تحلیل ماندگاری و روند بلندمدت کارایی در پالایشگاه‌های نفت کشور با استفاده از روش تحلیل پنجره‌ای طی سال‌های 91-1386

اعظم عاشورزاده؛ محمد طاهر احمدی شادمهری؛ مسعود همایونی فر

دوره 25، شماره 83 ، تیر 1399، ، صفحه 163-199

https://doi.org/10.22054/ijer.2020.39222.709

چکیده
  در این تحقیق کارایی 9 پالایشگاه نفت کشور با استفاده از روش تحلیل پنجره‌ای پوششی داده طی دوره 91-1386 مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج کارایی نشان می‌دهد تنها پالایشگاه کرمانشاه در طول 4 پنجره، عملکرد کارایی داشته و بقیه پالایشگاه‌ها روند ناکارایی را به صورت پایدار طی کرده‌اند. ناکارایی شرکت‌های پالایش نفت بیشتر ناشی از ناکارایی ...  بیشتر

اقتصادکلان
تاثیر ساختار مالی و بانکی بر رشد بخش واقعی اقتصاد در ایران

محمدعلی ابوترابی؛ مهدی حاج امینی؛ سحر توحیدی

دوره 26، شماره 87 ، تیر 1400، ، صفحه 165-194

https://doi.org/10.22054/ijer.2021.54008.892

چکیده
  در دهه‏‌های اخیر تاثیر توسعه مالی بر رشد بخش واقعی از جنبه‌‏های مختلف به بحث گذاشته شده است. پژوهش حاضر بر ساختار مالی تمرکز کرده و با دسته‏‌بندی مقایسه‏‌ای ادبیات ساختار مالی، نقش ساختارهای مالی بانک‌‏محور و بازارمحور را در رشد اقتصادی تبیین می‏کند. سپس تاثیر ساختار مالی و به طور خاص ساختار بانکی بر تولید سرانه کل و بخشی ...  بیشتر

اقتصادکلان
طبقه‌بندی ارتباط میان بیکاری و پیچیدگی اقتصادی براساس سطح نوآوری

نرگس حاجی‌ملادرویش؛ ندا مظفری پور

دوره 26، شماره 86 ، فروردین 1400، ، صفحه 166-188

https://doi.org/10.22054/ijer.2021.51236.852

چکیده
  یکی از نگرانی‌های قدیمی بازار کار، جانشینی نیروی کار با روبات‌ها و اتوماسیون بوده و بسیاری از افراد، رشد نوآوری و فناوری را متناسب با افزایش بیکاری دانسته‌اند. برخی از محققان تاثیرپذیری اشتغال از افزایش رشد فناوری را منوط به دامنه و عمق بازارها دانسته‌اند. شواهد موجود نشان می‌دهد تاثیرپذیری اشتغال از نوآوری و فناوری وابسته به ...  بیشتر

بررسی مولفه‌های موثر بر ایجاد و توسعه بازار آب در دشت همدان- بهار

حمید بلالی؛ فاطمه یوسفی؛ رضا موحدی

دوره 25، شماره 84 ، مهر 1399، ، صفحه 167-190

https://doi.org/10.22054/ijer.2019.40392.729

چکیده
  یکی از کارآمدترین و موثرترین راهکارهای موجود برای مدیریت تقاضای آب، توجه به جنبه‌های اقتصادی از جمله ایجاد و توسعه بازارهای آب است. عوامل متعددی در ایجاد و توسعه بازار آب تاثیرگذار هستند. وجود ساختار فنی، اقتصادی، اجتماعی و حقوقی مناسب برای تشکیل بازار آب بسیار ضروری است. هدف این پژوهش بررسی عوامل موثر بر ایجاد و توسعه بازار آب در ...  بیشتر

رهیافت های کارایی و بهره وری: تحلیل پوششی داده ها، توابع مرزی تصادفی
مقایسه کارایی و بهره‌وری موجود با وضعیت مطلوب در صنایع کارخانه‌ای ایران

