نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز، شیراز، ایران

2 استادیار، گروه اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شیراز، شیراز، ایران

چکیده

هدف اصلی این مقاله محاسبه میزان آنتروپی پول در فضای تولید ناخالص داخلی با رویکرد اقتصاد فیزیک ‌و بررسی اثر توسعه بازار سرمایه بر آن است. در این راستا با استفاده از داده‌های سالیانه دوره زمانی 1398-1370 در چهارچوب یک مدل رگرسیونی انتقال ملایم (STAR)، رفتار نامتقارن بی‌نظمی‌های پولی حول یک حد آستانه در سطوح مختلف ارزش بازار سرمایه به عنوان متغیر انتقال مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج تحقیق بیان می‌کند که در سطوح پایین ارزش جاری بازار سرمایه کشور (رژیم اول) متغیر‌ خالص موجودی سرمایه و کسری بودجه دولت‌ها اثر مثبت و تعداد شرکت‌های پذیرفته شده در سازمان بورس اثر منفی بر آنتروپی پول دارند و در سطوح بالای ارزش جاری بازار سرمایه (رژیم دوم) خالص موجودی سرمایه اثر منفی و کسری بودجه دولت‌ها همچنان اثر مثبت بر آنتروپی پولی داشته است. براساس نتایج این مطالعه مشخص می‌شود پویایی بازار سرمایه باعث کاهش آنتروپی پول که خود شاخصی برای هرزروی و عدم دسترسی به منابع شناخته می‌شود، خواهد شد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

