ORIGINAL_ARTICLE
امکان تشکیل ائتلاف میان کشورهای ایران، آذربایجان و ترکمنستان در صادرات گاز به اروپا: رهیافت نظریه بازی
اروپا یکی از مهمترین مناطقی است که از لحاظ تأمین منابع انرژی به واردات وابسته است و در آینده نیز پیشبینی میشود این وابستگی بیشتر نیز شود. در زمینه گاز طبیعی، این منطقه بیشتر به واردات گاز طبیعی از روسیه وابسته است که به دلیل مشکلات و مسایل سیاسی ما بین روسیه و اتحادیه اروپا، ترجیح اروپا کاهش وابستگی انرژی به روسیه میباشد. لذا، اروپا انگیزه زیادی جهت تنوع بخشیدن به واردات گاز طبیعی دارد. یکی از مناطقی که در فاصله نسبتاً مناسبی از اروپا قرار دارد و از ذخایر قابل توجه گاز طبیعی نیز برخوردار است، منطقه کشورهای حاشیه خزر (ایران، ترکمنستان و آذربایجان) میباشند. مهمترین پروژه هایی که در زمینه ارسال گاز کشورهای حاشیه خزر به اروپا مطرح میباشد، خط لوله نابوکو و ترانس کاسپین میباشند. در این مقاله در چارچوب نظریه بازی، رفتار استراتژیک کشورهای ایران، ترکمنستان و آذربایجان بررسی شده است. جهت نیل به این هدف، از روش شپلی و نوکلئولوس استفاده شده است که رفتار استراتژیک کشورها را در بازیهای همکارانه تجزیه و تحلیل میکند. با توجه به نتایج بدست آمده، مشخص میشود در صادرات گاز به اروپا از طریق خط لوله نابوکو، قدرت چانه زنی ایران و آذربایجان بیشتر از ترکمنستان میباشد. ایران میتواند جهت افزایش توان استراتژیک خود، نسبت به ارسال گاز آذربایجان و ترکمنستان از طریق خاک خود اقدام کرده و اتکای کشورهای اروپایی به ایران را افزایش دهد.
https://ijer.atu.ac.ir/article_1693_fd01f68f10ffaccf26073f81f009ee27.pdf
2015-01-21
1
29
واردات گاز
نظریه بازی
ازرش شپلی
ارزش ماسکین
خط لوله نابوکو
امیر
جعفرزاده
jafarzadeh.amir@gmail.com
1
دکتری اقتصاد نفت و گاز دانشگاه علامه طباطبایی
LEAD_AUTHOR
عباس
شاکری
shakeri@atu.ac.ir
2
استاد دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی
AUTHOR
فرشاد
مومنی
farshad.momeni@gmail.com
3
دانشیاردانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی
AUTHOR
قهرمان
عبدلی
abdoli@ut.ac.ir
4
دانشیار دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
شناسایی ویژگیهای اقتصادی- اجتماعی خانوارهای دریافتکننده وام در ایران و تأثیر آن بر شکاف فقر
نحوه تأثیر اعتبارات پرداختی به خانوارها و تأثیر آن در کاهش فقر خانوارهای فقیر از مقوله های مهم اجتماعی و اقتصادی است که در چارچوب ادبیات اقتصاد خانوار و مسئله محدودیت اعتباری خرد بدان پرداخته شده است. در این تحقیق بر اساس داده های بودجه خانوارهای شهری و روستایی سال 1390 و با کاربرد سه الگوی لوجیت، ویژگی های اجتماعی و اقتصادی خانوارهای دریافت کننده وام شناسایی و اثر وام در احتمال فقیر شدن یا نشدن آن ها بررسی می شود. سیس با استفاده از دو مدل رگرسیون خطی براساس داده های مقطعی، اثر وام در کاهش نسبت شکاف فقر خانوارهای فقیر شهری و روستایی مورد توجه قرار می گیرد. نتایج برآوردهای تحقیق نشان می دهد که افزایش دهک هزینه ای خانوار و همچنین افزایش سن سرپرست خانوار احتمال دریافت وام را افزایش، و اشتغال سرپرست خانوار، افزایش بعد خانوار و همچنین شهرنشین بودن خانوار، احتمال دریافت وام را کاهش می دهد. این یافته، وجود محدودیت اعتبارات برای خانوارهای کم درآمد را تأیید می کند. از سوی دیگر نتایج حاکی از عدم کارایی اعتبارات در کاهش شکاف فقر خانوارهای فقیر است.
