نویسندگان

1 کارشناس ارشد اقتصاد، دانشگاه اصفهان

2 استاد گروه اقتصاد، دانشگاه اصفهان

چکیده

با توجه به اهمیت تاریخی نرخ تورم در اقتصاد ایران و تأثیر پذیرفتن زندگی بسیاری از دهک‌های جمعیتی از آن، مطالعه حاضر در بازه زمانی 1393-1360، به ارزیابی اثرات تحریم­های بین­المللی و سایر عوامل تأثیرگذار بر نرخ تورم در ایران می‌پردازد. براساس این، در مطالعه حاضر از الگوی اقتصادسنجی  نرخ تورم استفاده شده که به‌منظور برآورد آن، از روش خودتوضیحی با وقفه­های گسترده (ARDL) بهره گرفته شده است. نتایج حاصل از برآورد الگو نشان می­دهد که تحریم­ها از طریق تغییرات در نرخ ارز و کسری بودجه دولت، تأثیر مستقیم و معناداری بر نرخ تورم داشته است. متغیرهای نرخ ارز، نرخ سود سپرده­های بانکی و نقدینگی نیز تأثیر مستقیم و معناداری بر نرخ تورم ایجاد کرده است، حال آن که درآمدهای مالیاتی و درآمدهای نفت تأثیر منفی و معناداری بر نرخ تورم در این دوره داشته­اند.

