پژوهش‌های اقتصادی ایران

اثرات کاهش یارانه موادغذایی بر مصرف کنندگان در ایران

زکریا فرج‌زاده؛ بهاءالدین نجفی

دوره 6، شماره 20 ، مهر 1383، ، صفحه 135-156

چکیده

  پرداخت یارانه از جمله راه های انتقال درآمد است که به طور عمده به منظور حمایت از اقشار کم درآمد و بهبود توزیع درآمد صورت می گیرد. امروزه بنا به دلایل محدودیت بودجه و منابع کمیاب در کشورهای درحال توسعه وعدم تامین نیازهای اساسی گروه های فقیر، هدفمندسازی پرداخت یارانه به گروه های هدف، مورد توجه واقع شده است. بر این اساس، در این مطالعه دو ...  بیشتر پرداخت یارانه از جمله راه های انتقال درآمد است که به طور عمده به منظور حمایت از اقشار کم درآمد و بهبود توزیع درآمد صورت می گیرد. امروزه بنا به دلایل محدودیت بودجه و منابع کمیاب در کشورهای درحال توسعه وعدم تامین نیازهای اساسی گروه های فقیر، هدفمندسازی پرداخت یارانه به گروه های هدف، مورد توجه واقع شده است. بر این اساس، در این مطالعه دو هدف عمده اثرات تغذیه ای و رفاهی سطوح مختلف کاهش یارانه کالاهای اساسی (برنج، نان، روغن و قند و شکر) و همچنین، ارائه راهکارهای عملی مورد نظر است.ارزیابی روند فعلی مصرف کالاهای منتخب حاکی از وجود تفاوت قابل ملاحظه میان دهک های مختلف شهری و روستایی از لحاظ میزان مصرف و مخارج اختصاص یافته به این کالاها است. به گونه ای که در حال حاضر، دهک های درآمدی بالاتر هم از لحاظ کمیت وهم از لحاظ کیفیت از کالاهای منتخب بهره بیشتری می برند. رفتار مصرفی مصرف کنندگان شهری و روستایی نیز حاکی است که این کالاها به صورت مجموعه ای مکمل مصرف می شوند.تاثیر افزایش قیمت کالاهای منتخب بر روی میزان انرژی (بر حسب کالری) و درآمد دهک های مختلف و شاخص های فقر به کمک سناریو های مختلف افزایش قیمت این کالاها بررسی شد. نتایج حاصل از بررسی اثرات تغذیه ای حاکی است که افزایش همزمان قیمت تمامی کالاها مصرف کنندگان روستایی را اندکی بیش از مصرف کنندگان شهری تحت تاثیر قرار می دهد. افزایش قیمت برنج نیز در اغلب دهک های درآمدی مصرف کنندگان شهری را بیش از مصرف کنندگان روستایی با کاهش انرژی روبه رو می کند و در مورد نان این روند تا حدودی معکوس است. همچنین، میان دهک های درآمدی شهری و روستایی نیز میزان کاهش در کالری به طور نسبی نامنظم است.بررسی اثرات درآمدی افزایش قیمت قند و شکر و نان هم نشان داد که با افزایش قیمت این کالاها مصرف کنندگان روستایی نسبت به مصرف کنندگان شهری کاهش در درآمد بیشتری را تجربه می کنند. سناریو افزایش قیمت برنج و افزایش همزمان قیمت تمامی کالاها نیز در مناطق شهری بیشتر، دهک های درآمدی پایین و در میان مصرف کنندگان روستایی نیز بیشتر، دهک های درآمدی بالا را تحت تاثیر قرار می دهد.بر اساس نتایج به دست آمده پیشنهاد می شود ابتدا، دهک های درآمدی در مناطق شهری و روستایی شناسایی شود و توزیع یارانه ای کالاها در میان دهک های واقع در زیر خط فقر صورت گیرد. البته، کاهش توزیع یارانه ای این کالاها در میان دهک های درآمدی بالا نیز باید تدریجی صورت گیرد. 

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 221.32 K

تسهیلات بانک ها و سرمایه گذاری خصوصی در ایران

مصطفی سلیمی فر؛ مسعود قوی

دوره 4، شماره 13 ، بهمن 1381، ، صفحه 135-170

چکیده

  مقاله حاضر، برگرفته از پژوهشی با عنوان «بررسی اثرات اعتبارات شبکه بانکی بر سرمایه گذاری بخش خصوصی و تبیین علل آن» است. به این منظور ابتدا، نظریه های کلاسیک سرمایه گذاری مورد مطالعه قرار گرفته و سپس، با توجه به شرایط خاص کشور و با بهره گیری از سایر مطالعات انجام شده در این زمینه، الگویی را برای سرمایه گذاری بخش خصوصی ایران طراحی ...  بیشتر مقاله حاضر، برگرفته از پژوهشی با عنوان «بررسی اثرات اعتبارات شبکه بانکی بر سرمایه گذاری بخش خصوصی و تبیین علل آن» است. به این منظور ابتدا، نظریه های کلاسیک سرمایه گذاری مورد مطالعه قرار گرفته و سپس، با توجه به شرایط خاص کشور و با بهره گیری از سایر مطالعات انجام شده در این زمینه، الگویی را برای سرمایه گذاری بخش خصوصی ایران طراحی کرده ایم که در آن، سرمایه گذاری بخش خصوصی به صورت تابعی از سرمایه گذاری بخش دولتی، تولید ناخالص داخلی، نرخ تورم، وام ها و اعتبارات اعطایی شبکه بانکی به بخش خصوصی است.نتایج حاصل از تخمین الگوی مورد بحث، بیانگر تاثیر معنی دار اعتبارات اعطایی شبکه بانکی بر سرمایه گذاری بخش خصوصی است. در بررسی علل این تاثیر، سیاست های پولی و اعتباری، دلایل ساختاری و جانشینی پول و سرمایه مطرح و پیشنهادهای لازم ارائه شده است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 927.21 K

اثر FDI بر رشد اقتصادی کشورهای میزبان منتخب

بهروز هادی زنوز؛ پروانه کمالی دهکردی

دوره 13، شماره 39 ، تیر 1388، ، صفحه 136-113

چکیده

  دراین پژوهش به بررسی اثر FDI[1] بررشد اقتصادی کشورهای میزبان می‌پردازیم. در این راستا 67 کشور را که مطابق گزارش آنکتاد در بین140 کشور جهان در جذب FDI از عملکرد بهتری برخوردار بوده‌اند انتخاب شده و با کاربرد تکنیک‌های اقتصادسنجی در قالب داده‌های تابلویی برای سال‌های 1998-2004 برآوردهای لازم را انجام داده‌ایم. دراین پژوهش فرضیه "رابطه رشد ...  بیشتر دراین پژوهش به بررسی اثر FDI[1] بررشد اقتصادی کشورهای میزبان می‌پردازیم. در این راستا 67 کشور را که مطابق گزارش آنکتاد در بین140 کشور جهان در جذب FDI از عملکرد بهتری برخوردار بوده‌اند انتخاب شده و با کاربرد تکنیک‌های اقتصادسنجی در قالب داده‌های تابلویی برای سال‌های 1998-2004 برآوردهای لازم را انجام داده‌ایم. دراین پژوهش فرضیه "رابطه رشد اقتصادی و جذب FDI " را با استفاده از مدل رشد اقتصادی رومر ـ منکیو ـ ویل (1992) مورد آزمون قرار داده‌ایم. کشورهای مورد بررسی در چهار گروه متمایز به شرح زیر به صورت جداگانه مورد بررسی قرار گرفته‌اند: 1. کل کشورهایی که نسبت به شاخص‌های بالقوه از عملکرد خوبی برخوردار بوده‌اند، 2.  کشورهای درحال توسعه که نسبت به شاخص‌های بالقوه ازعملکرد خوبی برخوردار بوده‌اند، 3.  کشورهای در حال توسعه غیر نفتی که نسبت به شاخص‌های بالقوه از عملکرد خوبی برخوردار بوده‌اند، 4.  کشورهای نفت خیز. نتایج پژوهش بیانگر این است که: اول، FDI رشد اقتصادی کشورهای میزبان را تقویت می‌کند.دوم، درجه توسعه کشور میزبان بر میزان جذب FDI اثر گذاشته وسوم تفاوت معنا داری بین تعیین‌کننده‌های رشد اقتصادی درکشورهای نفت خیز با کشورهای دیگر وجود دارد. [1]. .Foreign Direct Investment

