اقتصادکلان
سرریز تلاطمات بین نرخ ارز، تورم و نقدینگی در اقتصاد ایران: رویکرد TVP-VAR-BK

سهیل رودری؛ سید هادی عربی؛ ساناز رحیمی کاه کشی

دوره 28، شماره 97 ، دی 1402، ، صفحه 152-190

https://doi.org/10.22054/ijer.2024.74542.1200

چکیده
  امروزه هر تلاطمی در یک بخش ، بخش­های دیگر را نیز تحت تأثیر قرار می­دهد. هدف از این مطالعه، بررسی نحوه انتقال و دریافت و همچنین سر­ریز تلاطمات با توجه به دوره زمانی بروز تلاطمات میان نقدینگی، نرخ ارز و تورم در دوره زمانی 2022:09 الی 1982:03 (1401:07-1361:01) با تواتر ماهانه با استفاده از الگوی خودرگرسیون برداری با پارامتر­های متغیر در زمان - ...  بیشتر

اقتصاد پولی
بررسی ماهیت تورم در اقتصاد ایران: رویکرد همدوسی موجکی

عباس شاکری؛ الناز باقرپور اسکویی

دوره 28، شماره 94 ، فروردین 1402، ، صفحه 47-79

https://doi.org/10.22054/ijer.2022.63350.1036

چکیده
  تورم بالا و مستمر در اقتصاد ایران به عنوان یک معضل ساختاری دارای پیامدهای اقتصادی، سیاسی و فرهنگی گسترده‌‌ای است و برای کنترل تورم در کشور، سیاست‌گذاران باید سیاست‌‌های مناسب، به موقع و متناسب با ساختارهای اقتصادی را اتخاذ کنند. از این ‌‌رو، هدف این مطالعه، شناسایی ماهیت تورم و ارائه تحلیل‌‌های واقعی در مورد تورم است. برای این ...  بیشتر

بانکداری
فراتحلیل تاثیر استقلال بانک مرکزی بر تورم

محمدجواد نوراحمدی؛ امیر خادم علیزاده؛ محمدباقر شیرمهنجی

دوره 27، شماره 92 ، مهر 1401، ، صفحه 113-152

https://doi.org/10.22054/ijer.2021.56719.918

چکیده
  بررسی‌های انجام شده در موضوع «رابطه استقلال بانک مرکزی و تورم» بیانگر آن است که مطالعات رابطه منفی یا مثبت یا بی‌معنا بین استقلال بانک مرکزی و تورم نتیجه‌گیری کرده‌اند. هدف از این مطالعه انجام فراتحلیل چندسطحی برای بررسی تاثیر استقلال بانک مرکزی بر تورم است. برای این منظور تمامی مطالعاتی که به بررسی ارتباط بین استقلال بانک ...  بیشتر

ارز
اثرگذاری تکانه نرخ ارز بر تورم در اقتصاد ایران: کاربرد الگوی خودرگرسیون برداری آستانه‌ای

حسن تحصیلی

دوره 27، شماره 91 ، تیر 1401، ، صفحه 257-285

https://doi.org/10.22054/ijer.2022.56063.912

چکیده
  اثرگذاری تغییرات نرخ ارز بر سطح عمومی قیمت‌ها یکی از موضوعات مهم در اقتصاد کلان است و بررسی جزئیات آن دلالت‌های مهمی برای سیاست‌گذار پولی به همراه دارد. با توجه به وضعیت این دو متغیر در اقتصاد ایران، رهیافت‌های نوین اقتصادسنجی می‌توانند بینش جدیدی ارائه کنند. در این راستا، پژوهش حاضر با به‌کارگیری الگوی خودرگرسیون برداری آستانه‌ای ...  بیشتر

اقتصاد بین الملل
تاثیر باز بودن تجاری بر تورم در کشورهای منتخب در حال توسعه و توسعه یافته

سمیرا متقی؛ آناهیتا سیفی؛ صلاح ابراهیمی

دوره 26، شماره 86 ، فروردین 1400، ، صفحه 190-212

https://doi.org/10.22054/ijer.2020.44433.777

چکیده
  مقاله حاضر بر آن است تا با رویکردی تحلیلی مقایسه­ای و به‌کارگیری داده­های ترکیبی به بررسی ارتباط باز بودن تجاری و تورم در کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته منتخب طی دوره زمانی 1990 تا 2017 پرداخته و فرضیه رومر را با به‌کارگیری ارتباط شاخص تورم با درجه باز بودن تجاری مورد آزمون قرار ­دهد. نتایج حاصل از پژوهش نشان می­دهد که فرضیه ...  بیشتر