کلیدواژه‌ها

اسلامی بیدگلی، غلامرضا، وحید محمودی و سیدمحسن سبحانی (1391)، «بررسی رابطه بین کسری بودجه دولت، نقدینگی و تورم در ایران طی سال­های 1387-1357»، فصلنامه دانش حسابرسی، سال دوازدهم، شماره 48، صص 133-111.
اسنودان ، برایان و هوارد آر. وین (1392)، «اقتصاد کلان جدید (منشأ، سیر تحول و وضعیت فعلی)»، ترجمة خلیلی عراقی و سوری، تهران، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)، چاپ اول.
بیدآباد، بیژن (1384)، «اثر کاهش نرخ بهره تسهیلات بانکی بر اقتصاد ایران»، مجله بانک و اقتصاد، شماره 58، صص 52-45.
پیله­فروش، میثم (1391)، «ردپای نفت در بودجه، در سال­های 1379 تا 1391 درآمدهای نفتی چه سهمی از منابع داشتند؟»، فصلنامه تازه­های اقتصاد، 136، صص 50-48.
تشکینی، احمد (1384)، «اقتصادسنجی کاربردی به کمک Microfit»، مؤسسه فرهنگی- هنری دیباگران تهران، تهران، چاپ اول.
تقی­زاده، خدیجه و کلثوم روشنی (1395)، «رابطه تورم و رشد نقدینگی در ایران»، دفتر تحقیقات و سیاست­های پولی و بازرگانی، معاونت امور اقتصادی وزارت امور اقتصادی و دارایی.
جلائی، سیدعبدالمجید، مهدی نجاتی و فرخنده باقری (1395)، «بررسی تأثیر تکانه­های نرخ ارز بر سرمایه­گذاری و اشتغال در ایران با رهیافت مدل­های تعادل عمومی قابل محاسبه»، فصلنامه رشد و توسعه پایدار، شماره 2، صص 220-201.
زهرانی، مصطفی (1387)، «مبانی نظری تحریم­های اقتصادی علیه جمهوری اسلامی ایران: موانع و چالش­های نفت ایران»، مجله بررسی مسایل اقتصاد انرژی، سال اول، شماره 2، صص 23-4.
سلمانی بی­شک، محمدرضا، امیر شاهویردی دولت­آباد و فرانک باستان ( 1393)، «بررسی اثرات درآمد مالیاتی و امنیت اقتصادی در ایران (رهیافت متقابل علیت در داده­های سری زمانی)»، فصلنامه سیاست­های مالی اقتصادی، شماره 7، صص 90-73.
صامتی، مجید، سیدکمیل طیبی و سمیه حیدری (1392)، «اثر رشد درآمدهای دولت بر تورم و رشد حقیقی اقتصاد ایران در بازه زمانی (1338-1386)»، فصلنامه پژوهشنامه مالیات، شماره 2، صص 193-176.
طغیانی، مهدی (1393)، «مقدمه‌ای بر اقتصاد تحریم (مبانی نظری و تاریخچه تحریم در جهان و ایران»، تهران، قرارگاه پدافند اقتصادی کشور با همکاری دانشگاه اصفهان، چاپ اول، 352 صفحه.
عظیمی، سیدرضا، اشرف السادات میری­طامه، خدیجه تقی­زاده و رضا صمدی (1391)، «بررسی روند و علت تورم درسال­های 1391-1389 و اقدامات صورت گرفته برای مهار آن»، فصلنامه سیاست­های مالی و اقتصادی، شماره 1، صص 58-25.
غفاری، هادی، مسعود سعادت­مهر، علی سوری و محمدرضا رنجبر فلاح (1395)، «بررسی تأثیر افزایش نرخ سود سپرده­های بانکی بر متغیرهای کلان در اقتصاد ایران»، فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، شماره 18، صص 132-109.
غفاری، هادی، مهدی جلالی و علی چنگی­آشتیانی (1391)، «بررسی و پیش­بینی آثار افزایش نرخ ارز بر رشد اقتصادی بخش‌های عمده اقتصاد ایران (1355-1393)»، فصلنامه علمی پژوهشیپژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، شماره 7، صص 58-41.
کفایی، سیدمحمدعلی و الهام خیراندیش (1389)، «بررسی اثر تغییر نرخ سود سپرده­های بانکی بر متغیرهای کلان اقتصادی به روش پویای سیستمی»، فصلنامه اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی، شماره 4، صص 52-24.
مهدوی­ عادلی، محمدحسین، اعظم قزلباش و محمد دانش­نیا (1391)، «اثر تغییرات قیمت نفت بر متغیرهای عمده کلان اقتصاد ایران»، فصلنامه اقتصاد محیط زیست و انرژی، شماره 3، صص 170-131.
نصراصفهانی، ناصر و کاظم یاوری (1382)، «عوامل اسمی و واقعی مؤثر بر نرخ تورم در ایران»، فصلنامه پژوهش­های اقتصادی ایران، شماره 5 (16)، صص 100-69 .
نوفرستی، محمد (1392)، «ریشه واحد و هم‌جمعی در اقتصاد ایران»، مؤسسه خدمات فرهنگی رسا، ص 185.
هادیان، ابراهیم و حجت پارسا (1387)، «برآورد تأثیر با وقفه تغییرات حجم نقدینگی بر سطح تورم در اقتصاد ایران»، فصلنامه پژوهش­های اقتصادی ایران، شماره 12 (36)، صص 16-1.
یاوری، کاظم و رضا محسنی (1389)، «آثار تحریم­های تجاری و مالی بر اقتصاد ایران: تجزیه‌و‌تحلیل تاریخی»، فصلنامه مجلس و راهبرد، سال 16، شماره 61، صص 53-10.
Banerjee, A. and et al. (1993), “Co-Integration, Error-Correction and The Econometric Analysis of Non-Stationary Data, Advanced Texts in Econometrics”, Oxford, UK: Oxford University Press.
Caruso, R. (2003), “The Impact of International Economic Sanctions on Trade: an Empirical Analysis”, Peace Economics, Peace Science and Public Policy, vol. 9, no. 2, Article 1.
Drury, A. C. (2005), “Economy Sanctions and Presidential Decisions: Model of Political Rationality”, London: Palgrave Macmillan.
Eyler, R. (2007), “Economic Sanctions International Policy and Political Economy at Work”, Palgrave Macmillan.
Fosu, E. and Magnus, F. (2006), “Bounds Testing Approach to Cointegration: An Examination of Foreign Direct Investment Trade and Growth Relationships”, American Journal of Applied Sciences, vol. 3, no. 11, pp. 2085-2079.
Medlicott, W. N. (1952), “The Economy Blocked”, vol. s1 and 2, London: Longmanʼs Green and Co.
Pesaran, H. and Pesaran, B. (1996), “Working with Microfit4.0: Interactive Econometric Analysis”, Oxford: Oxford UniversityPress.
Pesaran, M. H. and Shin, Y. (1996), “Cointegration and Speed of Convergence to Equilibrium, Journal of Econometrics”, vol. 71, no.1-2, pp. 117-143.
Sahan, F. (2010), “A Panel Cointegration Analysis of Budget Defcit and Inflation for Eu Countries and Turkey”, 6th International Student Conference, Izmir University of Economics.
Sill, K. (2005), “Do Budget Deficits Cause Inflation?”, Business Review, pp. 26-33.
Steil, B. and Litan, R. E. (2006), “Financial Statecraft”, New Haven CT: Yale University Press.
Yang, L., Xiao, J. and Shigeyuki, H. (2017), “Does the Crude Oil Price Influence the Exchange Rates of Oil-Importing and Oil-Exporting Countries Differently? A Wavelet Coherence Analysis”, International Review of Economics and Finance, pp. 1-35.
Yelena, T. and Faryal, Q. (2016), “Global Oil Glut and Sanctions: The Impact on Putin’s Russia”, Energy Policy, vol. 90, pp. 140-151.