محمد قلی یوسفی؛ حمید آماده؛ شیما سنگسری

دوره 25، شماره 85 ، دی 1399، ، صفحه 167-213

https://doi.org/10.22054/ijer.2020.46762.793

چکیده
  تحقیق حاضر با هدف بررسی عملکرد کارایی و بهره‌وری صنایع کارخانه‌ای ایران صورت گرفته است. برای این منظور از اطلاعات آماری مربوط به کدهای ISIC دورقمی صنایع کارخانه­ای ایران استفاده و میزان کارایی و بهره‌وری در دوره زمانی 94 -1374تخمین زده شد. سپس با ایجاد یک شاخص مطلوب، عملکرد واقعی صنایع ایران با میانگین عملکرد کارایی و بهره‌وری صنایع ...  بیشتر

اقتصاد سیاسی
تحلیل اثر حکمرانی خوب و چرخه‌های سیاسی بر تغییرات نقدینگی و کسری بودجه در ایران

بهروز صادقی عمروآبادی؛ احسان کاظمی

دوره 27، شماره 90 ، فروردین 1401، ، صفحه 171-207

https://doi.org/10.22054/ijer.2022.56081.913

چکیده
  بهبود کیفیت نهادها در کنار توسعه زیرساخت­های توسعه اقتصادی کشور، می‌تواند ترکیبی بهینه برای کاهش درجه موافق چرخه‌ای بودن سیاست اقتصادی در کشورهای درحال توسعه فراهم آورد. هدف این پژوهش تحلیل اثر حکمرانی خوب و چرخه‌های سیاسی بر تغییرات نقدینگی و کسری بودجه در ایران طی دوره زمانی 1397- 1357 است. روش پژوهش تحلیلی-توصیفی با استفاده از ...  بیشتر

تحلیل تاثیر نفوذ اینترنت بر تجارت کالاها و خدمات ایران با شرکای تجاری: رویکرد رگرسیون فازی

علی سرخوش سرا؛ ئاسو اسماعیل پور؛ خدیجه نصرالهی؛ جعفر حقیقت

دوره 25، شماره 82 ، فروردین 1399، ، صفحه 173-216

https://doi.org/10.22054/ijer.2020.11914

چکیده
  در سه دهه گذشته اینترنت نقش بزرگی در جوامع ایفا کرده و افزایش سریع استفاده از آن نشان‌دهنده تاثیر آن بر تمام جنبه‌های اقتصادی از جمله تجارت بین‌الملل است. هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر نفوذ اینترنت بر تجارت کالاها و خدمات ایران با بزرگ‌ترین شرکای تجاری آن است. برای این منظور از روش رگرسیون فازی جهت بررسی روابط بین در طی دوره 2016-1995 ...  بیشتر

توسعه مدل زیستی-اقتصادی برای مدیریت تالاب فریدونکنار

صغری درویشی؛ احمدعلی کیخا؛ محمود احمدپور برازجانی

دوره 24، شماره 81 ، دی 1398، ، صفحه 187-213

https://doi.org/10.22054/ijer.2019.11690

چکیده
      با توجه به سطح شکار بالا در تالاب فریدونکنار که موجب انقراض بسیاری از گونه های پرندگان مهاجرو حتی تخریب اکوسیستم منطقه شده، ضروری است برای حفظ تنوع زیستی منطقه و پناهگاه حیات وحش منطقه، چاره‌ای اندیشیده شود؛ راه‌حلی که هم منافع بومیان منطقه و هم تنوع زیستی را به یک تعادل پایدار برساند. در این مطالعه از یک مدل زیستی-اقتصادی ...  بیشتر

اقتصادسنجی
پیش‌بینی بازده سهام بورس تهران: مقایسه رویکردهای بیزی، هموارسازی نمایی و باکس جنکینز

