نویسندگان

1 استادیارگروه بانکداری پژوهشکده پولی و بانکی

2 دانشجوی دکترای حسابداری دانشگاه الزهرا و کارشناس ارشد گروه بانک‌داری پژوهشکده پولی و بانکی

چکیده

بانک‌ها نقش مهمی در تجهیز و تخصیص منابع، شناسایی فرصت‌های ‌سرمایه‌گذاری و ‌متنوع‌سازی ریسک ایفا می‌کنند. بنابراین، ساختار و کارآیی بخش بانکی به‌عنوان یک بعد مستقل توسعه مالی مورد توجه است. از نظر کمیته بانکی بال یکی از مهم‌ترین عوامل ضعف و کاستی‌ در بخش بانکی، کمبود منابع مالی و وام‌دهی بانک‌ها به سایر بخش‌های اقتصادی است. ضعف و ناکارآمدی در تأمین مالی حاکی از فقدان ساختار مطلوب سرمایه در نظام بانکی و تأمین مالی پایدار با هدف ارایه تسهیلات مطمئن است. در این مقاله، اثر استراتژی‌های تأمین ‌مالی از منظر شاخص نسبت تأمین مالی پایدار و اثرات آن بر حاشیه سود بانکی در جبران ریسک تأمین مالی در نظام بانکی ایران برای دوره 1385 تا 1395 مورد بررسی قرار گرفته است. استراتژی‌های تأمین مالی پایدار به دو بخش استراتژی‌های تجهیز و تخصیص پایدار تفکیک و استراتژی‌های تجهیز پایدار به سه بخش و استراتژی‌های کاهش تخصیص به چهار بخش تقسیم‌ شده است. براساس نتایج به‌دست آمده، پایدار بودن منابع بانک‌ها در ترازنامه، لازمه تخصیص آن در قالب تسهیلات و وام در سمت دیگر ترازنامه، یعنی دارایی‌هاست و از‌این‌رو، توجه به استراتژی‌های تأمین مالی پایدار و در نظر گرفتن این استراتژی‌ها در تصمیمات مدیریت بانک می‌تواند همیشه بر عملکرد مناسب بانک‌ها تأثیر داشته باشد و به بهبود فضای کسب‌و‌کار بانک‌ها کمک کند