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 342.57 K

بررسی تابع تقاضای گازطبیعی (خانگی و تجاری) در ایران

غلامرضا کشاورز حداد؛ محمد میرباقری‌جم

دوره 9، شماره 32 ، مهر 1386، ، صفحه 137-160

چکیده

  علاوه بر تغییرات دما و شرایط جوّی- که عامل اصلی نوسانات فصلی تقاضای انرژی محسوب می‌شوند- عوامل دیگری نظیر شوک­های فصلی غیر‌قابل مشاهده بر نوسانات فصلی تقاضای انرژی تأثیر می‌گذارند. همچنین غیر از عوامل اقتصادی قابل مشاهده نظیر قیمت و درآمد، عوامل غیر‌اقتصادی همانند تغییر سلیقه مصرف­کنندگان و پیشرفت تکنولوژی و عوامل دیگری که ...  بیشتر علاوه بر تغییرات دما و شرایط جوّی- که عامل اصلی نوسانات فصلی تقاضای انرژی محسوب می‌شوند- عوامل دیگری نظیر شوک­های فصلی غیر‌قابل مشاهده بر نوسانات فصلی تقاضای انرژی تأثیر می‌گذارند. همچنین غیر از عوامل اقتصادی قابل مشاهده نظیر قیمت و درآمد، عوامل غیر‌اقتصادی همانند تغییر سلیقه مصرف­کنندگان و پیشرفت تکنولوژی و عوامل دیگری که قابل مشاهده نیز نیستند، بر روند اصلی تقاضای انرژی اثر می‌گذارند. به کار‌گیری روش مدل ساختار سری زمانی ، این امکان را می‌دهد که بتوان هر دو مؤلفه روند تصادفی و فصلی تصادفی را در تقاضای انرژی به منظور برآورد صحیح کشش­های درآمدی و قیمتی، وارد و مدلسازی کرد. سپس با استفاده از فیلتر کالمن با روش حداکثر راستنمایی، برآوردهای نااریب پارامترهای تابع تقاضا محاسبه می‌شود.در ایران برای اولین بار، برآورد تابع تقاضای گاز طبیعی در بخش خانگی و تجاری کشور با روش  انجام شده است. در تابع تقاضای برآورد شده مؤلفه روند مشاهده نمی‌شود. ماهیّت مؤلفه فصلی تصادفی بوده و کشش مصرف سرانه گاز طبیعی نسبت به دما 26/0- درصد برآورد شده است. کشش­های بلندمدت قیمتی و درآمدی نیز به ترتیب حدود 13/0- و 17/0 درصد محاسبه شده‌ است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 286.01 K

استراتژی های پوشش ریسک قیمت سکه بهار آزادی: مقایسه بین رویکردهای ADCC، GO-GARCH و GARCH

الهام فرزانگان

دوره 23، شماره 75 ، تیر 1397، ، صفحه 137-166

https://doi.org/10.22054/ijer.2018.9124

چکیده

  در این مقاله با به‌کارگیری نسل جدید مدل­های نوسان­پذیری چندمتغیره شامل مدل ADCC، مدل GO-GARCH و مدل­های GARCH مبتنی‌بر کاپیولا، به تخمین و بررسی عملکرد پوشش ریسک بازار نقد با بازار آتی سکه بهار آزادی، طی دوره زمانی 5/8/1389 تا 31/4/1395، پرداخته­ایم. نتایج تجربی حاکی از برتری نسبت­های پوشش ریسک به‌دست آمده از مدل GO-GARCH در مقایسه با سایر ...  بیشتر در این مقاله با به‌کارگیری نسل جدید مدل­های نوسان­پذیری چندمتغیره شامل مدل ADCC، مدل GO-GARCH و مدل­های GARCH مبتنی‌بر کاپیولا، به تخمین و بررسی عملکرد پوشش ریسک بازار نقد با بازار آتی سکه بهار آزادی، طی دوره زمانی 5/8/1389 تا 31/4/1395، پرداخته­ایم. نتایج تجربی حاکی از برتری نسبت­های پوشش ریسک به‌دست آمده از مدل GO-GARCH در مقایسه با سایر مدل­های رقیب، برای پوشش ریسک نوسانات قیمت­های نقد با آتی سکه بهار آزادی است. نتایج تجربی همچنین نشان می­دهند که قیمت­های نقد و آتی طی دوران تنش در بازار سکه، گرایش به هم­حرکتی دارند. در واقع، سرمایه­گذارانی که پورتفولیوهای متنوع­سازی شده از سکه و آتی آن نگهداری می­کنند، ممکن است با زیان­های قابل توجهی طی زمان­های رکود بازار سکه رو‌به‌رو شوند. در چنین شرایطی، اتخاذ موقعیت فروش در آتی سکه برای سرمایه‌گذاران در بازار نقد می­تواند با منفعت همراه باشد، زیرا به کاهش زیان­های حدی پورتفولیو کمک می‌کند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 444 K

بررسی رابطه توسعه نظام مالی با رشد اقتصادی

سید نظام‌الدین مکیان؛ محمدرضا ایزدی

دوره 20، شماره 62 ، فروردین 1394، ، صفحه 139-162

https://doi.org/10.22054/ijer.2015.2493

چکیده

  در میان عوامل موثر بر رشد اقتصادی (مانند میزان انباشت سرمایه فیزیکی، سرمایه انسانی، درجه باز بودن اقتصاد و...) در سال­های اخیر، نقش واسطه­های مالی در بهبود رشد اقتصادی پررنگ­تر شده است. با توجه به اهمّیّت موضوع، در این مطالعه رابطه بین ساختار مالی و توسعه مالی به عنوان شاخص­های توسعه نظام مالی بر روی رشد اقتصادی در کشورهای منتخب ...  بیشتر در میان عوامل موثر بر رشد اقتصادی (مانند میزان انباشت سرمایه فیزیکی، سرمایه انسانی، درجه باز بودن اقتصاد و...) در سال­های اخیر، نقش واسطه­های مالی در بهبود رشد اقتصادی پررنگ­تر شده است. با توجه به اهمّیّت موضوع، در این مطالعه رابطه بین ساختار مالی و توسعه مالی به عنوان شاخص­های توسعه نظام مالی بر روی رشد اقتصادی در کشورهای منتخب اسلامی طی دوره 1989 تا 2011 با استفاده از  روش حداقل مربعات کاملاً اصلاح شده (FMOLS) مورد بررسی قرارگرفته است. نتایج بر مثبت و معنادار شدن اثر هر دو متغیر ساختار مالی و توسعه مالی به عنوان شاخص­های توسعه نظام مالی بر رشد اقتصادی دلالت می­کند. یافته‌ها نیز  مؤید این است‌که نظام مالی مبتنی بر بازار اثر قوی­تری بر رشد اقتصادی دارد. همچنین، نتایج نشان می دهد که در کوتاه مدت رابطه علّی یک­طرفه از متغیرهای توسعه نظام مالی به رشد اقتصادی و در بلندمدت رابطه دوطرفه وجود داردکه فرضیه مرحله توسعه­یافتگی پاتریک را تأیید می­نماید.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 8.08 M

