یداله دادگر؛ روح‌اله نظری؛ فاطمه فهیمی‌فر
چکیده
ارزیابی رفتار خانوارهای مذهبی، از موضوع‌های مهم اقتصاد، به‌طور کلی و به‌ویژه در کشورهای اسلامی است. چون در سبد مصرفی برخی خانوارها به‌جز هزینههای عادی، هزینههای مذهبی مطرح است، ازاینرو، شناسایی عوامل مؤثر بر رفتار مذهبی خانوارهای جامعه از اهمیت بسزایی برخوردار است. این مقاله، با استفاده از رویکرد داده‌های خرد و براساس ...
بیشتر
ارزیابی رفتار خانوارهای مذهبی، از موضوع‌های مهم اقتصاد، به‌طور کلی و به‌ویژه در کشورهای اسلامی است. چون در سبد مصرفی برخی خانوارها به‌جز هزینههای عادی، هزینههای مذهبی مطرح است، ازاینرو، شناسایی عوامل مؤثر بر رفتار مذهبی خانوارهای جامعه از اهمیت بسزایی برخوردار است. این مقاله، با استفاده از رویکرد داده‌های خرد و براساس اطلاعات درآمد- هزینه خانوار در سال 1393، به تفکیک مناطق شهری و روستایی با روش پروبیت به بررسی عوامل مؤثر بر هزینههای مذهبی در ایران پرداخته است. متغیرهای به کار گرفته شده عبارت‌اند از: پرداختی به صندوق صدقات، سن، وضعیت سواد، بُعد خانوار، وضعیت اشتغال، وضعیت تأهل، وضعیت مالکیت خانه و درآمد سرپرست خانوار. نتایج بیان‌کننده آن است که در هر دو مناطق شهری و روستایی، افزایش سن، دارا بودن شغل، متأهل بودن، مالک خانه بودن و درآمد سرپرست خانوار اثر مثبت و معناداری بر پرداخت هزینه مذهبی دارد، اما بُعد خانوار اثر منفی و معناداری بر پرداخت هزینههای مذهبی دارد. از سوی دیگر، با توجه به اثر نهایی محاسبه شده، متغیر درآمد در مناطق روستایی و شهری دارای اثرگذاری بیشتری نسبت به سایر متغیرها بوده است. همچنین یک هدف ضمنی این مطالعه، انجام نوعی ارزیابی ضمنی از مطالعه «برو[1]» اقتصاددان معروف است. با توجه به نتایج مقاله، سطح سواد و بهبود شرایط زندگی مادی و اقتصادی، بر رفتار مذهبی و انجام هزینههای مذهبی ایران اثر مثبت دارد، ازاینرو، نتیجه مورد نظر «برو» در ایران مورد تأیید است. [1]- Robert Barro
یداله دادگر؛ سهیلا پروین؛ حسین عباسی نژاد؛ مجتبی باقری
دوره 16، شماره 49 ، بهمن 1390، ، صفحه 1-33
چکیده
یک بحث اساسی در جوامع دینی و اسلامی، تحلیل خط کفایت یا به نحوی خط فقر شرعی و به ویژه اندازه‌گیری آن است. موضوع تأثیر شئون خط فقر شرعی نیز مقوله‌ای مرتبط با کفایت شرعی است. این مقاله به کنکاشی در این ارتباط می‌پردازد. مطالعه موردی این پژوهش بر استان قم متمرکز است. این نوشته اساساً با رویکردی تحلیلی و مبتنی بر مستندات کتابخانه‌ای به ...
بیشتر
یک بحث اساسی در جوامع دینی و اسلامی، تحلیل خط کفایت یا به نحوی خط فقر شرعی و به ویژه اندازه‌گیری آن است. موضوع تأثیر شئون خط فقر شرعی نیز مقوله‌ای مرتبط با کفایت شرعی است. این مقاله به کنکاشی در این ارتباط می‌پردازد. مطالعه موردی این پژوهش بر استان قم متمرکز است. این نوشته اساساً با رویکردی تحلیلی و مبتنی بر مستندات کتابخانه‌ای به پیش می‌رود. ضمن پیشبرد پژوهش بر مبنای استدلال شرعی و منطقی، هدف و تلاش نویسندگان این پژوهش این بوده که امکان‌سنجی کنند آیا می‌شود یک مفهوم ذهنی را به یک تجربه عملی مرتبط سازند یا خیر. پس بخش تجربی خود را براساس کار میدانی محدود در استان قم وکاربرد داده‌های مرکز آمار و برازش مدل‌های اقتصادسنجی سامان‌دهی کرده است. بر مبنای یافته‌های این مقاله و با فرض پذیرش محدودیت‌های آماری، کفایت شرعی قابل اندازه‌گیری است و می‌توان نوعی خط کفایت را در مورد آن اندازه‌گیری کرد. دیگر آنکه شئونات گوناگون بر خط کفایت شرعی اثرگذار است. سرانجام و با فرض ثبات شرایط دیگر، رفتار اهالی استان قم زمینه ترسیم نوعی خط کفایت را فراهم می‌آورد که می‌تواند زمینه مناسبی برای محاسبه خط کفایت شرعی برای دیگر استان‌های کشور گردد. این پژوهش همچنین زمینه انجام اولین مطالعات اندازه‌گیری خط فقر به روش SPL را در ایران فراهم می‌آورد.
