نویسندگان
1 استادیار دانشگاه اصفهان
2 دانشجوی دکتری علوم اقتصادی دانشگاه اصفهان
چکیده
طبق تعریف، ذخایر بین‌المللی دربرگیرنده دارایی‌های پرنقدینه بین‌المللی است که بانک مرکزی هر کشور برای اهدافی همچون دخالت در بازار ارز و تأمین مالی کسری تراز پرداخت‌ها اقدام به نگهداری آنها می‌کند. بانک‌های مرکزی، همواره از یک سوی به دلیل تأمین مالی کسری تراز پرداخت‌ها، با نگهداری ذخایر
بین‌المللی مواجه بوده و از سوی دیگر، نگهداری این ذخایر، دارای هزینه فرصت است. به همین دلیل، مقام‌های پولی کشورها به دنبال بهینه‌سازی سطح ذخایر بین‌المللی خود هستند. شرایط خاص محیط اقتصادی کشور نظیر وابستگی شدید اقتصادی به درآمدهای به‌دست آمده از صادرات نفت، عدم وجود انعطاف‌پذیری لازم در نظام ارزی، محدودیت‌های تجاری و کنترل بر جریان‌های سرمایه ، عدم دسترسی کافی به بازارهای مالی بین‌المللی، نبود نظام جامع مدیریت بدهی‌های ارزی و جز اینها، همچنین، بروز حوادث مختلف و تأثیر آن بر اقتصاد کشور در چند سال اخیر، نظیر شوک نفتی سال 1352، باعث شده که تعیین سطح بهینه ذخایر بین‌المللی کشور، از نظر اقتصاد ملی، اهمیت داشته باشد.در این پژوهش، از الگوی بهینه‌سازی پویا و روش‌های اقتصادسنجی، برای تعیین سطح بهینه ذخایر بین‌المللی بانک مرکزی ایران در سال‌های 1340- 1383 استفاده کرده‌ایم. در این زمینه، الگوی فرانکل و جووانوویس مبتنی بر نظریه ذخیره‌سازی انباری بامول و توبین و الگوهای EGARCH و ARDLرا بهکاربرده‌ایم. نتایج به دست‌آمده نشان می‌دهد که در بیشتر سال‌های مطالعه شده، سطح ذخایر واقعی متفاوت از سطح ذخایر بهینه هستند. این تفاوت به‌طور عمده به صورت کم‌تر بودن سطح ذخایر واقعی از سطح ذخایر بهینه است. همچنین، این نتایج نشان می‌دهد در دوره‌هایی که اقتصاد ایران با افزایش شدید قیمت نفت روبه رو شده، سطح ذخایر بیش از سطح بهینه بوده است.
کلیدواژه‌ها
)