مجتبی رستمی؛ سید نظام الدین مکیان

دوره 27، شماره 91 ، تیر 1401، ، صفحه 189-221

https://doi.org/10.22054/ijer.2022.59528.957

چکیده
  پیش‌بینی بازده سهام برای سرمایه‌گذاران در بازارهای مالی از اهمیت فراوانی برخوردار است. به ‌طور کلی چهار روش برای پیش‌بینی قیمت سهام وجود دارد: تحلیل تکنیکال، تحلیل بنیادی، پیش‌بینی سری‌های زمانی کلاسیک و روش یادگیری ماشینی. این مطالعه در دسته سوم؛ یعنی پیش‌بینی سری زمانی که در آن مقادیر یک متغیر در طول زمان پیش‌بینی می‌شود، ...  بیشتر

اقتصاد بین الملل
تاثیر باز بودن تجاری بر تورم در کشورهای منتخب در حال توسعه و توسعه یافته

سمیرا متقی؛ آناهیتا سیفی؛ صلاح ابراهیمی

دوره 26، شماره 86 ، فروردین 1400، ، صفحه 190-212

https://doi.org/10.22054/ijer.2020.44433.777

چکیده
  مقاله حاضر بر آن است تا با رویکردی تحلیلی مقایسه­ای و به‌کارگیری داده­های ترکیبی به بررسی ارتباط باز بودن تجاری و تورم در کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته منتخب طی دوره زمانی 1990 تا 2017 پرداخته و فرضیه رومر را با به‌کارگیری ارتباط شاخص تورم با درجه باز بودن تجاری مورد آزمون قرار ­دهد. نتایج حاصل از پژوهش نشان می­دهد که فرضیه ...  بیشتر

نقش اقتصاد دانش‌بنیان در نسبت شکاف فناوری کشورهای سند چشم‌انداز 1404 ایران

جعفر رودری؛ محسن زاینده رودی؛ حسین مهرابی بشر آبادی

دوره 25، شماره 84 ، مهر 1399، ، صفحه 191-226

https://doi.org/10.22054/ijer.2020.45491.783

چکیده
  اهمیت نسبت شکاف فناوری در بین کشورهای منطقه چشم‌انداز نه تنها از منظر نقش فناوری قابل بررسی است، بلکه به‌دلیل اهمیت و جایگاه رقابت‌پذیری اقتصادی نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. این پزوهش نقش اقتصاد دانش‌بنیان در نسبت شکاف فناوری با استفاده از توابع تولید مرزی و فرامرزی برای دوره زمانی 1395-11375 در 24 کشور سند چشم‌انداز جمهوری اسلامی ...  بیشتر

اقتصاد مالی
تاثیر نااطمینانی سیاست‌های اقتصادی بر بازدهی شرکت‌های پتروشیمی در شرایط متفاوت بازار

حمیدرضا ارباب؛ حمید آماده؛ امین امینی

دوره 26، شماره 88 ، مهر 1400، ، صفحه 191-221

https://doi.org/10.22054/ijer.2021.50187.838

چکیده
  در این مطالعه عوامل ایجاد کننده بی‌ثباتی اقتصادی که منجر به تغییر بازدهی شرکت‌های پتروشیمی در وضعیت‌های متفاوت بازار با توجه به سطوح مختلف سرمایه آن‌ها می‌شود، مورد بررسی قرار گرفت. در این خصوص از داده‌های فصلی مخارج جاری دولت، درآمدهای عمومی دولت، حجم نقدینگی، تولید ناخالص داخلی و نرخ ارز به عنوان متغیرهای سیاستی برای سال‌های ...  بیشتر

اقتصاد بهداشت
بررسی تاثیر شیوع ویروس کرونا بر بازار سهام ایران با لحاظ تغییرات رژیم