تأثیر نیروی کار مهاجر بر بهره‏وری بخش مسکن ایران

حمید سپهردوست

دوره 17، شماره 50 ، فروردین 1391، ، صفحه 139-157

چکیده

  کشور ایران میزبان بیشترین تعداد مهاجران در فرم پناهندگان افغان از سال 1982 بوده است. به این پناهندگان اجازه داده شده است که برای پیدا کردن شغل در بازار نیروی کار ایران، به دنبال آن سری از کارهای سخت فیزیکی نظیر فعالیت‏های ساخت و ساز در بخش مسکن باشند که در بسیاری از مواقع بدلیل عدم برخورداری از صرفه جویی‏های اقتصادی، نمی‏توان براحتی ...  بیشتر کشور ایران میزبان بیشترین تعداد مهاجران در فرم پناهندگان افغان از سال 1982 بوده است. به این پناهندگان اجازه داده شده است که برای پیدا کردن شغل در بازار نیروی کار ایران، به دنبال آن سری از کارهای سخت فیزیکی نظیر فعالیت‏های ساخت و ساز در بخش مسکن باشند که در بسیاری از مواقع بدلیل عدم برخورداری از صرفه جویی‏های اقتصادی، نمی‏توان براحتی آنها را با کارگران ایرانی پر نمود. در این تحقیق سعی شده که به بررسی اثرات به‏کارگیری کارگران مهاجرافغان و عملکرد آنها بر بهره‏وری بخش ساخت و ساز اقتصاد ایران طی دوره 2009 - 2006، با استفاده از مدل تحلیل پوششی داده ها(DEAٍَِ) پرداخته شود. نتایج تحقیق نشان می‏دهد که با وجود تحمل هزینه‏های گزاف اقتصادی در ارتباط با پذیرش این تعداد از مهاجرین به داخل کشور( بیش از یک میلیون پناهنده)، کشور مزبور توانسته است منافعی انکار ناپذیر را از حضور کارگران مهاجر افغانی نصیب خود سازد. همچنین تجزیه و تحلیل آماری نشان می‏دهد که تفاوت معنی‏داری بین نمرات بهره‏وری استان‏هایی که از تمرکز نیروی کار مهاجر بیشتری در فعالیت های ساخت و ساز نسبت به سایر استان‏ها وجود دارد. این بدان معناست که سطوح بالاتر کارایی فنی در بخش مسکن بسیاری از استان‏های کارآمد را می‏توان طی دوره مطالعه به برخورداری این استان‏ها از تمرکز نیروهای کارگر مهاجر بدلیل وجود خصلتهای رقابت پذیری، انعطاف پذیری و دریافت سطوح دستمزد پایین نسبت داد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 209.04 K

بازتوزیع درآمد در صندوق تامین اجتماعی ایران و اثر تورم بر آن

علی محمد کیمیاگری؛ رضا منوچهری راد

دوره 15، شماره 45 ، بهمن 1389، ، صفحه 139-180

چکیده

  یکی از بنیادی ترین کارکردهای نظامهای تامین اجتماعی، کارکرد باز توزیعی این صندوقها میباشد. این کارکرد بسته به سازماندهی مالی صندوق و حرکت از موقعیت FUND به PAYG و یا بالعکس، دارای خاصیت باز توزیع بین قشری و یا بین نسلی می شود. بنا به قانون، ساز و کار در نظر گرفته شده در صندوق بیمه تامین اجتماعی ایران، از نوع FUND است. بنابراین انتظار می رود، ...  بیشتر یکی از بنیادی ترین کارکردهای نظامهای تامین اجتماعی، کارکرد باز توزیعی این صندوقها میباشد. این کارکرد بسته به سازماندهی مالی صندوق و حرکت از موقعیت FUND به PAYG و یا بالعکس، دارای خاصیت باز توزیع بین قشری و یا بین نسلی می شود. بنا به قانون، ساز و کار در نظر گرفته شده در صندوق بیمه تامین اجتماعی ایران، از نوع FUND است. بنابراین انتظار می رود، باز توزیع رخ داده از نوع بین قشری باشد. تحقیق حاضر با بهره گیری از روش ارزیابی حسابهای انفرادی بیمه شدگان به آزمون این مهم، پرداخته است. نتایج نشان میدهد که در دهک های مختلف جامعه هدف، نرخ بازدهداخلی سرمایه گذاری IRR)) 47 تا 85 % با میانگین 53% و نسبت منافع به هزینه (B/C)، 2.6 تا 10.3 با میانگین 3.7 می باشد.  این موضوع نشان میدهد، نرخ بایسته بازده سرمایه گذاری صندوق 53% است. درحالیکه بنا به برآوردهای موجود، این نرخ در بلند مدت، به طور خوش بینانه 30% است. که نشان میدهد، عملا توزیع بین نسلی است. آزمون اثر افزایش نرخ تورم بر باز توزیع درآمدها حاکی از زیان بیشتر نسلهای حال و آینده صندوق و تشدید توزیع بین نسلی می باشد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 477.11 K

متوسط زمان انتظار برای مشاهده روند صعودی در قیمت سکه با استفاده از دنباله تبادل‌پذیر جزیی

غلامعلی پرهام؛ بهاره عزیزی

دوره 18، شماره 55 ، تیر 1392، ، صفحه 141-158

چکیده

  در این مقاله روند قیمت ماهانه سکه تمام بهار آزادی برای یک دوره 27 ساله با استفاده از دنباله‌‌های تبادل‌پذیر جزیی مورد تجزیه و تحلیل قرار می‏گیرد. این داده‏ها براساس افزایش یا کاهش قیمت نسبت به ماه قبل، دنباله‏هایی از گردش‏های موفقیت و شکست را تولید می‏کنند. هدف به‏دست آوردن روند صعودی یا نزولی قیمت سکه تمام بهار آزادی با ...  بیشتر در این مقاله روند قیمت ماهانه سکه تمام بهار آزادی برای یک دوره 27 ساله با استفاده از دنباله‌‌های تبادل‌پذیر جزیی مورد تجزیه و تحلیل قرار می‏گیرد. این داده‏ها براساس افزایش یا کاهش قیمت نسبت به ماه قبل، دنباله‏هایی از گردش‏های موفقیت و شکست را تولید می‏کنند. هدف به‏دست آوردن روند صعودی یا نزولی قیمت سکه تمام بهار آزادی با استفاده از این گردش‏ها است. ابتدا تبادل‌پذیری جزیی داده‌ها را بررسی و مرتبه وابستگی آنها را با استفاده از شبیه‏سازی مونت کارلو تعیین می‏کنیم. سپس امید ریاضی زمان انتظار برای رسیدن به اولین گردش‏ با طول‏های متفاوت را تعیین می‏کنیم. نتایج نشان می‌دهد که داده‌ها، تبادل‌پذیر جزیی از مرتبه یک هستند و متوسط زمان برای مشاهده حداکثر شش ماه روند صعودی قیمت سکه، قابل پیش‌بینی است. 