کلیدواژه‌ها

گودرزی، آتوسا و حیدر زبیدی (1387)، «بررسی تأثیر گسترش بانک‌داری الکترونیک بر سودآوری بانک‌های تجاری ایران»، فصلنامه پژوهشهای اقتصادی ایران، سال دهم، شماره 35، صص 140-111.
نظریان، رافیک و رقیه عزیزیان ‌فرد (تابستان 1395)، «بررسی عوامل مؤثر بر حاشیه نرخ سود بانک‌ها در ایران»، فصلنامه سیاست‌های مالی و اقتصادی، سال چهارم، شماره ۱۴.
احمدیان اعظم و مهران کیانوند (1393)، «تأثیر مقررات بانکی بر حاشیه سود بانکی (رهیافت داده‌های ادغامی)»، فصلنامه دانش مالی تحلیل اوراق بهادار، سال هفتم، شماره ۲۱.
شاهچرا، مهشید و ماندانا طاهری (۱۳۹۳)، ارزیابی ساختار ترازنامه و واسطه‌گری مالی شبکه بانکی کشور، انتشارات پژوهشکده پولی و بانکی.
شاهچرا، مهشید و ماندانا طاهری (۱۳۹۶)، «خلق نقدینگی و الزامات نقدینگی بال ۳ در شبکه بانکی کشور»، فصلنامه روند، سال ۲۴،  شماره ۷۷، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران.
عیسی‌زاده سعید و زینب شاعری (1391)، بررسی تأثیر حاشیه سود بانکی بر کارآیی صنعت بانک‌داری (مطالعه موردی: کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا)، بیست‌و‌دومین همایش سالانه سیاست‌های پولی و ارزی، کد مقاله: ACMFEP22_005.
Acharya, V. V., & Merrouche, O. (2012). Precautionary hoarding of liquidity and interbank markets: Evidence from the subprime crisis. Review of Finance17(1), 107-160.
Acharya, V. V., Shin, H. S., & Yorulmazer, T. (2010). Crisis resolution and bank liquidity. The Review of Financial Studies24(6), 2166-2205.
Adrian, T., & Shin, H. S. (2010). Liquidity and leverage. Journal of financial intermediation19(3), 418-437.
Allen, L. (1988). The determinants of bank interest margins: a note. Journal of Financial and Quantitative analysis23(2), 231-235.
Allen, F. & Santomero, A. M. (1997). The theory of financial intermediation. Journal of Banking & Finance21(11-12), 1461-1485.
Allen, F., & Gale, D. (2004). Financial intermediaries and markets. Econometrica72(4), 1023-1061.
Allen, L. (1988). The determinants of bank interest margins: a note. Journal of Financial and Quantitative analysis23(2), 231-235.
Arellano, M., & Bond, S. (1991). Some tests of specification for panel data: Monte Carlo evidence and an application to employment equations. The review of economic studies58(2), 277-297.
Barajas, A., Steiner, R., & Salazar, N. (2000). The impact of liberalization and foreign investment in Colombia's financial sector. Journal of development economics63(1), 157-196.
Berger, A. N., & Bouwman, C. H. (2012). Bank liquidity creation, monetary policy, and financial crises.
Berger, A. N., & Bouwman, C. H. (2009). Bank liquidity creation. The review of financial studies22(9), 3779-3837.
Berger, A. N., & Bouwman, C. H. (2013). How does capital affect bank performance during financial crises?. Journal of Financial Economics109(1), 146-176.
Berger, A. N., & Bouwman, C. H. (2012). Bank liquidity creation, monetary policy, and financial crises.
Berger, A. N., Miller, N. H., Petersen, M. A., Rajan, R. G., & Stein, J. C. (2005). Does function follow organizational form? Evidence from the lending practices of large and small banks. Journal of Financial economics76(2), 237-269.
Berger, A. N., Davies, S. M., & Flannery, M. J. (2000). Comparing market and supervisory assessments of bank performance: who knows what when?. Journal of Money, Credit and Banking, 641-667.
Berger, A. N., Saunders, A., Scalise, J. M., & Udell, G. F. (1998). The effects of bank mergers and acquisitions on small business lending1. Journal of financial Economics50(2), 187-229.
BIS, (2000). Sound practices for managing liquidity in banking organizations. Consultative document.
BIS. (2011). Basel III: A global regulatory framework for more resilient banks and banking systems.
BIS. (2014). BaselIII: the net stable funding ratio. www.bis.org/bcbs/publ/d259.htm.
Boot, A. W., & Thakor, A. V. (1993). Self-interested bank regulation. The American Economic Review, 206-212.
Boot, A. W., Greenbaum, S. I., & Thakor, A. V. (1993). Reputation and discretion in financial contracting. The American Economic Review, 1165-1183.
Boyd, J. H., & Prescott, E. C. (1986). Financial intermediary-coalitions. Journal of Economic theory38(2), 211-232.
Bryant, J. (1980). A model of reserves, bank runs, and deposit insurance. Journal of banking & finance4(4), 335-344.