https://ijer.atu.ac.ir/article_1694_94b7b3a5e66ebd97ea2cc70619244577.pdf
2015-01-21
31
62
افتصاد خانوار
محدودیت اعتباری
اعتبارات خرد
شکاف فقر
ایران
حسن
درگاهی
h-dargahi@sbu.ac.ir
1
دانشیار دانشکده علوم اقتصادی و سیاسی، دانشگاه شهید بهشتی
AUTHOR
محمدرضا
مظلوم پور
mr_mazloumpour@yahoo.com
2
کارشناس ارشد علوم اقتصادی، دانشگاه شهید بهشتی
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
اثر سهم مخارج بودجهای نظامی بر رشد اقتصادی در ایران
هدف این مقاله بررسی و تعیین اثر سهم مخارج بودجهای نظامی بر رشد اقتصادی در چارچوب الگوی رشد درون زا می باشد. بدین منظور با استفاده از دادههای سری زمانی کشور ایران، طی دوره 1367 الی 1391 و الگوی خودرگرسیونی با وقفههای توزیع شده به تعیین اثر سهم مخارج بودجهای نظامی بر رشد اقتصادی در ایران پرداخته شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد، که بین رشد اقتصادی و سهم مخارج بودجهای نظامی از تولید ناخالص داخلی یک رابطه U معکوس وجود دارد. بنابراین سهمی از مخارج بودجهای نظامی وجود دارد که رشد اقتصادی را حداکثر می سازد که حدود 73/2 درصد از تولید ناخالص داخلی می باشد، که از مقدار متوسط آن در دوره مورد بررسی(95/2 درصد)، پایینتر است. بنابراین به نظر می رسد، که جامعه از تخصیص مجدد منابع به سمت مخارج بودجهای غیر نظامی مانند آموزش و بهداشت میتواند منتفع گردد.
https://ijer.atu.ac.ir/article_1695_b7917ec5dc780ac5673ab28de093ae86.pdf
2015-01-21
63
82
سهم بهینه مخارج بودجهای نظامی
الگوی رشد درونزا
الگوی خودرگرسیونی با وقفههای توزیع شده
سعید
کریمی پتانلار
s.karimi@umz.ac.ir
1
دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه مازندران
AUTHOR
علی اکبر
باجلان
bajelanaliakbar@yahoo.com
2
. دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه مازندران
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی عوامل مؤثر بر توزیع درآمد در اقتصاد ایران با رویکرد اقتصادسنجی بیزینی
پژوهش حاضر با بکارگیری روشهای میانگینگیری مدل بیزینی[1] (BMA) و حداقل مربعات متوسط وزنی[2] (WALS) بعنوان روشهای مرسوم اقتصادسنجی بیزینی[3]، اثر 18 متغیر اقتصادی بر ضریب جینی طی دورهی زمانی 89-1355 در اقتصاد ایران مورد بررسی قرار میدهد. نتایج حاصل از دو روش نشان میدهد که متغیر نرخ رشد تولید ناخالص داخلی با علامت مثبت مهمترین متغیر تأثیرگذار بر ضریب جینی در اقتصاد ایران میباشد بطوری که افزایش رشد اقتصادی که عموماً تحت تأثیر رانت های نفتی بوده است، به نابرابری بیشتر درآمد دامن زده است. همچنین در مورد سایر متغیرها، نتایج حاصل از تخمین BMA نشان میدهد؛ دومین و سومین متغیر تأثیرگذار بر ضریب جینی به ترتیب نسبت هزینههای جاری دولت و نسبت درآمدهای نفتی به GDP میباشد، بطوری که افزایش نسبتهای مذکور به نابرابری دامن زده است؛ لذا توزیع رانتهای نفتی و هزینههای دولت با اهداف اولیه سیاستگذاران در جهت بهبود توزیع درآمد در تعارض بوده است. همچنین بر اساس نتایج حاصل از تخمین WALS، درجه باز بودن و تغییرات نرخ ارز، بعد از رشد اقتصادی به ترتیب دومین و سومین متغیر تأثیرگذار بر ضریب جینی با علامت مثبت هستند. لذا آزادسازیهای اقتصادی که مقارن با دورههای افزایش درآمدهای نفتی نیز بوده، به زیان گروههای درآمدی پایین عمل کرده است. مطابق نتایج مذکور بازنگری در سیاستهای رشد اقتصادی و مدیریت صحیح درآمدهای نفتی به نفع گروههای درآمدی پایین ضروری است. بعلاوه اصلاح فرایندهای بودجهریزی و تخصیص منابع با هدف کاهش فرصتهای رانتجویی و برخورداری بیشتر گروههای درآمدی پایین بایستی مورد توجه سیاستگذاران قرار گیرد.