سهیل رودری؛ مسعود همایونی فر

دوره 26، شماره 87 ، تیر 1400، ، صفحه 195-227

https://doi.org/10.22054/ijer.2020.51202.851

چکیده
  در پژوهش حاضر تاثیر شیوع ویروس کرونا در کنار متغیرهای نرخ ارز و قیمت نفت بر شاخص سهام با استفاده از الگوی انتقال رژیم مارکف طی دوره زمانی 30/11/1398- 27/03/1399 به‌صورت روزانه بررسی شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد رشد نرخ ارز در شرایطی که شاخص بازار سهام در رژیم بالای خود باشد، تاثیر معناداری ندارد و در رژیم پایین و متوسط، تاثیر منفی و معنادار ...  بیشتر

اقتصاد پولی
عوامل زیرساختی مدیریت چالش‌های مبارزه با پولشویی در نظام بانکی ایران و برآورد الگوی مبتنی بر رهنمودهای بین‌المللی

حسین علی حقی؛ محمدرضا باقرزاده؛ مجتبی طبری؛ ذبیح الله غلامی رودی

دوره 26، شماره 89 ، دی 1400، ، صفحه 197-236

https://doi.org/10.22054/ijer.2021.60686.976

چکیده
  ضرورت ایجاد شرایط پایدار و شفاف اقتصادی باعث شده است که مبارزه با پولشویی به عنوان یک خط‌مشی جهان شمول توسط همه کشورها در دستور کار مجالس و دولت‌ها قرار گیرد. این موضوع در حال حاضر مساله خاص کشور در نظام پولی و بانکی محسوب می‌شود. براساس تجارب سایر کشورها به‌کارگیری عوامل رویکرد زیرساختی شامل تمام ابعاد موثر در سازوکارهای بین‌المللی ...  بیشتر

تاثیر مولفه‌های دانش و جهانی‌شدن بر تاب‌آوری اقتصادی در کشورهای منتخب درحال توسعه تولیدکننده نفت

ابوالفضل شاه آبادی؛ حسین راغفر؛ ساناز گهرازه

دوره 24، شماره 80 ، مهر 1398، ، صفحه 203-231

https://doi.org/10.22054/ijer.2019.11116

چکیده
  امروزه، نقش تاب‌آوری اقتصادی در راستای تکانه‌های وارده بر پیکره اقتصاد کشورها به یکی از مهم‌ترین موضوعات مورد بحث تبدیل شده و توجه محققان و متخصصان سراسر دنیا را به خود معطوف ساخته است. با توجه به اهمیت موضوع، مطالعه حاضر تاثیر ابعاد سه‌گانه جهانی‌شدن (اقتصادی، اجتماعی و سیاسی) و توسعه دانش و مولفه‌های آن (مهارت‌ها و منابع انسانی، ...  بیشتر

اقتصاد انرژی
ارزیابی کارایی شرط «تعهد به دریافت یا پرداخت» در قراردادهای بین المللی فروش گاز با استفاده از نظریه بازی‌ها

داود دانش جعفری؛ محمدمهدی حاجیان؛ جواد جعفرزاده

دوره 27، شماره 90 ، فروردین 1401، ، صفحه 209-230

https://doi.org/10.22054/ijer.2021.63047.1028

چکیده
  در قراردادهای بلندمدت گازی معمولا این ریسک برای فروشنده وجود دارد که خریدار از تحویل گرفتن مبیع سر باز زند. به همین دلیل شرط تعهد به دریافت یا پرداخت در قراردادهای اینچنینی مرسوم شده است. شرط تعهد به دریافت، شرطی است که خریدار را در قرارداد فروش گاز متعهد می‌کند تا حتی در صورتی که حجم گاز مورد توافق را دریافت نکند، بخشی از ثمن قرارداد ...  بیشتر

