نویسندگان

1 دانشیار دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی

2 استادیار دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبائی

3 دانشجوی کارشناسی ارشد رشته علوم اقتصادی دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

هزینه کودک یا مقیاس معادل، مفهومی مهم در موضوعات مرتبط با رفاه خانوارهاست و نقش مهمی را در اندازه‌گیری‌های فقر و نابرابری ایفا می‌کند. مقیاس معادل شاخصی است که درآمد خانوارها را به مقادیر سنجش‌پذیری از منظر رفاه تبدیل، و مشخصه‌های جمعیتی خانوارها و صرفه‌های مقیاس مصرفی را وارد برآوردهای رفاهی می‌کند. در این پژوهش، با استفاده از داده‌های درآمد و هزینه خانوارهای روستایی ایران در سال‌های 1387 تا 1391، مقیاس معادل یا هزینه نسبی هر کودک در خانوارهای روستایی ایران، با برآورد سیستم تقاضای تقریباً ایده‌آل درجه دوم و مقیاس‌گذاری قیمتی، به روش رگرسیون‌های به‌ظاهر نامرتبط غیرخطی اندازه‌گیری شده است. نتایج نشان می‌دهد هزینه نسبی هر کودک در خانوارهای روستایی، معادل 15 درصد هزینه یک بزرگ‌سال است. در این مطالعه، با استفاده از برآوردهای انجام‌شده، وجود پیامدهای درجه دوم مخارج بر سهم‌های بودجه‌ای با معنی‌داری بالایی تأیید می‌شود، همچنین مقیاس معادل عمومی، همراه با تغییرات قیمتی تغییر می‌کند. مقیاس معادل عمومی خانوارها با مشخصه‌های جمعیتی مختلف، به‌منظور محاسبه درآمد معادل و انجام مقایسه‌های رفاهی و فقر و نابرابری در میان خانوارهای روستایی در طول این دوره محاسبه می‌شود.

کلیدواژه‌ها

راغفر، حسین، خلجی، علیرضا و تیمور محمدی (1386) «الگوهای اندازه‌گیری مقیاس معادل خانوار و محاسبه آن در ایران»، فصلنامه علمی- پژوهشی رفاه اجتماعی، سال ششم، شماره 24، 199-221.
 شفیعی، هدی (1390)، «اندازه‌گیری مقیاس معادل خانوارهای ایرانی در سال 1387»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی دانشگاه الزهرا (س).
فرزاد، مژده (1388)، «اندازه‌گیری مقیاس معادل برای خانوارهای با ابعاد مختلف در شهر تهران»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی دانشگاه الزهرا (س).
قهرمان‌لو، آزیتا (1385)، «محاسبه مقیاس معادل رفاهی در هزینه خانوار 2 و 3 نفره شهری ایران در سال 1381» پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی دانشگاه الزهرا (س).
کریمی، سعید، راسخی، سعید و مجتبی احسانی (1388)، «بررسی تقاضای مواد غذایی مشمول یارانه، در مناطق شهری ایران با استفاده از مدل (AIDS) به‌منظور اولویت‌بندی تخصیص یارانه»، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران، سال سیزدهم، شماره 39، 147- 166.
Banks, J. and R. Blundell and A. Lewbel (1997) “Quadratic Engel Curves and Consumer Demand”, Review of Economics and Statistics, 79, 527–39.
Blackorby, C. and D. Donaldson (1993) “Adult Equivalence Scales and the Economic Implementation of Interpersonal Comparison of Well-being”, Social Choice and Welfare, 10, 335-61.
Deaton, A. and J. Muellbauer (1980) “An Almost Ideal Demand System” The American Economic Review, Vol. 10, No. 3, 312-360.
Engel, E. (1895). “Die Lebenskosten Belgischer Arbeiter-Familien Früher und Jetz”. International Statistical Institute Bulletin, 9, 1–74.
Hindriks, Jean and Gareth D. Myles. (2006). Intermediate Public Economics, the MIT Press.
Jorgenson, Dale W. and Daniel T. Slesnik (1987) “Aggregate Consumer Behavior and Household Equivalence Scales”, Journal of Business and Economic Statistics, Vol. 5, No. 2, 219-231.
Lewbel, A. (1989), “Household Equivalence Scales and Welfare Comparisons”, Journal of Public Economics, No. 39, 377-91.
Lewbel, A. and k. Pendakur. (2006) “Equivalence Scales Entry for the New Palgrave Dictionary of Economics” 2nd edition.
Mishra, A. and R. Ray (2011). “Prices, Inequality and Poverty: Methodology and Indian Evidence”, Review of Income and Wealth, Series 57, No. 3, 428-448.
Pendakur, Krishna. (1999). “Semi-Parametric Estimates and Tests of Base-Independent Equivalence Scales”, Journal of Econometrics, Vol. 88, Issue 1. 1-40.
Phipps Shelley and Thesia l. Garner (1994). “Are Equivalence Scales the Same for the United States and Canada?”, Review of Income and Wealth, Series 40, No. 1, 1-17.
Pollak, R. A. and T. J. Wales (1979). “Welfare Comparisons and Equivalence Scales”, American Economic Review, 69, 216-21.
Rahimi, Abolfazl and Hassan Molana (2015). “Relative Cost of Child Rearing for Iranian Households: Estimates of Child Equivalence Scales for Iran”, Quarterly Journal of Economics and Modelling, Shahid Beheshti University. 13-34.
Ray, R. (1983), “Measuring the Costs of Children: An Alternative Approach”, Journal of Public Economics, No. 22, 89–102.
Rothbarth, E. (1943). “Note on a Method of Determining Equivalent Income for Households of Different Composition. In C. Madge (ed.), War-Time Pattern of Savings and Expenditure”, Cambridge University Press, 123–30.
Stewart, Mark B. (2009). “The Estimation of Pensioner Equivalence Scale Using Subjective Data”, Review of Income and Wealth, Series 55, No. 4, 907-929.
Takeda, Yuka (2010). “Equivalence Scales for Measuring Poverty in Transitional Russia: Engel's Food Share Method and the Subjective Economic Well-being Method”, Applied Economic Letter, 17, 351-355.