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 291.76 K

آیا در صنایع کارخانه‌ای ایران دستمزد با توجه به بهره‌وری تعیین می‌شود؟

حسن طایی؛ جاوید بهرامی؛ نازیلا باقری

دوره 14، شماره 43 ، تیر 1389، ، صفحه 141-160

چکیده

  کوشش‌های اقتصادی انسان در مقام کارفرما یا کارگر همواره معطوف به آن بوده که حداکثر نتیجه را با کمترین امکانات و عوامل موجود به دست آورد، این تمایل را می‌توان دستیابی به بهره‌وری و حقوق و دستمزد بالاتر نامید. اما اینکه دستمزد تا چه حد تحت تأثیر تحولات بهره‌وری و عوامل دیگر تأثیرگذار تغییر می‌کند، موضوعی قابل بحث و بررسی است. در این ...  بیشتر کوشش‌های اقتصادی انسان در مقام کارفرما یا کارگر همواره معطوف به آن بوده که حداکثر نتیجه را با کمترین امکانات و عوامل موجود به دست آورد، این تمایل را می‌توان دستیابی به بهره‌وری و حقوق و دستمزد بالاتر نامید. اما اینکه دستمزد تا چه حد تحت تأثیر تحولات بهره‌وری و عوامل دیگر تأثیرگذار تغییر می‌کند، موضوعی قابل بحث و بررسی است. در این پژوهش، با استفاده از داده‌های کارگاه‌های بزرگ صنعتی ایران در فعالیت‌های 22 گانه در طول سال‌های 1373-1384 و روش داده‌های تابلویی[1]، این نتیجه به دست آمده که هر چند در مجموعه صنایع کشور، بهره‌وری در کنار تحصیلات، مهارت و نسبت شاغلان تولیدی از عوامل تعیین‌کننده دستمزد به شمار می‌آید، ولی میزان تأثیرگذاری بهره‌وری در مقایسه با عوامل دیگر بسیار ناچیز است. به نظر می‌رسد که در تعیین دستمزد منابع انسانی در صنایع کارخانه‌ای، بیش از اینکه به بهره‌وری توجه شود، به عوامل دیگر توجه شده است.[2]   [1]. Panel Data [2]. نویسندگان از دکتر حمید آماده  به خاطر ارائه نظرات سودمندشان  تشکر می‌کنند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 239.93 K

بررسی چگونگی انتقال تغییرات قیمتی از شاخص قیمتی عمده فروشی به شاخص قیمتی خرده‌فروشی در ایران

محمدحسن فطرس؛ مهدی ترکمنی

دوره 11، شماره 35 ، تیر 1387، ، صفحه 141-158

چکیده

  در این پژوهش، با استفاده از روش خودرگرسیون برداری (VAR) به بررسی رابطه بین شاخص‌های قیمتی تولید‌کننده(PPI)، عمده‌فروشی(WPI) و مصرف‌کننده(CPI) می‌پردازیم. بدین منظور، 192 مشاهده ماهانه از 1369.1 تا 1384.12 این شاخص‌ها را جمع‌آوری و مورد بررسی قرار داده‌ایم. نتایج نشان می‌دهد که بروز تکانه در PPI باعث افزایش WPI و CPI  از همان آغاز وقوع تکانه می‌شود. ...  بیشتر در این پژوهش، با استفاده از روش خودرگرسیون برداری (VAR) به بررسی رابطه بین شاخص‌های قیمتی تولید‌کننده(PPI)، عمده‌فروشی(WPI) و مصرف‌کننده(CPI) می‌پردازیم. بدین منظور، 192 مشاهده ماهانه از 1369.1 تا 1384.12 این شاخص‌ها را جمع‌آوری و مورد بررسی قرار داده‌ایم. نتایج نشان می‌دهد که بروز تکانه در PPI باعث افزایش WPI و CPI  از همان آغاز وقوع تکانه می‌شود. این افزایش در هر دو شاخص بیش از یک سال ادامه می‌یابد؛ اما با گذشت زمان از بین می‌رود. وقوع تکانه در WPI باعث می‌شود که CPI از همان دوره اول با افزایش مواجه شود؛ اما، این تأثیر در کمتر از 6 ماه از بین می‌رود. همچنین، PPI تغییرات CPI را به‌خوبی توضیح می‌دهد، اما قدرت کمتری در توضیح تغییرات WPI دارد. WPI نیز تغییرات CPI را به‌خوبی توضیح می‌دهد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 212.94 K

بی ثباتی تجارت (صادرات و واردات) محصولات کشاورزی در اقتصاد ایران (1360-1378) : تجزیه شاخص بی ثباتی کوپاک

علی حسین صمدی

دوره 6، شماره 18 ، فروردین 1383، ، صفحه 141-155

چکیده

  در این مقاله منابع بی ثباتی ارزش صادرات 26 محصول کشاورزی و منابع بی ثباتی ارزش واردات 22 محصول کشاورزی با استفاده از فرم تعدیل یافته شاخص بی ثباتی کوپاک، پیشنهادی پال و پال (1998، (Pal and Pal به بی ثباتی قیمت، بی ثباتی مقدار و بی ثباتی تاثیر متقابل قیمت و مقدار به صورت ضربی تجزیه شده است. برخی از یافته های مقاله حاضر حکایت از این دارد که انواع ...  بیشتر در این مقاله منابع بی ثباتی ارزش صادرات 26 محصول کشاورزی و منابع بی ثباتی ارزش واردات 22 محصول کشاورزی با استفاده از فرم تعدیل یافته شاخص بی ثباتی کوپاک، پیشنهادی پال و پال (1998، (Pal and Pal به بی ثباتی قیمت، بی ثباتی مقدار و بی ثباتی تاثیر متقابل قیمت و مقدار به صورت ضربی تجزیه شده است. برخی از یافته های مقاله حاضر حکایت از این دارد که انواع دانه های روغنی، انواع کرک ،خرمای تازه یا خشک، فندق تازه یا خشک ،ماهی و پوست از یک درجه بالای رقابت پذیری در بازارهای خارجی برخوردارند و در این کالاها بی ثباتی تاثیر متقابل اثر تقویتی بر بی ثباتی ارزش صادرات اعمال می کند. همچنین، جو، برنج نیمه سپید کرده، سبزیجات، گندم سخت ،زردچوبه، انواع فلفل خشک ،انواع گوشت ،کره، پنیر، شیر کالاهایی هستند که جانشین های نزدیکی در بازارهای داخلی ندارند. قانون تقاضا در مورد کلیه کالاهای ذکر شده صادق نیست و ضریب همبستگی بین قیمت و مقدار این کالاها مثبت است. دامنه نوسان شاخص بی ثباتی تاثیر متقابل قیمت و مقدار به و ارزش صادرات محصولات کشاورزی بیش از بی ثباتی ارزش و تاثیر متقابل قیمت و مقدار واردات این محصولات بوده، اما، دامنه نوسان شاخص های بی ثباتی قیمت و مقدار واردات بیش از صادرات محصولات کشاورزی بوده است. بر اساس یافته های این مطالعه پیشنهاد شده است که در سیاست های متنوع سازی صادرات به کالاهای دارای درجه بالای رقابت پذیری اهمیت خاصی داده شود و ساختار تولید داخلی برخی از محصولات به گونه ای تغییر داده شود که بتوان جایگزین واردات کرد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 280.95 K

برآورد تقاضای لبنیات در کشور ایران: کاربردی از مدل دابل هاردل

محمد امین کوهبر

دوره 17، شماره 52 ، مهر 1391، ، صفحه 143-168

چکیده

  در این مقاله، مخارج خانوارهای ایرانی روی مواد لبنی با استفاده از داده­های آماری 1388 هزینه درآمد خانوارهای شهری و روستایی کشور مورد برآورد قرار گرفته است. هدف اصلی، بررسی عواملی است که بر دو تصمیم مشارکت در مصرف و میزان مصرف لبنیات در جامعه خانوارهای ایرانی تأثیرگذارند. به همین منظور از الگوی دابل هاردل با تصحیح باکس-کاکس و در نظر ...  بیشتر در این مقاله، مخارج خانوارهای ایرانی روی مواد لبنی با استفاده از داده­های آماری 1388 هزینه درآمد خانوارهای شهری و روستایی کشور مورد برآورد قرار گرفته است. هدف اصلی، بررسی عواملی است که بر دو تصمیم مشارکت در مصرف و میزان مصرف لبنیات در جامعه خانوارهای ایرانی تأثیرگذارند. به همین منظور از الگوی دابل هاردل با تصحیح باکس-کاکس و در نظر گرفتن ناهمسانی واریانس و عدم نرمال بودن توزیع جملات اختلال استفاده شد. به دنبال برآورد ضرایب بدست آمده، با استفاده از برنامه­نویسی در نرم­افزار استاتا، کششهای  حاشیه­ای و نقطه میانی هزینه سرانه مصرف لبنیات نسبت به هریک از متغیرهای توضیحی محاسبه شدند. نتایج بدست آمده، بیانگر تأثیر ویژگی­های اجتماعی همچون سن سرپرست خانوار، شهری یا روستایی بودن آنها، میزان تحصیلات و بعد خانوار بر مصرف لبنیات بوده است. ضمناً متغیرهای درآمد خانوار، قیمت خودی هریک از مواد لبنی و شاخص قیمت لبنیات، متغیرهای اقتصادی تأثیرگذار بر هزینه لبنیات خانوار هستند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 252.78 K