بازبینی رابطه میان رشد اقتصادی و تورم در ایران با استفاده از تحلیل در حوزه زمان– فرکانس

محمد عبدی سیّدکلایی؛ صالح طاهری بازخانه

دوره 25، شماره 85 ، دی 1399، ، صفحه 91-115

https://doi.org/10.22054/ijer.2020.43207.765

چکیده
  رابطه­ میان رشد اقتصادی و تورم یکی از مسائل دیرینه در اقتصاد کلان به‌شمار می­رود که از لحاظ نظری و سیاستی با مناقشه­های زیادی روبه‌رو است. این موضوع برای اقتصاد ایران که به دنبال دست‌یابی به ثبات قیمت­ها و تسریع رشد اقتصادی است، اهمیت ویژه­ای دارد. در این راستا، پژوهش حاضر از  تبدیل موجک پیوسته استفاده کرده است تا با تحلیل ...  بیشتر

تحلیل اثر عبور نرخ ارز بر تورم در ایران (1391-1370)

سید کمیل طیبی؛ خدیجه نصرالهی؛ مهدی یزدانی؛ سید حسن ملک حسینی

دوره 20، شماره 63 ، تیر 1394، ، صفحه 1-36

https://doi.org/10.22054/ijer.2015.4089

چکیده
  تحلیل اثر عبور نرخ ارز  بر شاخص قیمت‌ها در اعمال سیاست‌های اقتصادی ضد تورمی برای کشورهای دارای تورم بالا، مثل ایران ضرورت دارد. پدیده عبور نرخ ارز رابطه بین تغییرات ارزش پول ملی و روابط تجارت خارجی یک کشور را توضیح می‌دهد. هدف این پژوهش، تحلیل اثر عبور نرخ ارز بر تورم در ایران به عنوان یکی از کشورهای مهم صادرکننده نفت است. برای این ...  بیشتر

بررسی پویایی رابطه علیت بین قیمت مصرف‌کننده و قیمت تولیدکننده در ایران: کاربرد تبدیل موجک پیوسته

فیروز فلاحی؛ حسین اصغرپور؛ سجاد عبداله زاده

دوره 20، شماره 62 ، فروردین 1394، ، صفحه 81-107

https://doi.org/10.22054/ijer.2015.2490

چکیده
  در این مطالعه از رهیافت تبدیل موجک پیوسته جهت بررسی پویایی رابطه علیت بین دو شاخص اصلی تورم یعنی شاخص قیمت مصرف‌کننده(CPI) و شاخص قیمت تولیدکننده(PPI) برای اقتصاد ایران طی دوره زمانی 1392:9-1369:2 استفاده‌شده است. مطالعه پویایی رابطه علیت بین شاخص‌های کلیدی تورم می‌تواند نتایج راه گشایی جهت تدوین سیاست‌های کنترل نرخ تورم به همراه داشته ...  بیشتر

انتقال نامتقارن نرخ ارز به شاخص‌های قیمت داخلی با رویکرد SVAR

جاوید بهرامی؛ تیمور محمدی؛ شادی بزرگ

دوره 19، شماره 60 ، مهر 1393، ، صفحه 37-65

چکیده
  از منظر سیاست­گذاری، درک اثر نوسانات نرخ ارز بر قیمت­ها معیاری مناسب جهت ارزیابی سیاست­های پولی محسوب می­شود. این مطالعه با تحلیل داده­های فصلی سال  1369 تا 1392به کمک مدل خودرگرسیون برداری ساختاری (SVAR) به ارزیابی این موضوع پرداخته که تا چه حد و چگونه نوسانات نرخ ارز قیمت های داخلی ایران را تحت تاثیر قرار می­دهد. علاوه ...  بیشتر

شبیه‌سازی اثر هدفمندی یارانه‌ها بر روند رشد اقتصادی، تورم و بیکاری در ایران با استفاده از الگوریتم کنترل بهینه تصادفی OPTCON2