اقتصاد پولی
تاثیر عامل پسماند و کیفیت نهادی بر تورم بالقوه

ابوالفضل شاه آبادی؛ راضیه داوری کیش؛ مهدی جعفری

دوره 26، شماره 86 ، فروردین 1400، ، صفحه 214-241

https://doi.org/10.22054/ijer.2021.40917.739

چکیده
  اختلاف قابل توجه نرخ رشد نقدینگی و نرخ رشد اقتصادی نوعی پتانسیل تورمی در اقتصاد ایجاد می‌کند. بخشی از این اختلاف به صورت تورم آشکار شده ظاهر می‌گردد. اما، بخش باقیمانده این اختلاف به عنوان تورم بالقوه(به صورت نهفته) در اقتصاد باقی خواهد ‌ماند. تورم بالقوه بایستی در اقتصاد آشکار می­شده اما به تاخیر افتاده و این امر می‎‌تواند در ...  بیشتر

تاثیر فقر، نابرابری وآلودگی محیطی بر سلامت در کشورهای توسعه‌یافته و درحال‌توسعه

سارا منتظری؛ علیرضا جرجرزاده؛ مهدی بصیرت

دوره 24، شماره 81 ، دی 1398، ، صفحه 215-248

https://doi.org/10.22054/ijer.2019.11691

چکیده
  پژوهش حاضر تاثیر متغیرهای فقر، نابرابری و آلودگی محیطی (آلودگی هوا و عدم دسترسی به آب سالم) را به‌عنوان متغیرهای اصلی بر شاخص سلامت در کشورهای توسعه‌یافته و درحال‌توسعه ارائه می‌دهد. برای این منظور از داده‌های مربوط به 23 کشور توسعه‌‌یافته و 94 کشور درحال‌توسعه استفاده شده است. حداکثر بازه زمانی مورد پوشش در این مطالعه بازه زمانی ...  بیشتر

رابطه علیت بین مولفه‌های اقتصاد دانش بنیان و شاخص پیچیدگی اقتصادی

مژگان سمندرعلی اشتهاردی؛ ناصرعلی عظیمی؛ بهروز شاهمرادی

دوره 25، شماره 82 ، فروردین 1399، ، صفحه 217-242

https://doi.org/10.22054/ijer.2020.11915

چکیده
  امروزه حرکت به سمت اقتصاد دانش بنیان که در آن رشد به مقدار، کیفیت و دسترسی به دانش موجود بستگی دارد از اهمیت زیادی برخوردار است. حجم دانش فناورانه موجود در کشورها بیانگر سطح توسعه‌یافتگی آن‌ها است. یکی از شاخص‌های معتبر برای سنجش حجم دانش فناورانه موجود کشورها، شاخص پیچیدگی اقتصادی است. در این پژوهش تلاش می‌شود تا به این سوال پاسخ ...  بیشتر

اقتصاد بخش عمومی
اقتصاد سیاسی بودجه در مجلس: تحلیلی بر الگوی تغییرات لایحه بودجه در مجلس شورای اسلامی

مصطفی دین محمدی؛ ساجده بخشی بالانی

دوره 26، شماره 88 ، مهر 1400، ، صفحه 223-254

https://doi.org/10.22054/ijer.2021.60067.963

چکیده
  هدف این مطالعه شناخت الگوی تغییرات کمی لوایح بودجه در مجلس است. تغییرات بودجه در مجلس در سطح ارقام کلان بودجه (مصارف بودجه عمومی) در دوره 1399- 1376 و در سطح تغییرات ردیف‌های هزینه‌ای تمام دستگاه‌های دولتی از سال 1399-1388 احصاء و مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد  حدود 30 درصد از افزایش‌های عمومی بودجه در مجلس رخ داده است. ...  بیشتر

اقتصاد نهادی
تحلیل رابطه فناوری اجتماعی و پیچیدگی اقتصادی با استفاده از الگوی PVAR

مانی مؤتمنی؛ هدی زبیری

دوره 27، شماره 91 ، تیر 1401، ، صفحه 223-255

https://doi.org/10.22054/ijer.2022.61995.1010

چکیده
  پیچیدگی اقتصادی به معنی قابلیت تولید محصولات متنوع در سطح رقابت جهانی است. اهمیت پیچیدگی اقتصادی در افزایش ثروت و توسعه کشورها مورد تایید روزافزون مطالعات و شواهد تجربی قرار گرفته است. بنابراین، شناخت زمینه‌ها و عوامل تعیین‌کننده پیچیده‌تر شدن اقتصادها از اهمیت بسزایی برخوردار است. پژوهش حاضر رابطه متقابل فناوری ‌اجتماعی(ST) و ...  بیشتر