ارزیابی تغییرات تکنولوژی و تأثیر آن بر ترکیب نهاده و مقیاس تولید در صنایع کارخانه‌ای ایران

محمدنبی شهیکی تاش؛ جواد طاهرپور؛ علی نوروزی

دوره 21، شماره 67 ، تیر 1395، ، صفحه 143-179

https://doi.org/10.22054/ijer.2016.7239

چکیده

  این پژوهش با به‌کارگیری یک تابع هزینه انعطاف­پذیر، به محاسبه شاخص تغییرات تکنولوژی، بهره­وری کل عوامل و تأثیر تکنولوژی بر ترکیب نهاده و مقیاس تولید بخش صنعت ایران پرداخته است. با توجه به محاسبه مقادیر تغییرات تکنولوژی در سطح متوسط داده­ها، هزینه کل تولید صنعت دچار کاهشی 49/0 درصدی طی سال‌های 1375 تا 1388 شده است. تمام 23 صنعت مورد ...  بیشتر این پژوهش با به‌کارگیری یک تابع هزینه انعطاف­پذیر، به محاسبه شاخص تغییرات تکنولوژی، بهره­وری کل عوامل و تأثیر تکنولوژی بر ترکیب نهاده و مقیاس تولید بخش صنعت ایران پرداخته است. با توجه به محاسبه مقادیر تغییرات تکنولوژی در سطح متوسط داده­ها، هزینه کل تولید صنعت دچار کاهشی 49/0 درصدی طی سال‌های 1375 تا 1388 شده است. تمام 23 صنعت مورد مطالعه، دارای انحراف از تکنولوژی نهاده بوده و تغییرات تکنولوژی موجب ذخیره مهم‌ترین نهاده تولید، یعنی مواد اولیه شده و در سمتی دیگر، موجب افزایش به‌کارگیری از سه نهاده نیروی­ کار، سرمایه و انرژی شده است. تغییرات تکنولوژی علاوه بر اینکه غیرخنثی است، موجب تغییر در مقیاس تولید شده و براساس ضریب انحراف تکنولوژی مقیاس تولید، تغییر تکنولوژی موجب کاهش در مقیاس بهینه تولید شده است. 

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 359.54 K

بررسی ویژگی‌های حافظه بلندمدت و شکست ساختاری در بازده شاخص قیمت بورس اوراق بهادار تهران (TEPIX)

احمد قلی برکیش

دوره 20، شماره 63 ، تیر 1394، ، صفحه 145-185

https://doi.org/10.22054/ijer.2015.4097

چکیده

  در این مطالعه ویژگی‌های حافظه بلندمدت همراه با شکست‌های ساختاری بازده شاخص قیمت بورس اوراق بهادار تهران مورد مطالعه قرارگرفته است. برای این منظور نخست با استفاده از روش‌های نیمه پارامتریک و ناپارامتریک ویژگی‌های حافظه بلند‌مدت سری زمانی مورد مطالعه در سه بازه زمانی منتهی به مهرماه 1392 بررسی‌شده است. نتایج حاصل از این آزمون‌ها ...  بیشتر در این مطالعه ویژگی‌های حافظه بلندمدت همراه با شکست‌های ساختاری بازده شاخص قیمت بورس اوراق بهادار تهران مورد مطالعه قرارگرفته است. برای این منظور نخست با استفاده از روش‌های نیمه پارامتریک و ناپارامتریک ویژگی‌های حافظه بلند‌مدت سری زمانی مورد مطالعه در سه بازه زمانی منتهی به مهرماه 1392 بررسی‌شده است. نتایج حاصل از این آزمون‌ها حافظه بلندمدت بودن بازده بورس را برای هر سه بازه زمانی تایید می‌کنند. با این‌حال، نتایج مطالعات اخیر نشان می‌دهند که شواهد حافظه بلندمدت به‌دست‌آمده از آزمون‌های نامبرده می‌تواند بهعلت شکست‌های ساختاری موجود در سری زمانی باشد نه بهسبب وجود وابستگی‌های بلندمدت در آن. بنابراین همراه بامطالعه حافظه بلندمدت از آزمون‌ شیموتسو (2006) برای بررسی صحت پارامتر حافظه بلندمدت در مقابل شکست ساختاری استفاده کرده‌ایم. نتایج به‌دست‌آمده از این آزمونشواهد قوی از (d)I نبودن فرآیند تولید دادهها ارائه می‌دهد. این نتیجه توسط آزمون اسمیت (2005) نیز مورد تائید قرار می‌گیرد. نتایج این آزمون نشان می‌دهد که برخلاف مطالعات پیشین ویژگی حافظه بلندمدت بازده شاخص قیمت بورس، حساسیت بسیاری به دوره‌های زمانی مورد مطالعه دارد و باید در استنباط ویژگی‌های حافظه بلندمدت هنگام وجود شکست ساختاری یا تغییر رژیم در سری یادشده دقت کرد. علاوه بر این موارد، احتمالاً تغییر تعاریف و محاسبات شاخص‌های بورس در طول زمان سبب شکست ساختاری یا انتقال سطح در این شاخص‌ها و سری‌های زمانی مرتبط با آنها خواهد شد که باید این تغییرات در تمامی مطالعات شامل سری‌های زمانی مورد اشاره (اعم از شاخص، بازده و نوسانات) مدنظر قرار گیرد، زیرا عدم لحاظ آنها سبب بروز خطا در نتایج نهایی خواهد شد. به‌عنوان نمونه، نتیجه حاصل از آزمون حافظه بلندمدت بازده تعدیل‌شده نسبت به تغییر تعریف شاخص TEPIX نشان می‌دهد که برخلاف نتایج مطالعات پیشین، سری زمانی بازده شاخص قیمت بورس فاقد حافظه بلندمدت (در بازه مورد مطالعه) است. 

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 462.08 K

بررسی تاثیر سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر رشد اقتصادی با تاکید بر کشورهای صادرکننده نفت

رضا نجارزاده؛ مهران ملکی

دوره 7، شماره 23 ، تیر 1384، ، صفحه 147-163

چکیده

  موتور رشد و توسعه اقتصادی سرمایه تلقی می شود، لیکن کشورهای در حال توسعه معمولا با کمبود سرمایه مواجه بوده اند. در گذشته ای نه چندان دور این کشورها برای جبران کمبود سرمایه از استقراض خارجی استفاده می نمودند ولی به دلیل بحرانهای ناشی از بازپرداخت آن، بسیاری از آنها دچار مشکل شدند. لذا، سعی نمودند از سرمایه گذاری مستقیم خارجی به جای استقراض ...  بیشتر موتور رشد و توسعه اقتصادی سرمایه تلقی می شود، لیکن کشورهای در حال توسعه معمولا با کمبود سرمایه مواجه بوده اند. در گذشته ای نه چندان دور این کشورها برای جبران کمبود سرمایه از استقراض خارجی استفاده می نمودند ولی به دلیل بحرانهای ناشی از بازپرداخت آن، بسیاری از آنها دچار مشکل شدند. لذا، سعی نمودند از سرمایه گذاری مستقیم خارجی به جای استقراض خارجی جهت جبران کمبود سرمایه و ابزاری برای رسیدن به هدف رشد اقتصادی استفاده نمایند. در این تحقیق سعی شده است تاثیر سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر رشد اقتصادی مورد بررسی قرار گیرد.نتایج نشان می دهد که تاثیر سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر رشد اقتصادی کشورهای موردنظر که شامل اندونزی، مالزی، ونزوئلا، عربستان و ایران است مثبت بوده است. از طرفی، تاثیر سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر رشد تحت تاثیر سرمایه انسانی قرار دارد. همچنین، نتایج نشان می دهد که تاثیر سرمایه گذاری ناخالص داخلی بر رشد اقتصادی نیز تحت تاثیر سرمایه انسانی قرار دارد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 211.82 K