رحیم گودرزی؛ محمود صبوحی؛ ناصر شاهنوشی؛ حسین مهرابی؛ ماشاالله سالارپور

دوره 17، شماره 53 ، بهمن 1391، ، صفحه 135-157

چکیده
  یارانه با تحریف قیمت‌ها، مانع تخصیص بهینه منابع می‌شود و رشد اقتصادی را کاهش می‌دهد و از سوی دیگر با ایجاد کسری بودجه و افزایش هزینه‌های اجتماعی بر اقتصاد کشور آثار جبران‌ناپذیری بر جای می­گذارد. اجرای سیاست هدفمندسازی، متغیرهای کلان اقتصادی را تحت تأثیر قرار می­دهد. اگر روند تغییر این متغیرها مشخص شود، سیاست‌گزاران اقتصادی ...  بیشتر

مدل VAR جایگزین برای پیش بینی تورم ایران: کاربردی از تبدیل Bewley

حسن حیدری

دوره 16، شماره 46 ، فروردین 1390، ، صفحه 77-96

چکیده
  هدف این مقاله گسترش مدلهای جدید سری زمانی چند متغیره پویای غیر ساختاری و ارزیابی عملکرد انواع این مدلهای جایگزین در پیش بینی تورم می باشد. روش شبه بیزی با اطلاعات Literman prior  در چارچوب یک مدل خود رگرسیونی برداری برای اقتصاد ایران در دوره زمانی 2006- 1981جهت ارزیابی عملکرد مدلهای مختلف در طول افق زمانی متفاوت بکار گرفته شده است. همچنین به ...  بیشتر

چالش‌های تورم و اصلاح قیمت‌ها در اقتصادهای در حال توسعه (با توجه به وضعیت اقتصاد ایران)

حمید ناظمان

دوره 16، شماره 46 ، فروردین 1390، ، صفحه 115-143

چکیده
  این مقاله مسئله تورم در اقتصاد جوامع در حال توسعه را با توجه به ناکارآمدی سازوکار بازار در این جوامع مورد توجه قرار می‌دهد. پس از تحلیل نظری موضوع تورم و تغییر قیمت‌های نسبی، سیاست‌های اقتصادی مبتنی بر دیدگاههای خشک پولیون در این زمینه نقد گردیده و استدلال می‌شود که با توجه به اهمیت مسئله تورم و بیکاری مزمن در اقتصادهای در حال توسعه، ...  بیشتر

بازتوزیع درآمد در صندوق تامین اجتماعی ایران و اثر تورم بر آن

علی محمد کیمیاگری؛ رضا منوچهری راد

دوره 15، شماره 45 ، بهمن 1389، ، صفحه 139-180

چکیده
  یکی از بنیادی ترین کارکردهای نظامهای تامین اجتماعی، کارکرد باز توزیعی این صندوقها میباشد. این کارکرد بسته به سازماندهی مالی صندوق و حرکت از موقعیت FUND به PAYG و یا بالعکس، دارای خاصیت باز توزیع بین قشری و یا بین نسلی می شود. بنا به قانون، ساز و کار در نظر گرفته شده در صندوق بیمه تامین اجتماعی ایران، از نوع FUND است. بنابراین انتظار می رود، ...  بیشتر

بررسی اثر بازبودن تجاری بر متغیرهای کلان در اقتصاد ایران (1386-1340)

کریم اسلاملوئیان؛ مریم شفیعی سروستانی؛ محبوبه جعفری

دوره 14، شماره 43 ، تیر 1389، ، صفحه 1-21

چکیده
  در این پژوهش به بررسی تأثیر بازبودن تجاری بر متغیرهای کلان اقتصادی از جمله رشد اقتصادی، تورم و رشد اشتغال در دوره 1386-1340 در ایران می پردازیم. به بیان دیگر، در این پژوهش به دنبال پاسخ به سه پرسش هستیم؛ آیا افزایش درجه بازبودن تجاری باعث افزایش رشد اقتصادی می شود؟ دوم، آیا بازشدن اقتصاد باعث کاهش تورم می شود؟ و در نهایت اینکه آیا افزایش ...  بیشتر

اثرنااطمینانی رشد اقتصادی بر رشد اقتصادی در ایران: مشاهداتی بر پایه مدل‌های GARCH