گام‌های اولیه برای تهیه حساب اشتغال سال ۱۳۹۰در ایران

زهرا رضائی قهرودی؛ فرهاد مهران؛ سپیده صالحی

دوره 24، شماره 80 ، مهر 1398، ، صفحه 233-266

https://doi.org/10.22054/ijer.2019.11117

چکیده
  هدف توسعه‌ حساب‌های کار به‌دست آوردن تصویر کامل و سازگار از وضعیت بازار کار و نظم دادن و مرتب کردن آمارهای اشتغال در هر کشور است. مهم‌ترین متغیرها و مولفه‌های حساب‌های کار، اشتغال، ساعت کار و درآمد حاصل از اشتغال است. حساب اشتغال یکی از مهم‌ترین مولفه‌های حساب‌های کار است که در این مقاله برای اولین بار به حساب اشتغال در ایران ...  بیشتر

ارز
اثرگذاری تکانه نرخ ارز بر تورم در اقتصاد ایران: کاربرد الگوی خودرگرسیون برداری آستانه‌ای

حسن تحصیلی

دوره 27، شماره 91 ، تیر 1401، ، صفحه 257-285

https://doi.org/10.22054/ijer.2022.56063.912

چکیده
  اثرگذاری تغییرات نرخ ارز بر سطح عمومی قیمت‌ها یکی از موضوعات مهم در اقتصاد کلان است و بررسی جزئیات آن دلالت‌های مهمی برای سیاست‌گذار پولی به همراه دارد. با توجه به وضعیت این دو متغیر در اقتصاد ایران، رهیافت‌های نوین اقتصادسنجی می‌توانند بینش جدیدی ارائه کنند. در این راستا، پژوهش حاضر با به‌کارگیری الگوی خودرگرسیون برداری آستانه‌ای ...  بیشتر

اقتصاد سیاسی
تناسب نهادی و تعادل‌های اقتصاد سیاسی ایران معاصر: رویکرد نظریه بازی

علیرضا رعنائی؛ روح اله شهنازی؛ سید عقیل حسینی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 16 اسفند 1402

https://doi.org/10.22054/ijer.2024.77423.1251

چکیده
  تاریخ ایران معاصر با هدف دستیابی به یک توازن مناسب میان دولت و جامعه، درگیر جنبش‌های بزرگی بوده است. اگرچه جهد ایرانیان در تاریخ معاصر خود بی‌ثمر نبوده اما هنوز به توازن ایده‌آل میان دولت و جامعه دست نیافته‌اند. پژوهش حاضر با روایت مختصر از تاریخ معاصر، مسیرهای پیش‌روی دولت و جامعه ایرانی (دولت مستبد، دولت ضعیف، دولت فراگیر) را ...  بیشتر

اقتصاد پولی
ارزیابی اقتصادی انتشار رمزریال با رهیافت تعادل عمومی پویای تصادفی

حسین اسفندیار؛ تیمور محمدی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 16 اسفند 1402

https://doi.org/10.22054/ijer.2024.74533.1198

چکیده
  به لطف فناوری زنجیره بلوک و کاربردهایش، آینده بانک‌داری می‌تواند بدون واسطه‌ها (بالاخص بانک‌ها) رقم بخورد و از همین نظر از ارز دیجیتال بانک‌مرکزی (CBDCs) و استیبل‌کوین کمپانی‌های بزرگ فناوری (BigTechs) بعنوان رقبای اصلی نظام نوین پولی یاد می‌شود. بر همین اساس و به موازات تمرکز اغلب کشورها بر بررسی (نظری و آزمایشی) جوانب انتشار ارز دیجیتال ...  بیشتر