حقیقت، جعفر. (1394). اقتصاد پولی. تبریز: انتشارات دانشگاه تبریز.
شقاقی، فیروز، پاک مرام، عسگر، بادآور نهندی، یونس. (1399). تاثیر مولفه‌های کیفیت نهادی بر متغیرهای بازار سهام. علمی پژوهشهای اقتصادی ایران، 25(85)، 137-166.
صادقی عمرو آبادی، بهروز، دی فث، برایان، رنانی، محسن. (1394). اندازه‌گیری شاخص آنتروپی سیستم در یک شبکه اقتصادی پیچیده (مطالعه موردی ایران). اقتصاد مقداری، 12(1)،93-126.
عظیمی، حسین.(1371). مدارهای توسعه نیافتگی در اقتصادایران. تهران: نشر نی.
فلاحی، فیروز، منتظری، جلال. (1393). اندازه دولت و رشد اقتصادی در ایران: آزمون وجود منحنی آرمی با استفاده از مدل رگرسیون انتقال ملایم. پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، 22(69)،130-151.
Antoniou, I., Ivanov, V. V., Korolev, Y. L., Kryanev, A. V., Matokhin, V. V., & Suchanecki, Z. (2002). Analysis of resources distribution in economics based on entropy. Physica A: Statistical Mechanics and Its Applications304(3-4), 525-534.
Azimi, H. (1992). Underdeveloped circuits in the Iranian economy. Tehran. Nashr-e-Ney publishing. [In Persian]
Bacon, D. W., & Watts, D. G. (1971). Estimating the transition between two intersecting straight lines. Biometrika58(3), 525-534.Ben-Naim, arieh (2007). Entropy Demystified: The Second Law Reduced to Plain Common Sense. London: World Scientific.
Burkett, P. (2006). Marxism and Ecological Economics, in Toward a Red and Green Political Economy. Leiden: Brill.
Chan, K., & Tong, H. (1986). on estimating thresholds in autoregressive models. Journal of Time Series Analysis, 7(3), 178–190.
Clausius, R. (1867). The Mechanical Theory of Heat: With Its Applications to the Steam-Engine and to the Physical Properties of Bodies. Hirst, T.A., Ed.; John van Voorst: London, UK, ISBN 9789353740962.
Cockshott, P. (2009). Classical Econophysics. London: Routledge.
Dugdale, J. (1996). Entropy and its physical meaning.  Taylor & Francis, 2nd edition.
Dillow, C. (2010). The Myth of the Structural Deficit, Investors Chronicle, The Financial Times Limited. Retrieved 19 May 2013
Escribano, A., & Jorda, O. (1999). Improved Testing and Specification of Smooth Transition Autoregressive Models, In Nonlinear Time Series Analysis of Economic and Financial Data. Rothman P (Ed.). Kluwer Academic Press: Boston, 289–319.
Fallahi, F., & Montazeri, J. (2014). Government Size and Economic Growth in Iran: A Smooth Transition Approach. Quarterly Journal of Economic Research and Policies. 22(69), 130-151. [In Persian]
Fisher, I. (1925). Mathematical Investigations in the Theory of Value and Prices. Yale University Press: New Haven, CT, USA; ISBN 978-1-61427-305-9.
Georgescu-Roegen, N. (1971). The Entropy Law and the Economic Process. Harvard University Press: Cambridge, MA, USA; ISBN 9780674281646.
Haghighat, J. (2016). Monetary economics. Tabriz university publishing. [In Persian]
Jakimowicz, A. (2020). The role of entropy in the development of economics. MDPI, Basel, Switzerland, 22(452), 2-25.
Ksenzhek, O. (2007). Money: Virtual Energy; Economy through the Prism of Thermodynamics. Florida: Universal Publishers.
Kwon, G., McFarlane, L., & Robinson, W. (2009). Public Debt, Money Supply and Inflation: a Cross-Country Study. IMF Staff Papers, 56(3), 476-515.
Lacey, L. (2021). The relationship between the US broad money supply and US GDP for the time period 2001 to 2019 with that of the corresponding time series for US national property and stock market indices, using an information entropy methodology. Statistical Finance.
Liu, Y., Liu, C., & Wang, D. (2011). Understanding Atmospheric Behavior in Term of Entropy: A Review of Applications of Second Law of Thermodynamics to Meteorology. Entropy, 13(1), 201-240.
López, A. (2008). Nonlinearities or Outliers in Real Exchange Rates? Economic Modelling, 25(16), 714–730.
Lundbergh, S., Terasvita, T., & Van Dijk, D. (2003). Time-Varying Smooth Transition Autoregressive Model. Journal of Bussiness and Economic Statistics, 21(2), 104-12.
Maneschi, A., & Zamagni, S. (1997). Nicholas Georgescu-Roegen, 1906-1994, The Economic Journal, 107(442).
Nurkse, R. (1953). Problems of Capital Formation in Underdeveloped Countries. Oxford, Basil Blackwell.
North, D. (2011). Limited Access Orders: Rethinking the Problems of Development and Violence. Accessible at: https://web.stanford.edu.
Rongbao Gu. (2017). Multiscale Shannon entropy and its application in the stock market. Physica, A(484),215-224.
Sadeghi Amroabadi, B., Fath, B., & Renani, M. (2016). Measuring system entropy generation in a complex economic network (The Case of Iran). Quarterly Journal of Quantitative Economics. 12(1), 93-126. [In Persian]
Shaghaghi, F., Pakmaram, A., & Badavarnahandi, Y. (2021). The effect of institutional quality components on stock market variables (Selected Islamic and Non-Islamic Countries). Iranian Journal of Economic Research. 25(85), 137-166. [In Persian]
Soddy, F. (1934). The Role of Money: What It Should be, Contrasted with What it has Become. London: Routledge.
Terasvirta, T.  (1998). Smooth Transition Regression Modelling. In H.Lutkepohl and M.  Kratzig (eds); Applied Time Series Econometrics. Cambridge University Press, Cambridge, No. 17
Van Dijk, D.  (1999). Smooth Transition Models:  Extensions and Outlier Robust Inference. PhD Thesis. Erasmus University Rotterdam.
Weber, M., & Leemis, L. (2006). Minimum Kolmogorov–Smirnov test statistic parameter estimates. Journal of Statistical Computation and Simulation, 76(3), 12-42.
Zencey, E. (1986). Entropy as a Root Metaphor. Ph.D. dissertation, Claremont Graduate School.
Zunino, L., Massimiliano, Z., Benjamin, M., Tabake, F., Darío, G., Pérez, G., & Osvaldo, A. R. (2010). Complexity-entropy causality plane: A useful approach to quantify the stock market inefficiency. Physica A, 389(9), 1891–1901.