حسن حیدری؛ سهیلا پروین؛ عباس شاکری؛ سلیمان فیضی ینگجه

دوره 14، شماره 43 ، تیر 1389، ، صفحه 189-210

چکیده
  در این پژوهش،رابطه بین نااطمینانی رشد اقتصادی و رشد اقتصادی در سال‌های 1367- 1384 را با استفاده از داده‌های فصلی و کاربرد انواع مدل‌های GARCH و روش برآورد شبه حداکثر راستنمایی (QML) در ایران بررسی می‌‌نماییم. نتایج، فرضیه فریدمن (1968)[1] مبنی بر نبود رابطه مشخص معنادار بین این دو متغیر را رد نمی­کند. همچنین، بررسی اثر شوک‌های مثبت و منفی ...  بیشتر

بررسی رابطه میان بازدهی سهام و تورم با استفاده از تجزیه‌و‌تحلیل موجک در بورس اوراق بهادار تهران

سعید مشیری؛ کامران پاکیزه؛ منوچهر دبیریان؛ ابوالفضل جعفری

دوره 14، شماره 42 ، فروردین 1389، ، صفحه 74-55

چکیده
  این مقاله یک مطالعه تجربی برای بررسی رابطه میان بازده شاخص سهام و نرخ تورم با استفاده از روش چند مقیاسی موجک[1] در بورس اوراق بهادار تهران است. در این پژوهش، ضمن مرور اجمالی برخی پژوهش‌های تجربی پیشین، فرضیه فیشر[2] مبنی بر وجود رابطه مثبت بین نرخ بازدهی اسمی سهام و نرخ تورم با استفاده از روش چندمقیاسی موجک را آزمون می‌نماییم. روش چندمقیاسی ...  بیشتر

اثر تورم بر اندازه بخش مالی (مطالعه موردی ایران)

وحید تقی نژادعمران؛ مجید حسنی

دوره 14، شماره 42 ، فروردین 1389، ، صفحه 75-99

چکیده
  بخشی از آثار نامساعد تورم بر اقتصاد را باید در بخش مالی جستجو کرد. در این پژوهش نخست به لحاظ نظری نشان می‌دهیم که تورم منابع کمیاب اقتصادی را از بخش تولید کالایی به بخش مالی انتقال می‌دهد که نتیجه آن، بزرگ‌شدن بی‌تناسب بخش مالی اقتصاد است که این خود  می‌بایست به عنوان یک اثر نامساعد تورم بر پیکره اقتصاد تلقی شود؛ چرا که اگر تورم ...  بیشتر

اثرات فرآیند جهانی‌شدن بر تورم در ایران

علی طیب‌نیا؛ رضوان زندیه

دوره 13، شماره 38 ، فروردین 1388، ، صفحه 53-96

چکیده
  پژوهش‌های انجام‌شده نشان‌می‌دهد که در سال‌های اخیر به‌رغم افزایش قیمت جهانی مواد‌اولیه از قبیل نفت و فولاد و اتخاذ سیاست‌های پولی انبساطی در بیشتر کشورها، سطح قیمت‌های جهانی رشد اندک و با ثباتی را تجربه‌کرده و نرخ تورم ارقامی کم‌تر از پیش‌بینی‌ها را  نشان‌می‌دهد. در ایران نیز به‌رغم اتخاذ سیاست‌های به شدت انبساطی وکم‌سابقه ...  بیشتر

برآورد تأثیر با وقفه تغییرات حجم نقدینگی بر سطح تورم در اقتصاد ایران

ابراهیم هادیان؛ حجت پارسا

دوره 12، شماره 36 ، مهر 1387، ، صفحه 1-16

چکیده
  شواهد تجربی نشان می­دهد که گر چه ممکن است تغییر در برخی از متغیرهای اقتصادی در یک دوره معین انجام شود، اما تأثیرآن بر متغیرهای دیگر اقتصادی به صورت پایدار و برای مدت طولانی تجربه می­شود. از جمله این موارد تأثیر تغییرات حجم نقدینگی بر سطح تورم است. روش­های استفاده‌شده در تبیین چگونگی و برآورد میزان تأثیر تغییرات حجم نقدینگی بر ...  بیشتر

Modeling and Forecasting Iranian Inflation with Time Varying BVAR Models

حسن حیدری؛ سهیلا پروین

دوره 12، شماره 36 ، مهر 1387، ، صفحه 59-84

چکیده
  This paper investigates the forecasting performance of different time-varying BVAR models for Iranian inflation. Forecast accuracy of a BVAR model with Litterman’s prior compared with a time-varying BVAR model (a version introduced by Doan et al., 1984); and a modified time-varying BVAR model, where the autoregressive coefficients are held constant and only the deterministic components are allowed to vary over time. Application using quarterly data of the Iranian economy from 1981:Q2 to 2006:Q1 shows that the performance of different specifications of time-varying BVAR models for forecasting ...  بیشتر

