت و تناسب «نظامهای پیش هشداردهنده» برای اقتصاد و نظام مالی ایران خواهد پرداخت. با اشاره به پاره‌ای از شاخصهای پیشرو، مقاله حاضر به مسئولین جمهوری اسلامی ایران و بویژه سیاستگزاران اقتصادی، توسعه و طرح‌ریزی یک "نظام پیش هشداردهنده" مناسب پیشنهاد می‌نماید که جهت اجتناب از بحران‌های مالی و اقتصادی در آینده و یا لااقل اتخاذ اقدامات لازم برای کاهش آثار منفی آنها، ضروری است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 299.49 K

طراحی و بررسی انواع صکوک استصناع قابل انتشار در بورس اوراق بهادار

محمد نقی نظرپور؛ ایوب خزائی

دوره 17، شماره 52 ، مهر 1391، ، صفحه 183-209

چکیده

  جهت نیل به اهداف سند چشم­انداز بیست ساله کشور، بازار سرمایه ایران به­عنوان یک بازار در حال توسعه می­بایست همپای سایر تحولات کشور توسعه و تکامل یافته و قادر به پاسخگویی به نیازهای اساسی جامعه امروزی باشد. به این لحاظ توسعه بازار سرمایه ایران و متنوع کردن ابزارهای موجود در آن الزامی است. بنابراین با توجه به نیاز کشور به جذب سرمایه ...  بیشتر جهت نیل به اهداف سند چشم­انداز بیست ساله کشور، بازار سرمایه ایران به­عنوان یک بازار در حال توسعه می­بایست همپای سایر تحولات کشور توسعه و تکامل یافته و قادر به پاسخگویی به نیازهای اساسی جامعه امروزی باشد. به این لحاظ توسعه بازار سرمایه ایران و متنوع کردن ابزارهای موجود در آن الزامی است. بنابراین با توجه به نیاز کشور به جذب سرمایه به­ منظور تأمین مالی طرح­های اقتصادی و زیربنایی و از طرفی کمبود منابع برای سرمایه­­گذاری در این طرح­ها و همچنین کمبود سرمایه­گذاری­­های خارجی به­دلیل اعمال تحریم­های اقتصادی، می­توان از ابزارهای مالی (مصوب شورای عالی بورس و اوراق بهادار) در چارچوب قانون عملیات بانکی بدون ربا بهره جست. یکی از این ابزارها، صکوک استصناع است. این مقاله به روش توصیفی و تحلیل محتوی با استفاده از منابع کتابخانه­ای، با معرفی صکوک استصناع و ضرورت و چگونگی شکل­گیری آن، این صکوک را به­عنوان ابزاری مناسب برای تأمین مالی در بازار سرمایه معرفی       می­نماید. در ادامه نیز صکوک استصناع بر مبنای خرید دین، صکوک استصناع بر مبنای اجاره به شرط تملیک و صکوک استصناع رهنی را به­عنوان گزینه­های قابل انتشار در بورس اوراق بهادار پیشنهاد و در آخر نیز ویژگی­های صکوک پیشنهادی را با یکدیگر مقایسه می­نماید. 

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 354.92 K