نویسندگان

1 دانشجوی دکترای اقتصاد دانشگاه سیستان و بلوچستان

2 دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه سیستان و بلوچستان

چکیده

هدف اصلی پژوهش، تفسیر معمای پرمیوم دارایی با توجه به ریسک حباب در بازار اوراق بهادار ایران طی دوره
08/1395-07/1376 است. در این راستا، در این مقاله، به بررسی کشف حباب، تخمین تابع ترجیحات آپشتین- زین و تفسیر پرمیوم دارایی می‌پردازیم. ازاین‌رو، برای کشف حباب و تعیین تاریخ وقوع حباب از آزمون‌های
RTADF استفاده شده است. نتایج پژوهش بیان‌کننده آن است که بازار اوراق بهادار شش دوره حبابی را تجربه کرده و در 65 درصد بازه مورد مطالعه، غیرحبابی بوده است. همچنین در این مطالعه، تابع ترجیحات آپشتین- زین با استفاده از روشGMM برآورد شده است. در این مرحله، تخمین مقدار پارامتر کشش جانشینی شرطی بسیار مهم است، زیرا انتظار بر آن است که ریسک حباب برای توضیح بخشی از ریسک بازار سهام به کار رود. یافته‌های مدل برآوردی نشان می‌دهد که حباب‌های موجود در بازار اوراق بهادار موجب تقویت عوامل ریسکی شده است. همچنین عوامل اقتصادی در بازار اوراق بهادار ایران بسیار ریسک‌گریزند. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که براساس رویکرد سنتی نمی‌توان تفسیری جامع از معمای پرمیوم دارایی ارایه کرد، اما رویکرد جدید قادر است90% پرمیوم دارایی را تبیین کند.