[1]. Bayesian Model Averaging
[2]. Weighted Average Least Squares
[3]. Bayesian Econometrics
https://ijer.atu.ac.ir/article_1696_39729ec3f9df2abbb0ce2b3630ed05c2.pdf
2015-01-21
83
116
: توزیع درآمد
ضریب جینی
اقتصاد ایران
میانگینگیری مدل بیزینی (BMA)
حداقل مربعات متوسط وزنی(WALS)
محسن
مهرآرا
mmehrara@ut.ac.ir
1
. استاد دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران
AUTHOR
مجتبی
محمدیان
m.mohammdian.r@gmail.com
2
دانشجوی دکتری علوم اقتصادی دانشگاه تهران
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
ارزیابی عوامل موثر بر نابرابری درآمدی در جامعه
در تحقیق حاضر ارزیابیتاثیرعوامل اقتصادی مختلف بر نابرابری درآمد در ایران، در طی دوره زمانی 1363– 1390 مد نظر بوده است. برای تحقق این هدف از روش خود رگرسیون با وقفه های توزیع شونده (ARDL) استفاده شده است. یافتههای تحقیق دلالت بر آن دارد کهرشد اقتصادی و تورمتاثیر منفی، و متغیرهایدرآمد حاصل از مالیات بر درآمد، درآمدهای حاصل از نفت و گاز، و بهرهوری نیروی کار تاثیر مثبت بر برابری درآمد دارند. همچنین، براساس نتایج بهدست آمده میتوان اظهار داشت که رابطه میان رشد اقتصادی و توزیع درآمد با دیدگاه کوزنتس و کالدور مطابقت دارد. آزمونهای ثبات ساختاری انجام شده نشان میدهند که مدل برآورد شده پایدار است. به علاوه، براساس کششهای محاسبه شده میتوان نتیجه گرفت کهدرآمد حاصل از مالیات بر درآمدبیشترین اثرگذاری را بر کاهش نابرابری درآمد در ایران در دوره مذکور داشته است.
https://ijer.atu.ac.ir/article_1697_583281c121ee0d55eefecd41ad0cc0cc.pdf
2015-01-21
117
147
توزیع درآمد
مالیات بر درآمد
رشد اقتصادی
ضریب جینی
نابرابری درآمد
یگانه
موسوی جهرمی
mosavi@pnu.ac.ir
1
دانشیار اقتصاد، دانشگاه پیام نور
LEAD_AUTHOR
فرهاد
خداداد کاشی
khodadad@pnu.ac.ir
2
استاد اقتصاد، دانشگاه پیام نور
AUTHOR
عالمه
موسی پور احمدی
alame.moosapour@yahoo.com
3
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
اثرگذاری سرمایه گذاری مستقیم خارجی در تعامل با توسعه مالی روی رشد اقتصادی (مطالعه موردی کشورهای منتخب اسلامی)
بازار مالی به سبب نقش مؤثری که در تأمین منابع مالی و سرمایه مورد نیاز برای سرمایهگذاری در کشورها دارد، از اهمیت قابل توجهی برخوردار است و به عنوان یکی از عوامل مهم در فرایند رشد اقتصادی توسط بسیاری از اقتصاددانان مورد توجه قرار گرفته است. با توسعه نظریه رشد درونزا، دهههای اخیر شاهد توجه زیاد به ارتباط میان بازارهای مالی و رشد اقتصادی بوده است. در این پژوهش با استفاده از روش تعمیم یافته گشتاورها(GMM) به بررسی رابطه بین شاخص های متنوع توسعه مالی و رشد اقتصادی با لحاظ سرمایه گذاری مستقیم خارجی در 25 کشور منتخب اسلامی طی سالهای 1990-2012 پرداخته شده است. نتایج حاکی از آن است که تعامل بین سرمایه گذاری مستقیم خارجی و شاخص های توسعه مالی بازار محور، باعث افزایش رشد اقتصادی شده است.
https://ijer.atu.ac.ir/article_1698_198346a2f70900de3cb356e2fc2d3dc1.pdf
2015-01-21
149
171
رشد اقتصادی
توسعه مالی
سرمایه گذاری مستقیم خارجی
روش تعمیم یافته گشتاورها
حسین
محمدی
hoseinmohammadi@um.ac.ir
1
استادیار گروه اقتصاد کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
AUTHOR
محبوبه
نارویی
2
دانشجوی دکتری اقتصاد کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
AUTHOR