محمد نقی نظرپور؛ محمد رضا یوسفی؛ میثم حقیقی
دوره 17، شماره 53 ، بهمن 1391، ، صفحه 159-185
چکیده
با توجه به ممنوعیت ربا (بهره) و به تبع آن عدم امکان بهکارگیری اوراق قرضه که بر بهره مبتنی است، امکان استفاده از این ابزار در نظام بانکداری بدون ربا وجود ندارد. از اینرو اجرای عملیات بازار باز از طریق خرید و فروش اوراق قرضه که بر نرخ بهره مبتنی است، مطلقاً کاربردی نداشته، بدین طریق عملاً قدیمیترین و شناختهشدهترین و در عین ...
بیشتر
با توجه به ممنوعیت ربا (بهره) و به تبع آن عدم امکان بهکارگیری اوراق قرضه که بر بهره مبتنی است، امکان استفاده از این ابزار در نظام بانکداری بدون ربا وجود ندارد. از اینرو اجرای عملیات بازار باز از طریق خرید و فروش اوراق قرضه که بر نرخ بهره مبتنی است، مطلقاً کاربردی نداشته، بدین طریق عملاً قدیمیترین و شناختهشدهترین و در عین حال مهمترین ابزار اعمال سیاست پولی که برای مهار نقدینگی در اقتصاد صورت میپذیرفت، از مجموعه ابزارهای سیاستگذاری که در اختیار بانک مرکزی بود، کنار گذاشته شد. لذا اوراق جایگزینی از قبیل اوراق مشارکت، اوراق استصناع و ... توسط اقتصاددانان مسلمان برای عملیات بازار باز طراحی شد. مقاله حاضر با بررسی توصیفی و استفاده از منابع کتابخانهای، تلاش کرده است، به اثبات این فرضیه بپردازد که «با بهکارگیری اوراق گواهی سپرده قابل معامله، به عنوان مکمل سایر اوراق و صکوک اسلامی، جهت کنترل نقدینگی و تنظیم پایه پولی در چارچوب قانون عملیات بانکی بدون ربا در اختیار بانک مرکزی قرار داده و خلأ وجود اوراق قرضه را برای اعمال سیاست پولی جبران کند». مقاله این نتیجه را به دنبال دارد که گواهی سپرده قابل معامله به عنوان ابزاری مکمل سایر اوراق اسلامی، میتواند در عملیات بازار باز در بانکداری بدون ربا به کار گرفته شود و بانکمرکزیباخرید و فروش این اوراق طی عملیات بازار بازدربازارثانویه،میتواندبهمدیریتنقدینگی واعمالسیاستگذاریپولیمؤثردراقتصادکشوربپردازد.
محمد نقی نظرپور؛ ایوب خزائی
دوره 17، شماره 52 ، مهر 1391، ، صفحه 183-209
چکیده
جهت نیل به اهداف سند چشمانداز بیست ساله کشور، بازار سرمایه ایران بهعنوان یک بازار در حال توسعه میبایست همپای سایر تحولات کشور توسعه و تکامل یافته و قادر به پاسخگویی به نیازهای اساسی جامعه امروزی باشد. به این لحاظ توسعه بازار سرمایه ایران و متنوع کردن ابزارهای موجود در آن الزامی است. بنابراین با توجه به نیاز کشور به جذب سرمایه ...
بیشتر
جهت نیل به اهداف سند چشمانداز بیست ساله کشور، بازار سرمایه ایران بهعنوان یک بازار در حال توسعه میبایست همپای سایر تحولات کشور توسعه و تکامل یافته و قادر به پاسخگویی به نیازهای اساسی جامعه امروزی باشد. به این لحاظ توسعه بازار سرمایه ایران و متنوع کردن ابزارهای موجود در آن الزامی است. بنابراین با توجه به نیاز کشور به جذب سرمایه به منظور تأمین مالی طرحهای اقتصادی و زیربنایی و از طرفی کمبود منابع برای سرمایهگذاری در این طرحها و همچنین کمبود سرمایهگذاریهای خارجی بهدلیل اعمال تحریمهای اقتصادی، میتوان از ابزارهای مالی (مصوب شورای عالی بورس و اوراق بهادار) در چارچوب قانون عملیات بانکی بدون ربا بهره جست. یکی از این ابزارها، صکوک استصناع است. این مقاله به روش توصیفی و تحلیل محتوی با استفاده از منابع کتابخانهای، با معرفی صکوک استصناع و ضرورت و چگونگی شکلگیری آن، این صکوک را بهعنوان ابزاری مناسب برای تأمین مالی در بازار سرمایه معرفی مینماید. در ادامه نیز صکوک استصناع بر مبنای خرید دین، صکوک استصناع بر مبنای اجاره به شرط تملیک و صکوک استصناع رهنی را بهعنوان گزینههای قابل انتشار در بورس اوراق بهادار پیشنهاد و در آخر نیز ویژگیهای صکوک پیشنهادی را با یکدیگر مقایسه مینماید.