محاسبه شکاف تولید ناخالص داخلی فصلی و تاثیر عوامل اسمی بر آن در ایران

رضا نصراصفهانی؛ نعمت‌اله اکبری؛ رسول بیدرام

دوره 7، شماره 22 ، فروردین 1384، ، صفحه 43-68

چکیده
  این مقاله به بررسی اثرات متغیرهای اسمی بر شکاف تولید ناخالص داخلی فصلی درایران می پردازد. از طریق تلفیق روش های متداول فصلی کردن داده ها، تولید ناخالص داخلی فصلی برای داده های اقتصاد ایران محاسبه شده و در ادامه با استفاده از روش فیلترینگ هودریس پرسکات تولید ناخالص بالقوه به دست آمده است. نتایج حاصل از تخمین مدل برای شکاف تولید ناخالص ...  بیشتر

ارائه یک مدل صادرات غیرنفتی برای ایران

عباس شاکری

دوره 6، شماره 21 ، بهمن 1383، ، صفحه 23-50

چکیده
  در این مقاله سعی بر این است که نقش عوامل تاثیرگذار قیمتی و عوامل غیر قیمتی مبنایی بر صادرات غیر نفتی را مورد مطالعه قرار دهیم . به این منظور ، صادرات غیر نفتی تابعی از دو متغیر قیمتی نرخ ارز آزاد و نرخ تورم و دو متغیر مبنایی بهره وری و رقابت پذیری در نظر گرفته شده و از تکنیک ARDL به منظور برآورد مدل استفاده شده است . نتایج حاصل از برآورد این ...  بیشتر

تورم و پس انداز خانوارهای روستایی (مطالعه موردی استان فارس)

زورار پرمه؛ محمد قربانی

دوره 6، شماره 19 ، تیر 1383، ، صفحه 169-187

چکیده
  از آنجا که تورم یکی از عوامل تاثیرگذار بر پس انداز خانوارها است، بنابراین در این مقاله، با استفاده از سیستم مخارج خطی به برآورد کشش های قیمتی خودی و متقاطع کالاهای 16 گانه و کشش پس انداز نسبت به قیمت و درآمد پرداخته شده است. نتایج گویای آن است که میل نهایی به مصرف کل 0.72 و میل نهایی به مصرف نوشابه ها و غذاهای آماده و دخانیات 0.098 و پس از آن ...  بیشتر

بررسی کارایی سیستم مالیاتی در اقتصاد ایران با توجه به کشش قیمتی و وقفه مالیاتی

عباس شاکری؛ میر حسین موسوی

دوره 5، شماره 17 ، بهمن 1382، ، صفحه 57-78

چکیده
  با توجه به اینکه در اقتصاد ایران درآمدهای مالیاتی یکی از مهمترین منبع تامین کننده مخارج دولت بعد از درآمدهای نفتی است؛ لذا بررسی کارایی سیستم مالیاتی از اهمیت بسزایی برخوردار است. با توجه به اینکه کاهش درآمدهای حقیقی مالیاتی متأثر از دو عامل، وجود وقفه‌های طولانی و سیستم مالیاتی انعطاف‌ناپذیر است؛ در این راستا، با در ...  بیشتر

عوامل اسمی و واقعی مؤثر بر تورم در ایران – رهیافت خود رگرسیون برداری (VAR)

رضا نصراصفهانی؛ کاظم یاوری

دوره 5، شماره 16 ، مهر 1382، ، صفحه 69-99

چکیده
  این مقاله، به تجزیه و تحلیل تاثیر متغیرهای اسمی و واقعی بر تورم در ایران با استفاده از الگوی بردارهای خود رگرسیونی می پردازد. این الگو، با استفاده از متغیرهای رشد نقدینگی، رشد نرخ ارز، نرخ تورم و تورم انتظاری، به عنوان متغیرهای اسمی و متغیر شکاف تولید ناخالص داخلی حقیقی به عنوان متغیر واقعی(براساس داده های فصلی)، برآورد شده است. نتایج ...  بیشتر