بررسی مزیت نسبی صنعت سیمان: مطالعه موردی استان اصفهان

صادق بختیاری؛ حسین علی فرهمند

دوره 4، شماره 10 ، فروردین 1381، ، صفحه 147-181

چکیده

  از آن جا که هدف علم اقتصاد، تخصیص بهینه منابع کمیاب بین اهداف مختلف اقتصادی است و هم چنین، با توجه به مشکلات اقتصادی کشورهای در حال توسعه در زمینه صادرات و کمبود منابع ارزی، تخصیص بهینه منابع داخلی کشور بیش از پیش ضرورت می یابد. یکی از راه های دستیابی به این هدف، محاسبه مزیت نسبی کالاهای صادراتی است. نظریه مزیت نسبی، زیربنای برقراری ...  بیشتر از آن جا که هدف علم اقتصاد، تخصیص بهینه منابع کمیاب بین اهداف مختلف اقتصادی است و هم چنین، با توجه به مشکلات اقتصادی کشورهای در حال توسعه در زمینه صادرات و کمبود منابع ارزی، تخصیص بهینه منابع داخلی کشور بیش از پیش ضرورت می یابد. یکی از راه های دستیابی به این هدف، محاسبه مزیت نسبی کالاهای صادراتی است. نظریه مزیت نسبی، زیربنای برقراری مبادلات بین المللی و بین منطقه ای است. افزون بر این، مهمترین ابزار و اهرم راهبرد توسعه صادرات که با مبانی نظری آن نیز هماهنگی کامل دارد، انتخاب سرمایه گذاری ها و فعالیت های تولیدی جدید و گسترش تولیدات حول محور مزیت نسبی است. کشور ایران نیز چون با کمبود ارزهای معتبر مواجه است، شناسایی برتری های نسبی استفاده بهتر از ذخیره ارزی موجود را فراهم می کند.آمار نشان می دهد که در سال های اخیر با فزونی تولید نسبت به مصرف، واردات سیمان به شدت کاهش یافته و ضرورت صادرات سیمان برای جلوگیری از رکود بازار این محصول مطرح شده است. هم چنین، از آن جایی که استان اصفهان دو واحد از واحدهای مهم تولید سیمان کشور را در خود جای داده- که به نوبه خود می توانند نماینده خوبی برای صنعت سیمان کشور باشند- مقاله حاضر، مزیت نسبی صنعت استان اصفهان را مورد سنجش و ارزیابی قرار می دهد.نتایج، حاکی از آن است که استان اصفهان در تولید سیمان دارای مزیت نسبی است.تجزیه و تحلیل حساسیت نیز نشان می دهد که هزینه منابع داخلی نسبت به کاهش قیمت جهانی سیمان با کشش و نسبت به افزایش قیمت جهانی سیمان بی کشش است. هم چنین، هزینه منابع داخلی نسبت به تغییرات نرخ ارز (افزایش یا کاهش) بی کشش است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 1.08 M

اثرگذاری سرمایه گذاری مستقیم خارجی در تعامل با توسعه مالی روی رشد اقتصادی (مطالعه موردی کشورهای منتخب اسلامی)

حسین محمدی؛ محبوبه نارویی

دوره 19، شماره 61 ، بهمن 1393، ، صفحه 149-171

چکیده

  بازار مالی به سبب نقش مؤثری که در تأمین منابع مالی و سرمایه مورد نیاز برای سرمایه‌گذاری در کشورها دارد، از اهمیت قابل توجهی برخوردار است و به عنوان یکی از عوامل مهم در فرایند رشد اقتصادی توسط بسیاری از اقتصاددانان مورد توجه قرار گرفته است. با توسعه نظریه رشد درونزا، دهه‌های اخیر شاهد توجه زیاد به ارتباط میان بازار‌های مالی و رشد ...  بیشتر بازار مالی به سبب نقش مؤثری که در تأمین منابع مالی و سرمایه مورد نیاز برای سرمایه‌گذاری در کشورها دارد، از اهمیت قابل توجهی برخوردار است و به عنوان یکی از عوامل مهم در فرایند رشد اقتصادی توسط بسیاری از اقتصاددانان مورد توجه قرار گرفته است. با توسعه نظریه رشد درونزا، دهه‌های اخیر شاهد توجه زیاد به ارتباط میان بازار‌های مالی و رشد اقتصادی بوده است. در این پژوهش با استفاده از روش  تعمیم یافته گشتاورها(GMM) به بررسی رابطه بین شاخص های متنوع توسعه مالی و رشد اقتصادی با لحاظ سرمایه گذاری مستقیم خارجی در 25 کشور منتخب اسلامی طی سال­های 1990-2012 پرداخته شده است.  نتایج حاکی از آن است که تعامل بین سرمایه گذاری مستقیم خارجی و شاخص های توسعه مالی بازار محور، باعث افزایش رشد اقتصادی شده است. 

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 361.82 K

بررسی مدل پولی تعیین نرخ ارز در کشورهای منطقه MENA: رویکرد هم‌انباشتگی تابلویی

پرویز محمدزاده؛ حسین اصغرپور؛ محمدباقر بهشتی؛ علی رضازاده

دوره 16، شماره 49 ، بهمن 1390، ، صفحه 151-175

چکیده

  در این مطالعه سعی شده است با استفاده از تکنیک هم‌‌انباشتگی تابلویی، مدل پایه پولی و مدل پولی با قیمت‌های انعطاف‌پذیر، برای 14 کشور منتخب منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا (MENA)، در دوره زمانی 2006-1975 مورد آزمون قرار گیرد. نتایج نشان می­دهد که در هر دو مدل، پایه پولی و مدل پولی با قیمت‌های انعطاف‌پذیر،رابطه هم‌انباشتگی بین متغیرهای مدل ...  بیشتر در این مطالعه سعی شده است با استفاده از تکنیک هم‌‌انباشتگی تابلویی، مدل پایه پولی و مدل پولی با قیمت‌های انعطاف‌پذیر، برای 14 کشور منتخب منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا (MENA)، در دوره زمانی 2006-1975 مورد آزمون قرار گیرد. نتایج نشان می­دهد که در هر دو مدل، پایه پولی و مدل پولی با قیمت‌های انعطاف‌پذیر،رابطه هم‌انباشتگی بین متغیرهای مدل وجود دارد و رهیافت پولی به نرخ ارز در کشورهای منطقه منا در دوره زمانی مورد مطالعه صادق است. از این رو می­توان گفت که در کشورهای منطقه منا برابری ارزش پول داخلی در مقابل پول خارجی بیشتر تحت تأثیر تغییرات حجم پول داخلی بوده و هرگونه افزایش (کاهش) حجم نقدینگی کشور به تنزل (تقویت) ارزش پول ملی منجر می­شود. در کنار متغیر حجم نقدینگی، متغیرهای نرخ تورم انتظاری، رابطه مثبت و معنی‌دار و تولید ناخالص داخلی، رابطه منفی و معنی‌دار با نرخ ارز داشته و از متغیرهای مهم تعیین­کننده نرخ ارز تعادلی در این کشورها محسوب می­شود. 