کلیدواژه‌ها

ابراهیمی سروعلیا، محمدحسن، میرفیض فلاح شمس لیالستانی و شهناز آذرنگ (1391)، «بررسی عوامل تأثیرگذار بر حباب قیمت در بورس اوراق بهادار تهران»، دانش سرمایه‌گذاری،   دوره  1، شماره  4، صص 60-47.
راسخی سعید، سیدپیمان اسدی و زهرا شیدایی (1395)، «پویایی رابطه ریسک- بازده در بازار سهام ایران: شواهد جدید با به‌کارگیری الگوی GARCH-JUMP»، پژوهش‌های اقتصادی ایران، دوره 21، شماره 66، صفحات 83-59.
سعیدی، علی و جواد شب‌زنده‌دار (1390)، «مدل‌سازی حباب قیمت صنعت خودرو در بورس اوراق بهادار تهران با رویکرد پویایی سیستم‌ها»، مطالعات مدیریت صنعتی، دوره  8 ، شماره  21، صص 165-143.
صالح‌آبادی، علی و هادی دلیریان (1389)، «بررسی حباب قیمتی در بورس اوراق بهادار تهران»، بورس اوراق بهادار، دوره  3 ، شماره  9، صص 75-61.
صمدی، سعید، زهرا نصرالهی و امین زاهدمهر (1386)، «آزمون کارآیی و وجود حباب قیمت در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از قاعده فیلتر و الگوی CAPM»، فصلنامه اقتصاد مقداری (فصلنامه بررسی‌های اقتصادی)، دوره  4، شماره  4 (پیاپی 15)، صص 113-91.
صمدی، سعید، محمد واعظ برزانی و محمدرضا قاسمی (1389)، «تحلیل رفتاری شکل‌گیری حباب قیمت در بازار سرمایه (مطالعه موردی بورس اوراق بهادار تهران 1387-1376)»، پژوهشنامه اقتصادی، دوره  10 ، شماره  4 (پیاپی 39)، صص 273-297.
عباسیان، عزت‌اله و الهام فرزانگان (1390)، «رفتار معامله‌گران اختلال‌زا و حباب در بورس اوراق بهادار تهران»، تحقیقات اقتصادی، دوره  46، شماره  96، صص 133-151.
فلاح شمس لیالستانی، میرفیض، حمیدرضا کردلویی و امیر دهقانی (1391)، «بررسی و تعییین عوامل کشف و پیش‌بینی تشکیل حباب تصنعی قیمتی»، دانش سرمایه‌گذاری، دوره  1، شماره  1، صص  124-99.
یحیی‌زاده‌فر، محمود، وحید تقی‌نژادعمران و سیاوش علی‌پور (1388)، «بررسی وجود حباب‌های قیمتی عقلایی در بورس اوراق بهادار تهران»، نامه مفید، دوره  15، شماره  72 (نامه اقتصادی)، صص 68-49.
Abel, A. B (2002), “An Exploration of the Effects of Pessimism and Doubt on Asset Returns”. Journal of Economic Dynamics and Control. Vol. 26, No. (7), pp. 1075-1092.
Abel, A.B (1990), “Asset Prices under Habit Formation and Catching Up with the Joneses”. American Economic Review Papers and Proceedings. Vol. 80, pp. 38–42.
Aiyagari, S. R., & Gertler, M (1991), “Asset Returns with Transactions Costs and Uninsured Individual Risk”. Journal of Monetary Economics, Vol. 27, No. 3, pp. 311-331.
Amihud, Y., & Mendelson, H (1986), “Asset Pricing and the Bid-Ask Spread”. Journal of Financial Economics, Vol. 17, No. 2, pp. 223-249.
Amihud, Y., & Mendelson, H (1989), “The Effects of Beta, Bid‐Ask Spread, Residual Risk, and Size on Stock Returns”. The Journal of Finance, Vol. 44, No. 2, pp. 479-486.
Amihud, Y (2002), “Illiquidity and stock returns: cross-section and time-series effects”. Journal of Financial Markets, Vol. 5, No. 1, pp. 31-56.
Ang, A., Bekaert, G., & Liu, J (2005), “Why stocks may disappoint”. Journal of Financial Economics, Vol. 76, No. 3, pp. 471-508.
Barberis, N., Huang, M., & Santos, T (2001), “Prospect theory and asset prices”. The Quarterly Journal of Economics, Vol. 116, No. 1, pp. 1-53.
Barro, R. J (2006), “Rare disasters and asset markets in the twentieth century”. The Quarterly Journal of Economics, Vol. 121, No. 3, pp. 823-866.
Bellelah, M. A., Bellelah, M. O., Ameur, H. B., & Hafsia, R. B (2015), “Does the Equity Premium Puzzle Persist During Financial Crisis? The Case of the French Equity Market”. Research in International Business and Finance. Http://Dx.Doi.Org/10.1016/J.Ribaf.2015.02.018.
Benartzi, S., & Thaler, R. H (1995), “Myopic Loss Aversion and the Equity Premium Puzzle”. The Quarterly Journal of Economics, Vol. 110, No. 1, pp. 73-92.
Benninga, S., & Protopapadakis, A (1990), “Leverage, Time Preference and the ‘Equity Premium Puzzle”. Journal of Monetary Economics, Vol. 25, No. 1, pp. 49-58.
Boldrin,  M.,  Christiano,  L.,  Fisher,  J (1997), “Habit  Persistence  and Asset  Returns  In  An  Exchange  Economy”.  Macroecon. Dyn, Vol. 1, No. 2, pp. 312–332.
Breeden, D. T (1979), “An Intertemporal Asset Pricing Model with Stochastic Consumption and Investment Opportunities”. Journal of Financial Economics, Vol. 7,  No. 3, pp. 265-296.
Campbell, J. Y., & Cochrane, J. H (1999), “By Force of Habit: A Consumption-Based Explanation of aggregate stock market Behavior”. Journal of Political Economy, Vol. 107, No. 2, pp. 205-251.
Cecchetti, Stephen G., Hans Genberg, John Lipsky, and Sushil Wadhwani (2000), “Asset Prices and Central Bank Policy,” Geneva Reports on the World Economy, International Center for Monetary and Banking Studies and Centre for Economic Policy Research, London.
Chen, Z., & Epstein, L (2002), “Ambiguity, Risk, and Asset Returns in Continuous Time”. Econometrica, vol. 70, no. 4, pp. 1403-1443.
Constantinides, G (1990), “Habit Formation: A Resolution of the Equity Premium Puzzle”. Journal of Political Economy, Vol. 98, No. 3, pp. 519–543.
Durré, A., Cecchetti, S. G., Genberg, H., Lipsky, J., & Wadhwani, S (2002), “Asset Prices and Central Bank Policy”. Geneva Reports On the World Economy, International Center For Monetary and Banking Studies and Centre For Economic Policy Research, London.
Donadelli, M., & Persha, L (2014), Understanding Emerging Market Equity Risk Premia: Industries, Governance and Macroeconomic Policy Uncertainty. Research in International Business and Finance, Vol. 30, No. 1, pp. 284-309.