Caballero, R. J., & Simsek, A. (2009). Complexity and financial panics (No. w14997). National Bureau of Economic Research.
Cao, J., & Illing, G. (2011). 'Interest Rate Trap', or: Why Does the Central Bank Keep the Policy Rate Too Low for Too Long Time?.
Shen, C. H., Chen, Y. K., Kao, L. F., & Yeh, C. Y. (2009, June). Bank liquidity risk and performance. In 17th Conference on the theories and practices of securities and financial markets, Hsi-Tze Bay, Kaohsiung, Taiwan.
hoi, B. P., Park, J., & Ho, C. (2009). Insurer liquidity creation: The evidence from US property and liability insurance industry. Documento de trabajo, Howard University, Illinois Wesleyan University and Feng Chia University. Disponible en: http://www. cb. wsu. edu/aria2009/ARIA2009Papers/Full%20Papers/session6A_Choi_Park_Ho. pdf.
Poghosyan, T., & Cihák, M. M. (2009). Distress in European Banks: An Analysis Basedon a New Dataset (No. 9). International Monetary Fund.
 Claeys, S., & Vander Vennet, R. (2008). Determinants of bank interest margins in Central and Eastern Europe: A comparison with the West. Economic Systems32(2), 197-216.
Demsetz, H. (1973). Industry structure, market rivalry, and public policy. The Journal of Law and Economics16(1), 1-9.
Diamond, D. W., & Dybvig, P. H. (1983). Bank runs, deposit insurance, and liquidity. Journal of political economy91(3), 401-419.
Diamond, D. W. (1984). Financial intermediation and delegated monitoring. The review of economic studies51(3), 393-414.
 Diamond, D. W., & Rajan, R. G. (2000). A theory of bank capital. The Journal of Finance55(6), 2431-2465.
Diamond, D. W., & Rajan, R. G. (2001). Liquidity risk, liquidity creation, and financial fragility: A theory of banking. Journal of political Economy109(2), 287-327.
Diamond, D. W., & Rajan, R. G. (2005). Liquidity shortages and banking crises. The Journal of finance60(2), 615-647.
Fungáčová, Z., & Poghosyan, T. (2011). Determinants of bank interest margins in Russia: Does bank ownership matter?. Economic systems35(4), 481-495.
Freixas, X., Martin, A., & Skeie, D. R. (2010). Bank liquidity, interbank markets, and monetary policy.
Farhi, E., & Tirole, J. (2012). Collective moral hazard, maturity mismatch, and systemic bailouts. American Economic Review102(1), 60-93.
Ho, T. S., & Saunders, A. (1981). The determinants of bank interest margins: theory and empirical evidence. Journal of Financial and Quantitative analysis16(4), 581-600.
Holmstrom, B., & Tirole, J. (1997). Financial intermediation, loanable funds, and the real sector. the Quarterly Journal of economics112(3), 663-691.
Holmström, B., & Tirole, J. (1998). Private and public supply of liquidity. Journal of political Economy106(1), 1-40.
Kashyap, A. K., Rajan, R., & Stein, J. C. (2002). Banks as liquidity providers: An explanation for the coexistence of lending and deposit‐taking. The Journal of Finance57(1), 33-73.
King, M. R. (2013). The Basel III net stable funding ratio and bank net interest margins. Journal of Banking & Finance37(11), 4144-4156.
Hanweck, G. A., & Ryu, L. H. (2005). The sensitivity of bank net interest margins and profitability to credit, interest-rate, and term-structure shocks across bank product specializations.
Peltzman, S. (1977). The gains and losses from industrial concentration. The Journal of Law and Economics20(2), 229-263.
Rochet, J. C., & Vives, X. (2004). Coordination failures and the lender of last resort: was Bagehot right after all?. Journal of the European Economic Association2(6), 1116-1147.
Rauch, C., Steffen, S., Hackethal, A., & Tyrell, M. (2008). Determinants of bank liquidity creation-evidence from savings banks. Working Paper: Germen.
Saunders, A., & Steffen, S. (2011). The costs of being private: Evidence from the loan market. The Review of Financial Studies24(12), 4091-4122.
Thakor, A. V. (1996). Capital requirements, monetary policy, and aggregate bank lending: theory and empirical evidence. The Journal of Finance51(1), 279-324.
Thakor, A. V. (2005). Do loan commitments cause overlending?. Journal of Money, Credit and Banking, 1067-1099.
Vives, X. (2014). Strategic complementarity, fragility, and regulation. The Review of Financial Studies27(12), 3547-3592.