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 230.11 K

تعیین عادلانه کوشش مالیاتی استان‌های ایران با رویکرد منطق فازی

مجید صامتی؛ محمدرضا قاسمی؛ هورام عثمانپور

دوره 20، شماره 64 ، مهر 1394، ، صفحه 151-176

https://doi.org/10.22054/ijer.2015.4666

چکیده

  عدم استفاده از ظرفیت‌های مالیاتی و نبود عدالت در دریافت مالیات میان استان‌های ایران از جمله مسائل و دغدغه‌های ذهنی مسئولان است. از این ‌رو به منظور برنامه­ریزی هر چه بهتر جهت افزایش درآمدهای مالیاتی، شناخت ظرفیت مالیاتی استان­ها ضرورتی اجتناب­ناپذیر است. تاکنون روش­های گوناگون اقتصادسنجی، الگوهای داده- ستانده، الگوی تابع ...  بیشتر عدم استفاده از ظرفیت‌های مالیاتی و نبود عدالت در دریافت مالیات میان استان‌های ایران از جمله مسائل و دغدغه‌های ذهنی مسئولان است. از این ‌رو به منظور برنامه­ریزی هر چه بهتر جهت افزایش درآمدهای مالیاتی، شناخت ظرفیت مالیاتی استان­ها ضرورتی اجتناب­ناپذیر است. تاکنون روش­های گوناگون اقتصادسنجی، الگوهای داده- ستانده، الگوی تابع مرزی و سری زمانی فازی برای برآورد ظرفیت مالیاتی بکار گرفته شده است. عمده مشکل این روش­ها آن است که بر اساس داده­های عملکرد گذشته، برآورد را انجام می­دهند. در این پژوهش بکارگیری روش کنترل منطق فازی (FLC) -برای نخستین بار- جهت تعیین ظرفیت مالیاتی استان­های کشور ایران در سال ۱۳۹۰ گامی کارساز در رفع این ایراد بوده است. نتایج پژوهش نشان داده بجز استان تهران در سایر استان­های کشور ظرفیت بالقوه­ مالیاتی وجود دارد. در بیشتر استان­ها کوشش مالیاتی علاوه بر اینکه در سطح پایینی است، پراکندگی زیادی دارد که نشان می­دهد مالیات‌ستانی در استان­ها بر اساس عدالت نبوده است. همچنین توان مالیات­دهی کشور تا 717/2 برابر می‌تواند افزایش پیدا کند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 518.4 K

هدف‌گذاری تورم با تأکید بر نرخ ارز حقیقی در اقتصاد کلان ایران

مهدی یزدانی؛ حسن درگاهی؛ رقیه اکبری افروزی

دوره 22، شماره 72 ، مهر 1396، ، صفحه 151-186

https://doi.org/10.22054/ijer.2017.8295

چکیده

  به‌طورکلی مهم‌ترین هدف مقام پولی از اعمال سیاست‌های پولی، ایجاد ثبات در متغیرهای کلیدی اقتصاد کلان به‌ویژه تورم، حول هدف تعیین‌شده است. با‌وجوداین، نقش متغیرهایی از قبیل نرخ ارز حقیقی تعیین‌کننده است. این مطالعه سعی دارد راهبرد پولی متناسب با اقتصاد کلان ایران را به‌منظور کاهش هرچه بیشتر آثار زیان‌بار بی‌ثباتی و شوک‌های اقتصادی ...  بیشتر به‌طورکلی مهم‌ترین هدف مقام پولی از اعمال سیاست‌های پولی، ایجاد ثبات در متغیرهای کلیدی اقتصاد کلان به‌ویژه تورم، حول هدف تعیین‌شده است. با‌وجوداین، نقش متغیرهایی از قبیل نرخ ارز حقیقی تعیین‌کننده است. این مطالعه سعی دارد راهبرد پولی متناسب با اقتصاد کلان ایران را به‌منظور کاهش هرچه بیشتر آثار زیان‌بار بی‌ثباتی و شوک‌های اقتصادی تدوین کند. در این راستا با استفاده از الگوی سیاستی کینزین جدید، هدف‌گذاری تورمی منعطف برای اقتصاد ایران مطرح‌شده که در آن علاوه بر تورم، به متغیرهای تولید و نرخ ارز حقیقی نیز واکنش نشان داده می‌شود. به‌منظور برآورد روابط بین متغیرهای الگو و دست‌یابی به بهینه‌ها، از روش‌های کنترل بهینه و خودرگرسیونی با وقفه‌های گسترده و داده‌های فصلی طی دوره زمانی 1393:04-1370:01 استفاده‌شده است. بر اساس نتایج، زمانی که شکاف نرخ ارز حقیقی در سطح پایینی قرار دارد، وجود این متغیر در تابع هدف، به کاهش زیان مقام پولی منجر می‌شود؛ اما زمانی که شکاف نرخ ارز حقیقی در سطح بالایی قرار دارد، زیان مقام پولی در مقایسه با حالتی که نرخ ارز حقیقی در سیاست پولی حضور ندارد، بیشتر است. به‌صورت جمع‌بندی، بسته به نرخ ارز هدف، میزان شکاف نرخ ارز حقیقی از سطح هدف آن می‌تواند نتایج متفاوتی را در موردتوجه یا عدم توجه به این متغیر در سیاست‌گذاری پولی مطرح کند و مقام پولی بعد از کنترل تورم مزمن و رکود سخت، می‌تواند هدف تثبیت نرخ ارز حقیقی را نیز جزء اهداف سیاستی خویش قرار دهد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 614.33 K

ارزیابی کارایی و بهره‌وری سرمایه فکری شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار (مطالعه موردی: شرکت‌های بخش صنعت خودرو و ساخت قطعات)

فاطمه کلانتر مهرجردی؛ شهناز نایب‌زاده؛ محمود معین‌الدین

دوره 18، شماره 54 ، فروردین 1392، ، صفحه 153-180

چکیده

  هدف از این پژوهش ارزیابی کارایی و بهره­وری سرمایه فکری شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از رویکرد تحلیل پوششی داده­ها و شاخص بهره­وری مالم­کوئیست می­باشد. در این پژوهش شرکت­های بخش صنعت خودرو و ساخت قطعات بورس اوراق بهادار به عنوان پایلوت انتخاب و از شاخص سرمایه فکری (سرمایه انسانی، فیزیکی و ...  بیشتر هدف از این پژوهش ارزیابی کارایی و بهره­وری سرمایه فکری شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از رویکرد تحلیل پوششی داده­ها و شاخص بهره­وری مالم­کوئیست می­باشد. در این پژوهش شرکت­های بخش صنعت خودرو و ساخت قطعات بورس اوراق بهادار به عنوان پایلوت انتخاب و از شاخص سرمایه فکری (سرمایه انسانی، فیزیکی و ساختاری) به عنوان شاخص ورودی و از شاخص­های بازده سهام، بازده دارایی­ها و بازده حقوق صاحبان سهام به عنوان متغیرهای خروجی برای 15 شرکت این صنعت طی سال­های 1389-1385 استفاده شده است. نتایج حاصل از کارایی سرمایه فکری حاکی از آن است که برای تمام سال­های ارزیابی، تنها شرکت لنت ترمز است که در میان شرکت‌های منتخب دارای بهترین عملکرد می­باشد. چون که این شرکت توانسته است در تمام سال­های ارزیابی حداکثر کارایی از سرمایه فکری یعنی کارایی کامل بدست آورد. همچنین نتایج حاصل از بهره­وری سرمایه فکری حاکی از آن است که برای سال­های بین 85 تا 89 به جزء برای شرکت­های سایپا، گروه بهمن و زامیاد که متوسط نرخ بهره­وری سرمایه فکری آن­ها در بازه مورد بررسی رشد پایین­تر از مقدار یک بوده است برای سایر شرکت­ها متوسط نرخ بهره­وری مثبت بوده است

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 394.38 K

مقایسه تطبیقی ناپایداری و پویایی ریسک سیستماتیک بین بورس اوراق بهادار تهران و بازارهای سهام منتخب نوظهور