Donadelli, M., & Prosperi, L (2012), “The Equity Premium Puzzle: Pitfalls in Estimating the Coefficient of Relative Risk Aversion”. Journal of Applied Finance and Banking, Vol. 2, No. 2, pp. 177-213.
Ebrahim, M. S.,  & Mathur, I  (2001),  “Investor Heterogeneity, Market Segmentation, Leverage and the Equity Premium Puzzle”. Journal of banking & finance,  Vol. 25, No. 10, pp. 1897-1919.
Epstein, L. G., & Zin, S. E  (1989), “Substitution, Risk Aversion, and the Temporal Behavior of Consumption and Asset Returns: An Empirical Analysis”. Journal of Political Economy,  Vol. 99, No. 2, pp. 263-286.
Epstein, L. G., & Wang, T (1994), “Intertemporal Asset Pricing under Knightian Uncertainty”. Econometrica: Journal of the Econometric Society, Vol. 62, No.2, pp. 283-322.
Erbas,  S.N.,  Mirakhor,  A (2007),  “The  Equity  Premium  Puzzle,  Ambiguity  Aversion,  and Institutional  Quality”,  IMF  Working  Papers07/230.  International Monetary Funds.
Fisher, S. J (1994), “Asset Trading, Transaction Costs and the Equity Premium”. Journal of Applied Econometrics, Vol. 9,  No. S, pp. 71-94
Gabaix, X (2008), Variable Rare Disasters: An Exactly Solved Framework for Ten Puzzles.  Working  Paper  13724. National Bureau of  Economic Research.
Gollier, C (2006), “Does Ambiguity Aversion Reinforce Risk Aversion? Applications to Portfolio Choices and Asset Prices”. Séminaire d’Economie Théorique: Université de Toulouse, 1.
Gollier, C., & Schlee, E (2011), “Information and the Equity Premium”. Journal of the European Economic Association,  Vol  9, No. 5, pp. 871-902.
Gul, F (1991), “A Theory of Disappointment Aversion”. Econometrica: Journal of the Econometric Society, Vol.59, No.1, pp. 667-686.
Haliassos, M., & Bertaut, C. C (1995), “Why Do So Few Hold Stocks?”. The Economic Journal, Vol. 105, pp. 1110-1129.
Hall, R. E (1988), “Intertemporal Substitution in Consumption”. Journal of Political Economy, Vol. 96, No. 2, pp. 339-357.
Hansen, L. P., & Singleton, K. J (1982), “Generalized Instrumental Variables Estimation of Nonlinear Rational Expectations Models”. Econometrica: Journal of the Econometric Society, 1269-1286.
Heaton, J., & Lucas, D. J (1996), “Evaluating the Effects of Incomplete Markets on Risk Sharing and Asset Pricing”. Journal of Political Economy, Vol. 104, No. 3, pp. 443-487.
Janecek, K (2004), “What is a Realistic Aversion to Risk for Real-World Individual Investors”. Available online a t: http://www. sba21. com/personal/RiskAversion. pdf.
Jouini, E., & Napp, C (2006), “Heterogeneous Beliefs and Asset Pricing in Discrete Time: An Analysis of Pessimism and Doubt”. Journal of Economic Dynamics and Control, Vol. 30, No. 7, pp. 1233-1260.
Kocherlakota, N. R (1996), “The Equity Premium: It's Still A Puzzle”. Journal of Economic literature, Vol. 34, No. 1, pp. 42-71.
Lee, J.H. & P. Phillips (2016), “Asset Pricing with Financial Bubble Risk”. Journal of Empirical Finance,  Vol. 38, No. 1,  pp. 590–622.
Lucas Jr., R.E., (1978), “Asset Prices in an Exchange Economy”. Econometrica, Vol.46, No. 1,  pp. 1429–1445.
Mankiw, N. G., & Zeldes, S. P (1991), “The Consumption of Stockholders and Nonstockholders”. Journal of Financial Economics, Vol. 29, No. 1, pp. 97-112.
Mehra, R., &  Prescott, E. C (1985), “The Equity Premium: A Puzzle”. Journal of Monetary Economics, Vol. 15, No. 2, pp. 145-161.
Merton, R. C (1987), “A Simple Model of Capital Market Equilibrium with Incomplete Information”. The journal of Finance,  Vol. 42, No. 3, pp. 483-510.
Miroslav, M  (2006), "Benchmark Index of Risk Appetite,"  Staff Working Papers 06-16, Bank of Canada.
Phillips, P. C., & Magdalinos,  T (2007), “Limit Theory for Moderate Deviations from a Unit Root”, Journal of Econometrics, Vol. 136, No. 1, pp. 115-130.
Phillips, P. C., Shi, S.,  & Yu, J (2015), “Testing for Multiple Bubbles: Historical Episodes of Exuberance And Collapse In The S&P 500”. International Economic Review,  Vol. 56,  No. 4, pp.1043-1078.
Phillips, P. C., Wu, Y.,  & Yu, J (2011), “Explosive Behavior in the 1990s Nasdaq: When Did Exuberance Escalate Asset Values?” International Economic Review,  Vol. 52, No. 1, pp. 201-226.
Phillips, P. C., &  Yu, J (2011), “Dating the Timeline of Financial Bubbles During the Subprime Crisis”. Quantitative Economics, Vol. 2, No. 3, pp. 455-491.
Rietz, T. A (1988), “The Equity Risk Premium a Solution”. Journal of Monetary Economics, Vol. 22, No. 1, pp.117-131.
Salomons, R., & Grootveld, H (2003), “The Equity Risk Premium: Emerging Vs. Developed Markets”. Emerging markets review, Vol.4, No.2, pp.121-144.
Shackman, J. D (2006), “The Equity Premium and Market Integration: Evidence from International Data”. Journal of International Financial Markets, Institutions and Money, Vol. 16, No. 2, pp. 155-179.
Weil, P (1989), “The Equity Premium Puzzle and the Risk-Free Rate Puzzle”, Journal of Monetary Economics, Vol. 24, No. 3, pp.401-421.
Zhou, C (1999), “Informational Asymmetry and Market Imperfections: Another Solution to the Equity Premium Puzzle”. Journal of Financial and Quantitative Analysis, Vol. 34, No. 04, pp. 445-464.