نویسندگان

• علی فریدزاد ¹
• سهیلا پروین ²
• علی‌اصغر بانویی ²

¹ دانشجوی دکتری اقتصاد نفت و گاز دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی

² هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

اصلاح نظام مالیاتی کشور، با توجه به هزینه‌های دولت و نااطمینانی کشور به درآمدهای نفتی، یکی از مهمترین مسائل اقتصادی کشور است. از این‌رو به‌کارگیری نظام مدرن مالیات بر ارزش افزوده، یکی از راهکارهایی است که به شفافیت نظام مالیاتی و اصلاح ساختاری آن کمک می‌نماید. اما یکی از آثار به‌کارگیری این نظام مالیاتی افزایش در قیمت‌هاست. هدف از این مطالعه نیز بررسی آثار قیمتی مالیات بر ارزش افزوده می‌باشد. برای این منظور از جدول متقارن داده- ستانده کالا در کالا (محصول در محصول) به قیمت‌های پایه استفاده می‌شود که برای اولین بار بر مبنای ماتریس‌های ساخت و جذب به قیمت پایه سال 1378 بانک مرکزی ایران و با استفاده از نرم افزار IO-SAM محاسبه شده است. این جدول منحصر به فرد است و تنها جدولی است که می‌تواند در تجزیه و تحلیل آثار قیمتی مالیات بر ارزش افزوده مورد استفاده قرار گیرد. نتایج حاصل از این بررسی نشان می‌دهد که در صورت اعمال مالیات بر ارزش افزوده با نرخ 3 درصد، پیش‌بینی می‌شود که شاخص عمومی قیمت‌ها در حدود 5/1 درصد افزایش خواهد یافت که پس از معاف نمودن محصولات بر اساس ماده 12 قانون مالیات بر ارزش افزوده این افزایش قیمت به میزان 8/0 درصد می‌رسد. بالاترین میزان افزایش قیمت نیز در میان 119 محصول در اقتصاد معادل 99/2 درصد می‌باشد که مربوط به خدمات مستغلات می‌باشد که عمدتاً به دلیل غیر قابل مبادله بودن این محصول در اقتصاد و فزونی تقاضا بر عرضه آن در کوتاه‌مدت بوده است. 

کلیدواژه‌ها

• مالیات بر ارزش افزوده
• داده- ستانده
• قیمت