اسماعیل رمضانپور؛ محمدحسن قلی‌زاده؛ عباس کلانتری

دوره 18، شماره 56 ، مهر 1392، ، صفحه 157-186

چکیده

  این پژوهش با بکارگیری مدل سری زمانی تئوری قیمت‌گذاری داراییهای سرمایه­ای (CAPM)، بلک و همکاران (1972)، و با استفاده از متدولوژی شکست ساختاری بای و پرون (2003) به بررسی پایداری شاخص ریسک سیستماتیک دسته­ای از بازارهای سهام نوظهور از امریکای لاتین، جنوب شرق آسیا، بازار سهام استانبول و بورس اوراق بهادار تهران می­پردازد. نتایج نشان می­دهد ...  بیشتر این پژوهش با بکارگیری مدل سری زمانی تئوری قیمت‌گذاری داراییهای سرمایه­ای (CAPM)، بلک و همکاران (1972)، و با استفاده از متدولوژی شکست ساختاری بای و پرون (2003) به بررسی پایداری شاخص ریسک سیستماتیک دسته­ای از بازارهای سهام نوظهور از امریکای لاتین، جنوب شرق آسیا، بازار سهام استانبول و بورس اوراق بهادار تهران می­پردازد. نتایج نشان می­دهد که بر پایه آزمون بای و پرون در بازارهای سهام برزیل، شیلی، تایلند، شانگهای چین، کوالالامپور مالزی و بورس اوراق بهادار تهران شکست­های ساختاری معنادار و لذا ناپایداری در شاخص ریسک سیستماتیک مشهود است. از طرفی نتایج برآورد پویای ریسک سیستماتیک این بازارها بر اساس مدل دو متغیره ناهمسانی واریانس BEKK نشان می­دهد که بورس اوراق بهادار تهران دارای پایین­ترین سطح شاخص ریسک سیستماتیک در بین بازارهای مورد مطالعه است. بر اساس نتایج، نوسانات معنادار در روند ریسک سیستماتیک بازارهای سهام مورد بررسی وجود دارد و مقدار میانگین ریسک سیستماتیک این بازارهای سهام  در دوره‌های حول نقاط شکست ساختاری اختلاف معنادار دارد. بر پایه نتایج مدل BEKK از دقت بالاتری نسبت به مدل خطی رگرسیون سری زمانی CAPM در برآورد شاخص ریسک بتا برخوردار است. نتایج تحقیق رهنمودهای سیاستی مفیدی را برای مدیریت ریسک سرمایه‌گذاری بین‌الملل در پی دارد. 

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 279.22 K

بررسی عوامل مؤثر بر نرخ رشد تولید صنایع ایران (1390-1373)

محمد مولایی؛ راضیه صحرایی

دوره 19، شماره 60 ، مهر 1393، ، صفحه 157-180

چکیده

  بخش صنعت یکی از بخش­های مهم اقتصادی است و رشد و توسعه آن باعث توسعه صنعتی و اقتصادی در هر کشور می­باشد­. توسعه و گسترش بخش صنعت مستلزم استفاده از  فناوری پیشرفته به همراه نیروی انسانی ماهر و با تجربه می­باشد­. عوامل مختلفی در رشد تولید و ارزش افزوده صنعتی مؤثر است که مهمترین آنها نیروی انسانی ماهر و با تجربه، ماشین آلات مدرن ...  بیشتر بخش صنعت یکی از بخش­های مهم اقتصادی است و رشد و توسعه آن باعث توسعه صنعتی و اقتصادی در هر کشور می­باشد­. توسعه و گسترش بخش صنعت مستلزم استفاده از  فناوری پیشرفته به همراه نیروی انسانی ماهر و با تجربه می­باشد­. عوامل مختلفی در رشد تولید و ارزش افزوده صنعتی مؤثر است که مهمترین آنها نیروی انسانی ماهر و با تجربه، ماشین آلات مدرن و تکنولوژی نوین و پیشرفته می­باشد. هدف از این تحقیق بررسی تأثیر سرمایه فیزیکی، نیروی انسانی ماهر و غیر­ماهر بر نرخ رشد تولیدات صنعتی با استفاده از مدل رشد تعمیم یافته سولو طی سال­های 1390-1373 می­باشد. در مدل رشد سولوی تعمیم یافته، گرچه پیشرفت فنی به عنوان متغیر برون­زا  مورد استفاده قرار می­گیرد­، لیکن سرمایه انسانی که مهمترین عامل مؤثر بر رشد اقتصادی محسوب می­شود، به عنوان متغیر درون­زا در مدل لحاظ شده است. نتایج تحقیق بیانگر آن است که گرچه تأثیر نرخ رشد عوامل مورد مطالعه بر رشد تولیدات صنایع ایران مثبت و معنادار است­، لیکن تأثیر نیروی انسانی ماهر که از آن به عنوان سرمایه انسانی نیز یاد می­شود، بیشتر از نیروی انسانی غیر ماهر   می­باشد.  بنابراین، افزایش سطح دانش و مهارت نیروی انسانی می­تواند در افزایش تولیدات و ارزش افزوده صنایع ایران مؤثر باشد. لیکن تأثیر نیروی انسانی ماهر ک

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 332.74 K

بررسی عوامل مؤثر بر ورود و خروج خالص بنگاه‌ها در بخش صنعت ایران

محمد باقر بهشتی؛ ناصر صنوبر؛ حسن فرزانه کجاباد

دوره 13، شماره 38 ، فروردین 1388، ، صفحه 157-179

چکیده

  رقابت در اقتصاد امروزی تبدیل به گفتمان برتر در بازارها شده‌است. رقابت در مفهوم نوین خود تنها شامل رقابت بین بنگاه‌های حاضر در صنعت نمی‌شود، بلکه نیروهای رقابتی در مفهوم گسترده خود به پنج نوع نیروی رقابتی تقسیم شده، که یکی از این پنج نیرو، رقابت بنگاه‌های بالقوه برای ورود به صنعت است. ورود و خروج هر دو از عوامل اساسی فرایند انتخاب ...  بیشتر رقابت در اقتصاد امروزی تبدیل به گفتمان برتر در بازارها شده‌است. رقابت در مفهوم نوین خود تنها شامل رقابت بین بنگاه‌های حاضر در صنعت نمی‌شود، بلکه نیروهای رقابتی در مفهوم گسترده خود به پنج نوع نیروی رقابتی تقسیم شده، که یکی از این پنج نیرو، رقابت بنگاه‌های بالقوه برای ورود به صنعت است. ورود و خروج هر دو از عوامل اساسی فرایند انتخاب بازار بوده که به بازسازی و تحول در صنعت منجر می‌شود. همچنین، ورود و خروج دو جنبه اجتناب‌ناپذیر فرایند رقابتی پویای بازار است که به رشد بنگاه‌های کارا و سقوط بنگاه‌های ناکارامد منجر‌می‌شود. در این پژوهش به تجزیه و تحلیل عوامل مؤثر بر ورودی خالص برای کدهای ISIC چهار رقمی صنعت ایران در دوره 1374-1382 می­پردازیم. با توجه به مطالعات تجربی صورت‌گرفته در اقتصاد‌صنعتی، عوامل مؤثر بر ورودی خالص در قالب مدل ساختار- رفتار- عملکرد را به‌علاوه عوامل کلان تأثیر‌گذار بر ورودی خالص تقسیم کرده و با استفاده از روش داده‌های تلفیقی به برآورد مدل پرداخته‌ایم. نتایج برآورد مدل نشان‌دهنده اهمیت موانع در جلوگیری از ورود بنگاه‌ها به صنعت و همچنین اهمیت فضای کلان اقتصادی کشور در شکل‌گیری بنگاه‌های جدید است. موانع ورود به صنعت هم شامل اندازه بهینه بالای بنگاه‌های موجود و نیاز به سرمایه و هم شامل موانعی مانند دارایی‌های ناملموس است. همچنین، رشد و سودآوری صنعت به عنوان یک عامل جذب‌کننده بنگاه‌های جدید در بخش صنعت ایران عمل می‌کند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 253.17 K